2023 TOYOTA COROLLA CROSS Instrukcja obsługi (in Polish)

Dla bezpieczeƒstwa i ochrony
1-1. Zasady bezpiecznej eksploatacji39
1
OSTRZE˚ENIE
Czo∏owa poduszka powietrzna po
stronie kierowcy nape∏nia si´ ze
znacznà pr´dkoÊcià oraz si∏à i mo˝e
spowodowaç Êmierç lub powa˝ne
obra˝enia cia∏a, je˝eli kierowca
znajduje si´ zbyt blisko niej.
Poniewa˝ w przypadku poduszki po-
wietrznej kierowcy strefa niebezpiecz-
na mieÊci si´ w granicach pierwszych
50 - 75 mm jej rozwijania, zachowanie
dystansu 250 mm od miejsca zamon-
towania poduszki zapewnia odpowiedni
margines bezpieczeƒstwa. Odleg∏oÊç ta
mierzona jest od Êrodka ko∏a kierowni-
cy do mostka klatki piersiowej. Gdy
pozycja za kierownicà powoduje, ˝e
odleg∏oÊç ta jest mniejsza ni˝ 250 mm,
zalecane jest skorygowanie pozycji za
kierownicà w jeden z nast´pujàcych
sposobów:
• Odsuni´cie fotela do ty∏u na maksy-
malnà odleg∏oÊç, przy jakiej zacho-
wana jest jeszcze swoboda si´gania
do peda∏ów.
• Odchylenie oparcia fotela nieco do
ty∏u. W wielu przypadkach umo˝liwia
to zachowanie odleg∏oÊci 250 mm,
nawet mimo ustawienia fotela
w skrajnym przednim po∏o˝eniu.
Je˝eli odchylenie oparcia ograniczy
mo˝liwoÊç obserwacji drogi, nale˝y
ustawiç fotel w wy˝szym po∏o˝eniu,
je˝eli fotel posiada takà mo˝liwoÊç
lub po∏o˝yç na jego siedzeniu sztyw-
nà i nieÊliskà poduszk´.
• Je˝eli kierownica posiada mo˝liwoÊç
regulacji po∏o˝enia, ustawiç jà w ni˝-
szym po∏o˝eniu. Poduszka powietrz-
na zostanie skierowana w stron´
klatki piersiowej, a nie g∏owy lub
szyi. Ustawienie fotela wed∏ug po-
wy˝szych zaleceƒ nie powinno
ograniczaç mo˝liwoÊci swobodnego
operowania peda∏ami i kierownicà
oraz obserwacji wskaêników na
desce rozdzielczej.Czo∏owa poduszka powietrzna po
stronie pasa˝era nape∏nia si´ ze
znacznà pr´dkoÊcià oraz si∏à i mo˝e
spowodowaç Êmierç lub powa˝ne
obra˝enia cia∏a, je˝eli osoba na
przednim fotelu znajduje si´ zbyt
blisko niej. Pasa˝er na przednim fo-
telu powinien siedzieç jak najdalej
od poduszki powietrznej, a oparcie
fotela powinno byç ustawione pio-
nowo.
Nieprawid∏owo usadowione i/lub za-
bezpieczone niemowl´ta i ma∏e
dzieci mogà ponieÊç Êmierç lub po-
wa˝ne obra˝enia cia∏a w wyniku od-
palenia poduszki powietrznej. Nie-
mowl´ta lub ma∏e dzieci, które nie
mogà jeszcze u˝ywaç pasów bez-
pieczeƒstwa, powinny byç odpo-
wiednio zabezpieczone w specjal-
nych fotelikach dzieci´cych. Toyota
stanowczo zaleca, aby niemowl´ta
i ma∏e dzieci by∏y zawsze umiesz-
czane na tylnym fotelu samochodu
i w∏aÊciwie zabezpieczane. Tylne fo-
tele sà dla niemowlàt i ma∏ych dzie-
ci bezpieczniejsze ni˝ przedni fotel
pasa˝era. (
S. 45)
Nie nale˝y siadaç na brzegu fotela
ani opieraç si´ o desk´ rozdzielczà.
Nie nale˝y zezwalaç dziecku na
stanie przed przednià poduszkà
powietrznà pasa˝era lub siedzenie
na kolanach pasa˝era na przednim
fotelu podczas jazdy.
