Page 265 of 388

UKŁAD KONTROLI
TRAKCJI (TCS)
Układ monitoruje obroty każdego koła
napędzanego. W przypadku wykrycia
poślizgu koła, ślizgające się koło(-a) jest
(są) hamowane i obniżana jest moc sil-
nika w celu zapewnienia większej stabil-
ności i lepszego przyspieszenia.
Jedna z funkcji układu TCS, blokada
mechanizmu różnicowego (BLD), kon-
troluje poślizg kół na osiach napędza-
nych. Jeśli jedno z kół na osi napędzanej
kręci się szybciej niż drugie, układ przy-
hamowuje ślizgające się koło. Pozwala
to na przekazanie większego momentu
obrotowego silnika na koło, które nie ma
poślizgu. Funkcja ta pozostaje aktywna,
nawet gdy układy TCS i ESC są w trybie
częściowego wyłączenia. Więcej infor-
macji znajduje się w części „Elektro-
niczny układ stabilizacji toru jazdy
(ESC)” niniejszego rozdziału.
UKŁAD WSPOMAGANIA
HAMULCÓW (BAS)
Układ uzupełnia działanie układu ABS
poprzez zoptymalizowanie siły hamo-
wania w przypadku gwałtownego ha-
mowania. Układ wykrywa gwałtowne
hamowanie, monitorując prędkość i siłę
wciśnięcia pedału hamulca, następnie
generuje optymalne ciśnienie w układzie
hamulcowym. Może to przyczynić się
do skrócenia drogi hamowania.
Bardzo szybkie włączenie hamulców
sprzyja najlepszemu wspomaganiu przez
układ BAS. Aby skorzystać z zalet
układu, należy wywierać stałą siłę naci-
sku na pedał hamulca podczas zatrzy-
mywania pojazdu. Nie zmniejszać siły
wywieranej na pedał hamulca, chyba że
hamowanie nie jest dłużej wymagane.
Po zwolnieniu pedału hamulca układ
BAS jest dezaktywowany.
OSTRZEŻENIE!
Układ BAS nie może powstrzymywać
praw fizyki oddziałujących na pojazd i
nie może zwiększać przyczepności
ponad poziom wynikający z warun-
ków panujących na drodze. Układ
BAS nie może zapobiegać kolizjom,
włączając w to wypadki wynikające z
nadmiernej prędkości na zakrętach,
jazdy na zbyt śliskiej nawierzchni lub
hydroplaningu. Możliwości pojazdu
wyposażonego w układ BAS nie
wolno wykorzystywać w nierozważny
lub niebezpieczny sposób, narażając
tym samym bezpiecze\bstwo osób w
pojeździe oraz poza nim.
ELEKTRONICZNY UKŁAD
STABILIZACJI TORU
JAZDY (ESC)
Układ ten poprawia kontrolę i stabilność
kierunkową w różnych warunkach
jazdy. Układ ESC koryguje nadsterow-
ność i podsterowność pojazdu poprzez259
Page 266 of 388

przyhamowanie wybranego koła. Moż-
liwe jest również ograniczenie mocy sil-
nika w celu zredukowania nadsterowno-
ści lub podsterowności i utrzymania
odpowiedniego toru jazdy.
Układ ESC wykorzystuje czujniki za-
montowane w pojeździe do określania
zamierzonego przez kierowcę toru jazdy
i porównuje go z rzeczywistym torem
jazdy. Gdy rzeczywisty tor jazdy nie po-
krywa się z zamierzonym torem jazdy,
układ ESC uruchamia hamulec odpo-
wiedniego koła, przeciwdziałając nad-
sterowności lub podsterowności.
• Nadsterowność to sytuacja, w którejpojazd skręca bardziej niż wynika to z
położenia kierownicy.
• Podsterowność to sytuacja, w której pojazd skręca mniej niż wynika to z
położenia kierownicy.OSTRZEŻENIE!
