Page 305 of 446

5-56
Pokonywanie wzniesień
Przed rozpoczęciem długiego lub stromego
zjazdu należy zmniejszyć prędkość i zmie-
nić bieg na niższy. Jeżeli bieg nie zosta-
nie zredukowany, może wystąpić potrzeba
przedłużonego użycia hamulców, powodu-
jącego ich przegrzanie i utratę skuteczności
hamowania.
Aby zmniejszyć ryzyko przegrzania silnika
i skrzyni biegów, na długich podjazdach
należy zmieniać bieg na niższy i zmniejszać
prędkość do około 70 km/h.
Masa przyczepy nigdy nie może przekra-
czać maksymalnej dopuszczalnej masy cał-
kowitej przyczepy z hamulcami.
Użycie wiązki przewodów nieodpowied-niej dla przyczepy może spowodować uszkodzenie układu elektrycznego pojazdu i zagrożenie dla zdrowia.
OSTRZEŻENIE
• Podczas holowania przyczepy na stromych podjazdach (o nachyleniu przekraczającym 6%), należy zwra-cać baczną uwagę na wskaźnik temperatury płynu chłodzącego i nie dopuszczać do przegrzania silnika.
Jeżeli wskazówka temperatury płynu chłodzącego zbliża się do oznaczenia „H”, należy zatrzymać się w najbliż-szym bezpiecznym miejscu i schło-dzić silnik, pozwalając mu pracować na biegu jałowym. Jazdę można kon-tynuować dopiero po odpowiednim schłodzeniu silnika.
• Aby ograniczyć ryzyko przegrzania silnika i skrzyni biegów, prędkość jazdy należy dostosować do masy przyczepy i nachylenia drogi.
OSTROŻNIE
Za kierownicę
Page 306 of 446

5-57
Zatrzymywanie się na pochyłościach
Z przyczepą przymocowaną do pojazdu nie
powinno się parkować na pochyłościach.
Przypadkowe stoczenie się pojazdu z przy-
czepą może spowodować poważne zagro-
żenie dla zdrowia lub życia albo uszkodze-
nie pojazdu i/lub przyczepy.
Jeżeli jednak zatrzymanie się na pochyłości
jest konieczne, należy zastosować się do
poniższych zaleceń.
1. Ustawić pojazd wraz z przyczepą poza
pasem ruchu. Skręcić kierownicę w kie-
runku krawężnika (w prawo jeżeli pojazd
stoi przodem w dół, w lewo — jeżeli
w górę).
2. Jeżeli pojazd jest wyposażony w mecha-
niczną skrzynię biegów, należy ustawić
dźwignię zmiany biegów w położeniu
neutralnym.
3. Włączyć hamulec postojowy i wyłączyć
silnik.
4. Włożyć kliny pod koła przyczepy od stro-
ny zjazdu.
5. Uruchomić silnik, wcisnąć pedał hamul-
ca, ustawić dźwignię zmiany biegów
w położeniu neutralnym, zwolnić hamu-
lec postojowy i powoli zwalniać pedał
hamulca, do chwili gdy koła przyczepy
oprą się na klinach.
6. Ponownie wcisnąć pedał hamulca,
włączyć hamulec postojowy i — jeżeli
pojazd stoi w dół pochyłości — włączyć
bieg wsteczny lub — jeżeli pojazd stoi
pod górę — włączyć 1. bieg (mechanicz-
na skrzynia biegów).
7. Wyłączyć silnik, zwolnić pedał hamulca,
ale pozostawić włączony hamulec posto-
jowy.
Ruszanie po postoju na wzniesieniu
1. Ustawić dźwignię zmiany biegów w poło-
żeniu neutralnym, wcisnąć pedał hamul-
ca i trzymając pedał wciśnięty:
• Uruchomić silnik
• Włączyć bieg
• Zwolnić hamulec postojowy.
2. Powoli zwolnić pedał hamulca.
3. Ruszyć powoli, tak by koła przyczepy
przestały opierać się o kliny.
4. Zatrzymać się i poprosić kogoś o wyjęcie
i schowanie klinów.
Parkowanie na wzniesieniach
Parkowanie z przyczepą na wzniesie-niu może — w przypadku wyłączenia się hamulców przyczepy — spowodo-wać poważne zagrożenie dla zdrowia lub życia.
OSTRZEŻENIE
Hamulec postojowy
Opuszczenie pojazdu bez prawidło-wo włączonego hamulca postojowego może być niebezpieczne.
Pozostawienie pracującego silnika może spowodować nagłe przemiesz-czenie się pojazdu. Może to spowodo-wać zagrożenie dla zdrowia lub życia kierowcy i pasażerów.
OSTRZEŻENIE
Za kierownicę
5
Page 307 of 446