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 39

401-1. Zasady bezpiecznej eksploatacji
OSTRZE˚ENIE
Kierowca i pasa˝er na przednim
fotelu nie powinni trzymaç jakichkol-
wiek przedmiotów na kolanach.
Nie opieraç si´ o drzwi, boczne kra-
w´dzie spodniej strony dachu oraz
przednie, boczne lub tylne s∏upki
nadwozia.
Nie nale˝y nikomu zezwalaç na
kl´kanie na fotelu twarzà do drzwi
po danej stronie nadwozia ani na
wystawianie g∏owy bàdê ràk na
zewnàtrz samochodu.Nie nale˝y niczego umieszczaç na
desce rozdzielczej i jej dolnej po-
wierzchni oraz na wk∏adce kierowni-
cy ani opieraç w tych miejscach
˝adnych przedmiotów.
Nie wolno przyczepiaç ˝adnych ele-
mentów do drzwi, przedniej szyby,
bocznych szyb, przednich lub tyl-
nych s∏upków, bocznych kraw´dzi
spodniej strony dachu lub uchwytów
asekuracyjnych. (Z wyjàtkiem na-
klejki z ograniczeniem pr´dkoÊci
S. 434)
Na haczykach przeznaczonych do
wieszania ubraƒ nie nale˝y zawie-
szaç tradycyjnych wieszaków ubra-
niowych ani jakichkolwiek twardych
przedmiotów. W razie odpalenia
kur tyny powietrznej obiekty takie
mogà zostaç z du˝à si∏à odrzucone
i spowodowaç Êmierç lub powa˝ne
obra˝enia cia∏a.
Je˝eli miejsce rozwijania si´ dolnej
poduszki powietrznej kierowcy po-
kryte jest folià z tworzywa, nale˝y
jà usunàç.
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 40

Dla bezpieczeƒstwa i ochrony
1-1. Zasady bezpiecznej eksploatacji41
1
OSTRZE˚ENIE
Nie nale˝y stosowaç akcesoriów na
fotele, które zakrywa∏yby miejsca
nape∏niania si´ bocznych poduszek
powietrznych. Mo˝e to spowodowaç
ich wadliwe zadzia∏anie, wy∏àczenie
uk∏adu lub przypadkowe nape∏nie-
nie, co mo˝e groziç Êmiercià lub
powa˝nymi obra˝eniami cia∏a.
Nie wolno uderzaç ani obcià˝aç
znacznà si∏à miejsc, w których ukry-
te sà elementy uk∏adu poduszek po-
wietrznych, przednich drzwi lub ich
otoczenia.
Mo˝e to spowodowaç wadliwe dzia-
∏anie poduszek powietrznych.
Nie dotykaç ˝adnych cz´Êci sk∏ado-
wych poduszek powietrznych krótko
po ich odpaleniu (nape∏nieniu), po-
niewa˝ mogà byç goràce.
W razie trudnoÊci z oddychaniem,
po odpaleniu poduszek powietrz-
nych, nale˝y otworzyç drzwi lub
okna w celu doprowadzenia powie-
trza z zewnàtrz bàdê wyjÊç z samo-
chodu, je˝eli jest to bezpieczne. Jak
najszybciej zmyç wszelkie pozosta-
∏oÊci na skórze, aby uniknàç ewen-
tualnych podra˝nieƒ.
Je˝eli element w którym znajduje
si´ poduszka powietrzna jest uszko-
dzony lub p´kni´ty, nale˝y zleciç
autoryzowanej stacji obs∏ugi Toyoty
lub innemu specjalistycznemu
warsztatowi wymian´ tego uk∏adu.
Modyfikacje i z∏omowanie ele-
mentów uk∏adu poduszek po-
wietrznych
Ni˝ej wymienionych prac nie nale˝y
przeprowadzaç bez konsultacji z auto-
ryzowanà stacjà obs∏ugi Toyoty lub in-
nym specjalistycznym warsztatem. Mo-
˝e to doprowadziç do uszkodzenia lub
przypadkowego odpalenia poduszek
powietrznych, gro˝àc spowodowaniem
Êmierci lub powa˝nych obra˝eƒ cia∏a.