Układ stabilizacji toru jazdy (ESC)
nie może powstrzymywać praw fizyki
oddziałujących na pojazd i nie może
zwiększać przyczepności ponad po-
ziom wynikający z warunków panują-
cych na drodze. Układ ESC nie zapo-
biega wszystkim kolizjom ani
wypadkom wynikającym z jazdy z
nadmierną prędkością w zakrętach,
jazdy po zbyt śliskiej nawierzchni lub
spowodowanych hydroplaningiem.
Układ ESC nie może również zapo-
biegać kolizjom wynikającym z utraty
panowania nad pojazdem spowodo-
wanej niedostosowaniem stylu jazdy
do panujących warunków. Jedynie za-
chowanie bezpiecze\bstwa, koncentra-
cja i doświadczenie kierowcy może
zapobiec wypadkom. Możliwości po-
jazdu wyposażonego w układ ESC nie
wolno wykorzystywać w bezmyślny
lub niebezpieczny sposób, narażając
tym samym bezpiecze\bstwo osób
znajdujących się w pojeździe oraz
poza nim. Tryby pracy układu ESC
Układ ESC może pracować w dwóch
lub trzech trybach:
Układ ESC włączony
Jest to normalny tryb pracy układu ESC.
Ten tryb jest aktywny po każdym uru-
chomieniu pojazdu. Należy z niego ko-
rzystać w większości sytuacji na drodze.
Układ ESC należy wyłączać w szczegól-
nych przypadkach, opisanych poniżej.
Częściowe wyłączenie
Tryb „Partial Off” (Częściowe wyłącze-
nie) jest przeznaczony dla sytuacji, które
wymagają nieco ostrzejszego stylu jazdy.
Zaleca się stosowanie tego trybu podczas
jazdy po głębokim śniegu, piasku lub
żwirze. Włączenie trybu powoduje wy-
łączenie funkcji TCS układu ESC oraz
podniesienie progu aktywacji układu
ESC, który dopuszcza większy zakres
poślizgu koła, niż ma to miejsce w przy-
padku standardowego trybu działania
układu ESC.
260
Page 267 of 388

Przycisk „ESC Off” (Wyłączanie układu
ESC) znajduje się w zespole przełączni-
ków w środkowej części zestawu wskaź-
ników. Aby uaktywnić tryb częściowego
wyłączenia, krótko nacisnąć przycisk
„ESC OFF”; zapali się lampka sygnali-
zująca wyłączenie układu ESC. Aby po-
nownie włączyć układ ESC, krótko na-
cisnąć przycisk „ESC Off”; lampka
sygnalizująca wyłączenie układu ESC
zgaśnie.
OSTRZEŻENIE!
• W trybie częściowego wyłączeniafunkcja TCS układu ESC (z wyjąt-
kiem funkcji ograniczonego po-
ślizgu opisywanej w części TCS) jest
wyłączona, co sygnalizuje zapalona
lampka kontrolna wyłączenia
układu ESC. W trybie częściowego
wyłączenia funkcja ograniczenia
mocy silnika przez układ TCS nie
działa, a zaawansowane funkcje sta-
bilizacji pojazdu przez układ ESC
działają w ograniczonym zakresie.
• Układ stabilizacji przyczepy (TSC) jest wyłączony, gdy układ ESC jest
w trybie częściowego wyłączenia. UWAGA:
• Aby poprawić napęd podczas jazdy z
łańcuchami przeciwśnieżnymi lub
ruszania w głębokim śniegu, piasku
lub żwirze, można uaktywnić tryb
częściowego wyłączenia układu, na-
ciskając przycisk „ESC OFF”. Po
ustąpieniu warunków, które wymu-
siły uaktywnienie trybu częściowego
wyłączenia, ponownie włączyć układ
ESC poprzez krótkie naciśnięcie
przycisku „ESC OFF”. Można to
zrobić podczas jazdy.
• Układ stabilizacji przyczepy (TSC) jest wyłączony, gdy układ ESC jest w
trybie częściowego wyłączenia.
Full Off (Całkowite wyłączenie) (za-
leżnie od wyposażenia)
Tryb ten przewidziany jest wyłącznie w
warunkach pozaszosowych oraz tereno-
wych i nie należy go używać na jakich-
kolwiek drogach publicznych.