5-58
Przeglądy i czynności obsługowe
pojazdu holującego przyczepę
Pojazd regularnie holujący przyczepę
wymaga przeglądów częstszych, niż zwykle.
W szczególności należy zwracać uwagę na
poziom oleju silnikowego, płynu chłodzące-
go i smarowanie osi. Należy również często
sprawdzać stan hamulców. Każde z tych
zaleceń jest szczegółowo opisane w niniej-
szej instrukcji, a szczegółowy indeks ułatwia
ich szybkie odszukanie. Przed rozpoczęciem
jazdy z przyczepą zaleca się zapoznanie się
z odpowiednimi zaleceniami.
Należy również pamiętać o przeglądach
przyczepy i haka holowniczego. Wymagania
w tym zakresie są podane w harmonogra-
mie przeglądów, dołączonym do instrukcji
przyczepy. Należy również stosować się do
wszelkich wytycznych w niej zawartych.
Zaleca się sprawdzanie haka i przyczepy
przed rozpoczęciem każdego holowania.
Najważniejsze jest, by wszystkie nakrętki
i śruby haka holowniczego były dokręcone.
Zamiar holowania przyczepy
Jeżeli zamierza się holować przyczepę,
należy uwzględnić podane poniżej zalece-
nia:
• Rozważyć zastosowanie połączenia eli-
minującego kołysanie się przyczepy —
w doborze właściwego połączenia może
pomóc Autoryzowana Stacja Obsługi
(ASO) Hyundai.
• Aby umożliwić prawidłowe dotarcie silni-
ka, nie należy holować żadnych przyczep
podczas pierwszych 2000 km przebiegu.
Niezastosowanie się do tego zalecenia
może spowodować poważne uszkodze-
nie silnika lub skrzyni biegów.
• W przypadku zamiaru holowania
przyczepy należy skontaktować się
z Autoryzowaną Stacją Obsługi (ASO)
Hyundai i zasięgnąć informacji dotyczą-
cych dodatkowych wymagań związa-
nych z holowaniem (niezbędne wyposa-
żenie dodatkowe itp.).
• Zawsze zachowywać umiarkowaną pręd-
kość (maksymalna prędkość dla przy-
czep standardowych wynosi 80 km/h).
❇
Dla przyczep specjalnych dopuszczal-
na prędkość wynosi 100 km/h, ale
konieczny jest specjalny atest TÜV.
• Na długich podjazdach nie przekra-
czać prędkości 70 km/h ani prędkości
dopuszczalnej, narzuconej znakami dro-
gowymi — jeżeli jest ona niższa.
• Podczas holowania przyczepy i przewo-
żenia nią ładunku konieczne jest rozwi-
janie wyższej mocy silnika. Powoduje to
wzrost zużycia paliwa.
Aby uniknąć uszkodzenia pojazdu:
• Z powodu zwiększonego obciąże-nia podczas holowania przyczepy, w gorące dni lub na podjazdach silnik może się przegrzewać. Jeżeli wskaź-nik temperatury płynu chłodzącego wskazuje na przegrzanie silnika, aby go schłodzić należy wyłączyć klima-tyzację i zatrzymać pojazd w najbliż-szym bezpiecznym miejscu.
• Podczas holowania przyczepy należy częściej sprawdzać olej skrzyni bie-gów.
• Jeżeli pojazd nie jest wyposażony w układ klimatyzacji, aby podnieść osiągi silnika podczas holowania przyczepy należy w Autoryzowanej Stacji Obsługi (ASO) Hyundai zamon-tować dodatkowy wentylator chłodni-cy.
OSTROŻNIE
Za kierownicę
Page 308 of 446
5-59
Parametr
BusFurgonPodwozie z kabinąN1* N2*
Wersja
wydłużona
Wersja
wydłużona
Wersja
krótka
Wersja
wydłużona
Wersja
krótka
Wersja
wydłużona
Wersja
krótka
Długość całkowita (mm)6195619555156195551561675724
Maksymalna
masa
przyczepy (kg)
Bez hamulców750750750750750750750
Z hamulcami2500300030002500250030003000
Maksymalne dopuszczalne pionowe
statyczne obciążenie haka
holowniczego (kg)
100120120100100120120
Zalecana odległość od środka
tylnego koła do punktu
mocowania (mm)
1686168612411686124117561548
* N1: dopuszczalna masa całkowita (DMC) ≤ 3,5 t, N2: 3,5 t < dopuszczalna masa całkowita (DMC) < 12 t
Za kierownicę
5
Page 309 of 446