Zamontowanie, wymontowanie,
demonta˝ lub naprawa poduszek
powietrznychNaprawa, wymontowanie lub mody-
fikacja nast´pujàcych elementów
lub ich otoczenia
• Kierownica
• Deska rozdzielcza
• Zestaw wskaêników
• Fotele
• Tapicerka fotela
• Przednie s∏upki
• Boczne s∏upki
• Tylne s∏upki
• Boczne kraw´dzie dachu
• Panele przednich drzwi
• Boczki przednich drzwi
• G∏oÊniki w przednich drzwiach
Modyfikacje paneli przednich drzwi
(np. wykonanie w nich otworów).
Naprawa lub modyfikacja nast´pu-
jàcych elementów lub ich otoczenia
• Przedni b∏otnik
• Przedni zderzak
• Boczne elementy wn´trza
Zamontowanie nast´pujàcych ele-
mentów lub akcesoriów
• Orurowanie przednie
• P∏ugi Ênie˝ne
• Wyciàgarki
Przeróbki zawieszenia samochodu
Montowanie urzàdzeƒ elektronicz-
nych w rodzaju radiowych urzàdzeƒ
nadawczo-odbiorczych lub odtwa-
rzaczy p∏yt kompaktowych.
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 41

421-1. Zasady bezpiecznej eksploatacji
Ârodki ostro˝noÊci
dotyczàce spalin
Spaliny zawierajà trujàce dla or-
ganizmu ludzkiego zwiàzki. Ich
wdychanie jest niebezpieczne.
OSTRZE˚ENIE
Gazy spalinowe zawierajà toksyczny
tlenek w´gla (CO), bezbarwny i bez-
wonny gaz. Nale˝y przestrzegaç po-
danych ni˝ej Êrodków ostro˝noÊci.
Niezastosowanie si´ do tego zalece-
nia mo˝e spowodowaç przedostanie
si´ spalin do wn´trza samochodu, co
mo˝e doprowadziç do wypadku spo-
wodowanego zawrotami g∏owy lub
spowodowaç Êmierç bàdê powa˝ne
zagro˝enie dla zdrowia.
O tym nale˝y pami´taç podczas
jazdy
Drzwi baga˝nika powinny byç za-
mkni´te.
W razie wyczucia w kabinie woni
spalin, mimo ˝e drzwi baga˝nika sà
zamkni´te, nale˝y otworzyç okna
i jak najszybciej sprawdziç samo-
chód w autoryzowanej stacji obs∏ugi
Toyoty lub innym specjalistycznym
warsztacie.
Podczas parkowania
W miejscu s∏abo wentylowanym lub
w zamkni´tej przestrzeni, np. w ga-
ra˝u, hybrydowy uk∏ad nap´dowy
powinien zostaç wy∏àczony.
Unikaç pozostawiania w∏àczonego
hybrydowego uk∏adu nap´dowego
przez d∏u˝szy czas.
Je˝eli jednak jest to konieczne, sa-
mochód musi staç na otwar tej prze-
strzeni i nale˝y uniemo˝liwiç przedo-
stawanie si´ spalin do jego wn´trza.
Nie pozostawiaç pracujàcego hy-
brydowego uk∏adu nap´dowego,
gdy samochód stoi w otoczeniu
zasp Ênie˝nych lub gdy pada Ênieg.
Zaspy Ênie˝ne mogà spowodowaç
dostanie si´ trujàcych gazów spali-
nowych do wn´trza samochodu.
Rura wydechowa
Uk∏ad wydechowy wymaga okresowego
sprawdzania. W przypadku wystàpie-
nia otworu lub p´kni´cia spowodowa-
nego korozjà, uszkodzeniem po∏àczeƒ
lub nietypowych ha∏asów w uk∏adzie
wydechowym, nale˝y zleciç sprawdze-
nie samochodu autoryzowanej stacji
obs∏ugi Toyoty lub innem specjalistycz-
nemu warsztatowi.
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 42

Wskaênik stanu poduszki po-
wietrznej pasa˝era
Âwiecàca si´ lampka „ON” sygnalizuje,
˝e poduszki powietrzne pasa˝era sà
w∏àczone. (Tylko gdy przyciskiem rozru-
chu wybrany jest stan ON.)
Pozycja wy∏àcznika poduszki
powietrznejW∏o˝yç mechaniczny kluczyk w otwór
zamka wy∏àcznika i obróciç do pozy-
cji „OFF”.
ZaÊwieci si´ lampka kontrolna „OFF”.
(Tylko gdy przyciskiem rozruchu wybra-
ny jest stan ON.)
Informacje dotyczàce wskaênika
stanu poduszki powietrznej pasa-
˝era
Ni˝ej wyszczególnione objawy mogà
oznaczaç wystàpienie usterki w uk∏a-
dzie. Nale˝y zleciç sprawdzenie samo-
chodu autoryzowanej stacji obs∏ugi
Toyoty lub innemu specjalistycznemu
warsztatowi.
Nie zaÊwieca si´ lampka „OFF” po
przestawieniu wy∏àcznika w pozycj´
„OFF”.
Przestawienie wy∏àcznika poduszki
powietrznej w pozycj´ „ON” lub
„OFF” nie powoduje zmiany stanu
lampek.
B
A
Dla bezpieczeƒstwa i ochrony
1-2. Bezpieczeƒstwo dzieci43
1
Wy∏àcznik poduszki
powietrznej
Uk∏ad ten, dezaktywuje nast´-
pujàce poduszki powietrzne:
Czo∏owa poduszka powietrzna
pasa˝era
Z funkcji zablokowania podu-
szek powietrznych nale˝y ko-
rzystaç tylko w przypadku mo-
cowania fotelika dzieci´cego na
fotelu pasa˝era obok kierowcy.
Elementy uk∏adu
Wy∏àczanie poduszek
powietrznych pasa˝era
na przednim fotelu
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 43

441-2. Bezpieczeƒstwo dzieci
OSTRZE˚ENIE
Podczas mocowania fotelika
dzieci´cego
Ze wzgl´dów bezpieczeƒstwa zalecane
jest mocowanie fotelika dzieci´cego
na tylnym fotelu samochodu. Je˝eli
nie jest to mo˝liwe, fotelik mo˝na
umieÊciç na przednim fotelu pasa˝era
pod warunkiem wy∏àczenia znajdujà-
cej si´ przy nim poduszki powietrznej
(wy∏àcznik w pozycji „OFF”).
W przypadku pozostawienia niewy∏à-
czonej poduszki powietrznej, w razie
jej odpalenia (nape∏nienia), dziecku
gro˝à powa˝ne obra˝enia cia∏a,
a nawet Êmierç.
Je˝eli na przednim fotelu pasa-
˝era nie jest zamocowany fotelik
dzieci´cy
Upewniç si´, ˝e poduszka powietrzna
pasa˝era jest w∏àczona (wy∏àcznik
w pozycji „ON”).
Je˝eli poduszki powietrzne pozostajà
wy∏àczone, w razie wypadku nie na-
stàpi ich odpalenie, a pasa˝er zajmu-
jàcy przedni fotel zostanie nara˝ony
na powa˝ne obra˝enia cia∏a, a nawet
Êmierç.
OSTRZE˚ENIE
Gdy w samochodzie znajdujà
si´ dzieci
Nie nale˝y pozostawiaç w samocho-
dzie dzieci bez opieki oraz nie wolno
dopuszczaç, aby wesz∏y one w posia-
danie elektronicznego kluczyka.
Pozbawione nadzoru dzieci mogà
uruchomiç samochód lub przestawiç
dêwigni´ przek∏adni nap´dowej w po-
∏o˝enie neutralne. Bawiàc si´ przyci-
skami sterujàcymi szyb bocznych oraz
innymi urzàdzeniami w samochodzie,
dziecko mo˝e ulec wypadkowi.
Ponadto zagro˝eniem dla dziecka
mo˝e byç intensywne rozgrzanie lub
wych∏odzenie wn´trza samochodu.
Przewo˝enie dzieci
Gdy w samochodzie znajdujà
si´ dzieci, nale˝y przestrzegaç
poni˝szych zaleceƒ.