5-60
Masa przyczepy
Jaka jest bezpieczna masa przyczepy?
Nigdy nie może ona przekraczać maksy-
malnej masy przyczepy z hamulcami, ale
nawet w takim przypadku może ona być
zbyt wysoka.
Maksymalna bezpieczna masa przyczepy
zależy od planowanego sposobu jej eksplo-
atacji. Istotnymi czynnikami są na przykład
prędkość, wysokość nad poziomem morza,
nachylenia dróg, temperatura zewnętrzna
i częstotliwość używania pojazdu do holo-
wania przyczepy. Bezpieczny ciężar przy-
czepy może również zależeć od specjalnego
wyposażenia pojazdu.
Nacisk dyszla
Nacisk dyszla przyczepy jest istotny, ponie-
waż ma on wpływ na masę całkowitą pojaz-
du. Masa ta obejmuje masę pojazdu, prze-
wożonego ładunku i pasażerów. Podczas
holowania przyczepy do masy całkowitej
pojazdu należy dodać nacisk dyszla przy-
czepy, ponieważ on również obciąża pojazd.
Maksymalny nacisk dyszla nie powinien
przekraczać 10% całkowitej masy przy-
czepy ani maksymalnego dopuszczalnego
nacisku dyszla. Aby sprawdzić, czy obcią-
żenia są prawidłowe, po załadowaniu przy-
czepy należy zważyć przyczepę, a następ-
nie zmierzyć nacisk dyszla. Jeżeli nie są
one prawidłowe, można dokonać pewnych
korekt przemieszczając ładunek w obrębie
przyczepy.
C190E01JM
Nacisk dyszlaCałkowita masa przyczepy
C190E02JM
Całkowity nacisk na ośCałkowita masa pojazdu
Za kierownicę
Page 310 of 446

5-61
W tej części instrukcji podano informa-
cje pomocne w prawidłowym załadowaniu
pojazdu i/lub przyczepy oraz zachowaniu
masy pojazdu w granicach dopuszczalnych
(z przyczepą lub bez niej). Ładunek prawi-
dłowo umieszczony w pojeździe umożliwia
uzyskanie maksymalnych osiągów. Przed
umieszczeniem ładunku w pojeździe należy
zapoznać się z poniższymi określeniami
dotyczącymi mas pojazdu z przyczepą lub
bez niej, pochodzącymi z danych technicz-
nych i wymaganych przepisami.
Masa własna pojazdu gotowego
do jazdy
Jest to masa pojazdu z pełnym zbiornikiem
paliwa i całym wyposażeniem standardo-
wym. Nie obejmuje ona pasażerów, ładunku
ani wyposażenia dodatkowego.
Masa własna pojazdu
Jest to masa nowego pojazdu po odebra-
niu go od dealera, wraz z wyposażeniem
dodatkowym.
Masa ładunku
Jest to masa dodawana do masy własnej
pojazdu gotowego do jazdy, obejmująca
ładunek i wyposażenie opcjonalne.
Całkowity nacisk na oś
Jest to całkowite obciążenie poszczegól-
nych osi (przedniej i tylnej), obejmujące
masę własną pojazdu gotowego do jazdy
i przewożony ładunek.
Dopuszczalny nacisk na oś
Jest to maksymalne obciążenie pojedynczej
osi (przedniej lub tylnej). Wartości te są
podane na tabliczce znamionowej pojazdu.
Całkowity nacisk na daną oś nie może prze-
kroczyć nacisku dopuszczalnego.
Całkowita masa pojazdu
Jest to masa własna pojazdu gotowego
do jazdy plus masa ładunku plus masa
pasażerów.
Stosować następujące środki ostroż-
ności:
• W przyczepie nigdy nie należy umiesz-czać większego ciężaru z tyłu, niż z przodu. Przód przyczepy powinien być obciążony przez około 60% cał-kowitego ciężaru ładunku przyczepy, a tył przez około 40%.
• Nigdy nie przekraczać granicznej war-tości masy przyczepy ani obciążenia haka holowniczego. Nieprawidłowe rozmieszczenie ładunku może spo-wodować uszkodzenie pojazdu i/lub wypadek. Masy i ładunki nale-ży sprawdzać na stacji kontroli po-jazdów, na wadze przemysłowej lub w punkcie kontroli drogowej, wypo-sażonym w wagę.
• Nieprawidłowo załadowana przycze-pa może spowodować utratę kontroli nad pojazdem.
OSTRZEŻENIE
MASA POJAZDU
Za kierownicę
5
Page 311 of 446