Dopóki dziecko nie jest na tyle
du˝e, aby prawid∏owo zapi´ty
samochodowy pas bezpieczeƒ-
stwa stanowi∏ dla niego w∏aÊci-
wà ochron´, powinno byç
przewo˝one w odpowiednio
dobranym foteliku.
Zalecane jest, aby dziecko
siedzia∏o na tylnym fotelu samo-
chodu, co eliminuje ryzyko przy-
padkowego poruszenia przez nie
dêwigni przek∏adni nap´dowej,
prze∏àcznika wycieraczek itp.
Uruchomiç mechanizm zabez-
pieczajàcy tylne drzwi przed
otwarciem od wewnàtrz oraz blo-
kad´ dzia∏ania przycisków elek-
trycznego sterowania szyb w tyl-
nych drzwiach. (
S. 114, 142)
Nie dopuszczaç, aby ma∏e dziec-
ko bawi∏o si´ elementami wypo-
sa˝enia gro˝àcymi przyciÊni´-
ciem lub zakleszczeniem cia∏a,
takimi jak elektrycznie sterowane
w szyby w drzwiach, pokrywa sil-
nika, drzwi baga˝nika, fotele itp.
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 44

O tym nale˝y pami´taç: S. 45
Podczas korzystania z fotelika dzie-
ci´cego: S. 46
ZgodnoÊç fotelika dzieci´cego z po-
szczególnymi miejscami w samo-
chodzie: S. 49Sposób mocowania fotelików dzie-
ci´cych: S. 55
• Zamocowanie pasem bezpie-
czeƒstwa: S. 56
• Zamocowanie w zaczepach
ISOFIX: S. 58
• Korzystanie z górnego gniazda
zaczepowego: S. 59
Przede wszystkim nale˝y prze-
strzegaç Êrodków ostro˝noÊci,
a tak˝e wszelkich przepisów do-
tyczàcych fotelików dzieci´cych.
Dopóki dziecko nie b´dzie na ty-
le du˝e, by mog∏o w prawid∏owy
sposób byç zabezpieczone pa-
sem bezpieczeƒstwa, powinno
u˝ywaç odpowiednio dobranego
fotelika dzieci´cego.
Fotelik powinien byç dostosowa-
ny do wzrostu i wieku dziecka.
Nale˝y zwróciç uwag´, ˝e nie
wszystkie foteliki dzieci´ce pasu-
jà do wszystkich samochodów.
Przed zakupem lub zamocowa-
niem fotelika dzieci´cego nale˝y
sprawdziç jego zgodnoÊç
z umiejscowieniem w samocho-
dzie. (
S. 49)
Dla bezpieczeƒstwa i ochrony
1-2. Bezpieczeƒstwo dzieci45
1
Foteliki dzieci´ce
Przed zamocowaniem fotelika
dzieci´cego w samochodzie
nale˝y zapoznaç si´ z zalece-
niami dotyczàcymi przestrzega-
nia Êrodków ostro˝noÊci, ró˝-
nych typów fotelików dzieci´-
cych, sposobów ich instalacji
itp., które zosta∏y opisane
w niniejszej instrukcji.
Podczas podró˝owania z ma∏y-
mi dzieçmi, które nie mogà
prawid∏owo u˝ywaç pasów bez-
pieczeƒstwa, nale˝y stosowaç
foteliki dzieci´ce. Ze wzgl´du
na bezpieczeƒstwo dziecka
fotelik dzieci´cy nale˝y zamo-
cowaç na tylnym fotelu. Nale˝y
post´powaç zgodnie z instruk-
cjà zawierajàcà opis sposobu
instalacji, do∏àczonà do fotelika
dzieci´cego.
Zalecane jest stosowanie ory-
ginalnych fotelików dzieci´cych
Toyoty ze wzgl´du na ich wy˝-
szy poziom bezpieczeƒstwa
w samochodach Toyoty. Orygi-
nalne foteliki dzieci´ce Toyoty
produkowane sà specjalnie dla
samochodów Toyoty. Zakupu
mo˝na dokonaç w autoryzowa-
nej stacji obs∏ugi Toyoty.
Spis treÊci
O tym nale˝y pami´taç
OSTRZE˚ENIE
Podczas przewo˝enia dzieci
Nale˝y przestrzegaç podanych ni˝ej
Êrodków ostro˝noÊci.
Nieprzestrzeganie ich mo˝e doprowa-
dziç do Êmierci lub powa˝nych obra-
˝eƒ cia∏a.
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 45

461-2. Bezpieczeƒstwo dzieci
Zamocowanie fotelika dzieci´-
cego na przednim fotelu pasa-
˝era
Dla bezpieczeƒstwa dziecka, fotelik
nale˝y montowaç na tylnym fotelu.
Je˝eli nie jest to mo˝liwe, fotelik
mo˝na umieÊciç na przednim fotelu
pasa˝era pod warunkiem ustawie-
nia go w nast´pujàcy sposób.
Przesunàç przedni fotel maksy-
malnie do ty∏u.
Je˝eli wysokoÊç przedniego
fotela pasa˝era jest regulowana,
fotel nale˝y ustawiç w jak najwy˝-
szej pozycji.
Ustawiç oparcie fotela w pozycji
jak najbardziej pionowej.
Podczas mocowania fotelika przodem do
kierunku jazdy, je˝eli fotelik nie opiera
si´ prawid∏owo o oparcie fotela, oparcie
nale˝y odpowiednio wyregulowaç.
OSTRZE˚ENIE
W celu zapewnienia odpowiedniej
ochrony podczas wypadku drogo-
wego lub gwa∏townego hamowania
dziecko musi byç prawid∏owo
zabezpieczone pasem bezpieczeƒ-
stwa lub w odpowiednio zamocowa-
nym foteliku dzieci´cym. Fotelik
dzieci´cy nale˝y zamocowaç
zgodnie z instrukcjà do∏àczonà do
fotelika. Ogólne zalecenia dotyczà-
ce monta˝u zawar te sà w niniejszej
instrukcji obs∏ugi.
Toyota stanowczo zaleca przewo˝e-
nie ma∏ych dzieci w dostosowanym
do wagi i wieku dziecka foteliku,
zamocowanym na tylnym fotelu.
Statystyki wypadków dowodzà, ˝e
gdy dziecko siedzi prawid∏owo za-
bezpieczone na tylnym fotelu samo-
chodu, jest znacznie bezpieczniejsze
ni˝ na przednim fotelu pasa˝era.
Trzymanie dziecka na r´kach nie
zastàpi specjalnego fotelika. W ra-
zie wypadku dziecko mo˝e uderzyç
w przednià szyb´ samochodu lub
zostaç przygniecione przez trzyma-
jàcego.
Obs∏uga fotelika dzieci´cego
Je˝eli fotelik nie zostanie prawid∏owo
zamocowany, w razie gwa∏townego
hamowania, nag∏ego skr´tu lub zde-
rzenia dziecko mo˝e ponieÊç Êmierç
lub odnieÊç powa˝ne obra˝enia cia∏a.
Je˝eli samochód zosta∏ nara˝ony na
silne uderzenie podczas wypadku
itp., fotelik dzieci´cy móg∏ zostaç
uszkodzony w sposób, który nie jest
∏atwo widoczny. W takim przypadku
nie nale˝y ponownie u˝ywaç foteli-
ka dzieci´cego.Zale˝nie od rodzaju fotelika dzieci´-
cego zamocowanie mo˝e byç
trudne lub niemo˝liwe. W takich
przypadkach nale˝y sprawdziç, czy
fotelik dzieci´cy jest odpowiedni do
zamocowania w tym samochodzie.
(
S. 49) Nale˝y przestrzegaç wy-
tycznych dotyczàcych zamocowania
i obs∏ugi fotelika dzieci´cego znaj-
dujàcych si´ w tym podr´czniku
i do∏àczonej do fotelika instrukcji
obs∏ugi.
Gdy fotelik dzieci´cy nie jest wyko-
rzystywany, powinien pozostaç
prawid∏owo zamocowany na fotelu
samochodowym. Nie pozostawiaç
nieumocowanego fotelika w kabinie
samochodu.
Je˝eli zachodzi potrzeba wymonto-
wania fotelika, nale˝y wyjàç go z sa-
mochodu lub umieÊciç w baga˝niku.
Podczas korzystania z fotelika
dzieci´cego
31 Corolla Cross HV OM16576E 9/30/22 3:21 PM Page 46