5-62
Dopuszczalna masa całkowita (DMC)
Jest to maksymalna dopuszczalna masa
całkowicie załadowanego pojazdu lub
zespołu pojazdów (uwzględniająca całe
wyposażenie dodatkowe, pasażerów i ładu-
nek). Wartości te są podane na tabliczce
znamionowej pojazdu.
Przeciążenie
Pojazd może być wyposażony w blokadę
tylnego mechanizmu różnicowego. Sposób
działania blokady mechanizmu różnicowego
opisano poniżej.
Mechanizm różnicowy to urządzenie, które
powoduje, że podczas skrętu koła po prze-
ciwnych stronach pojazdu mogą obracać się
z różnymi prędkościami. Jeżeli jedno z kół
tylnych traci przyczepność, mechanizm róż-
nicowy z blokadą — w przeciwieństwie do
mechanizmu konwencjonalnego — powo-
duje przeniesienie wyższego momentu
obrotowego na koło po przeciwnej stronie.
Umożliwia to zwiększenie siły napędowej
przekazywanej na to koło.
i Informacja
Blokada mechanizmu różnicowego włącza
się w stojącym pojeździe w przypadku
wykrycia różnicy prędkości obrotowych
prawego i lewego tylnego koła.
Dopuszczalny nacisk na oś i dopusz-czalna masa całkowita (DMC) są poda-ne na tabliczce znamionowej, znajdu-jącej się na drzwiach kierowcy (lub przednich pasażera). Przekroczenie podanych wartości może spowodować
uszkodzenie pojazdu lub wypadek. Przed załadowaniem pojazdu należy obliczyć przewożoną masę, ważąc ładu-nek i uwzględniając masę pasażerów. Pamiętać, by nie przeciążać pojazdu.
OSTRZEŻENIE
BLOKADA MECHANIZMU
RÓŻNICOWEGO (JEŻELI
WYSTĘPUJE)
Za kierownicę
Page 312 of 446

5-63
Prawidłowe działanie blokady mechanizmu
różnicowego można sprawdzić w następu-
jący sposób:
1. Ustawić pojazd tak, by jedno koło znaj-
dowało się na suchej, utwardzonej
nawierzchni, a drugie na lodzie, śniegu,
błocie itp. Spróbować ruszyć obserwując
działanie blokady mechanizmu różnico-
wego. Jeżeli blokada działa prawidłowo,
pojazd powinien ruszyć normalnie.
2. Stopniowo naciskać pedał przyspie-
szenia i — jeżeli koła napędowe nie
tracą przyczepności — wcisnąć pedał
całkowicie. Jeżeli blokada mechanizmu
różnicowego działa prawidłowo, pojazd
powinien wyraźnie przyspieszać.
i Informacja
Zazwyczaj blokada mechanizmu różnico-
wego włącza się i wyłącza automatycznie.
Jednakże w pewnych przypadkach może
ona nie wyłączyć się automatycznie.
W takich przypadkach podczas jazdy lub
pokonywania zakrętów można odczuć
„ciągnięcie” jednego z kół. Blokadę można
wyłączyć ręcznie, nieznacznie obracając
kierownicę w prawo i w lewo podczas
jazdy z niską prędkością.
• Nigdy nie uruchamiać silnika, jeżeli włączony jest jakikolwiek bieg (poło-żenie inne, niż neutralne) i jedno z kół tylnych jest podniesione podnośni-kiem, a drugie styka się z podłożem. Może to spowodować nagłe ruszenie pojazdu.
• Jeżeli jedno z kół tylnych straciło przyczepność w błocie, śniegu itp., pojazd można niekiedy wyprowadzić z takiej sytuacji mocniej naciskając pedał przyspieszenia. Należy jednak unikać utrzymywania przez dłuższy czas wysokiej prędkości obrotowej silnika, ponieważ może to uszkodzić mechanizm różnicowy z blokadą.
OSTROŻNIE
Za kierownicę
5