W trybie tym wszystkie funkcje stabil-
ności układu TCS i ESC są wyłączone.
Aby wejść do trybu całkowitego wyłą-
czenia, należy nacisnąć i przytrzymać
przycisk „ESC Off” przez pięć sekund, gdy samochód jest zatrzymany a silnik
pracuje. Po pięciu sekundach zostanie
wyemitowany sygnał dźwiękowy,
lampka sygnalizująca wyłączenie sys-
temu ESC zaświeci się, a na wyświetla-
czu EVIC pojawi się komunikat „ESC
OFF”. Układ ESC można włączyć po-
nownie w każdej chwili za pomocą jego
wyłącznika.
OSTRZEŻENIE!
Gdy system ESC jest w trybie całko-
wicie wyłączonym („Full Off”), ogra-
niczanie momentu obrotowego sil-
nika i funkcje utrzymywania
stabilności pojazdu są nieaktywne. W
razie wymijającego manewru awaryj-
nego system ESC nie zostanie uak-
tywniony, aby wspomóc utrzymanie
stabilności. Tryb wyłączony systemu
ESC („ESC Off”) przeznaczony jest
wyłącznie do jazdy w warunkach po-
zaszosowych oraz terenowych.
261
Page 268 of 388

UKŁAD ASYSTY PRZY
RUSZANIU POD GÓRĘ
(HSA)
Układ HSA wspomaga kierowcę przy
ruszaniu pod górę. Układ HSA utrzy-
muje ciśnienie w układzie hamulcowym
przez krótki moment po zdjęciu nogi z
pedału hamulca. Jeśli kierowca nie na-
ciśnie pedału przyspieszenia w krótkim
odstępie czasu, układ zwolni ciśnienie z
układu hamulcowego i pojazd stoczy się
ze wzniesienia. Układ zwolni ciśnienie
w układzie hamulcowym proporcjonal-
nie do siły wciśnięcia pedału przyspie-
szenia, w momencie ruszania pojazdu w
odpowiednim kierunku.
Warunki aktywacji układu HSA
Następujące warunki muszą być speł-
nione, aby umożliwić aktywację układu
HSA:
• Pojazd musi stać.
• Pojazd musi stać na pochyłości ospadku wynoszącym przynajmniej 6%
(wartość orientacyjna).
• Musi być włączony bieg przeznaczony do jazdy w kierunku wierzchołka wzniesienia (np. bieg przeznaczony
do jazdy w przód, jeśli pojazd stoi
przodem do wierzchołka wzniesienia
lub bieg wsteczny, jeśli pojazd stoi ty-
łem do wierzchołka wzniesienia).
Układ HSA działa przy włączonym
biegu wstecznym i przy wszystkich bie-
gach przeznaczonych do jazdy w przód,
pod warunkiem spełniania warunków
umożliwiających jego aktywację. Układ
nie uruchomi się, jeśli dźwignia zmiany
biegów będzie ustawiona w położeniu N
lub P.
OSTRZEŻENIE!
Istnieje ryzyko stoczenia się pojazdu,
gdy pojazd stoi na wzniesieniu o ma-
łych nachyleniu, gdy pojazd jest zała-
dowany lub gdy holuje przyczepę. W
takim przypadku istnieje ryzyko koli-
zji z innym pojazdem lub przedmio-
tem. Należy pamiętać, że za hamowa-
nie pojazdu zawsze odpowiedzialny
jest kierowca.
Holowanie z układem HSA
Układ HSA wspomaga kierowcę pod-
czas ruszania pod górę z przyczepą.
OSTRZEŻENIE!
• W przypadku korzystania z układu sterującego hamulcami przyczepy
możliwe jest sterowanie włączaniem
i wyłączaniem hamulców przyczepy
za pomocą czujnika położenia pe-
dału hamulca. W takim przypadku,
gdy pedał hamulca zostanie zwol-
niony, siła hamowania może okazać
się zbyt mała, aby utrzymać pojazd
wraz z przyczepą na pochyłości, co
może spowodować stoczenie ze-
stawu na samochód znajdujący się z
tyłu. Aby uniknąć stoczenia pojazdu
w momencie ruszania należy ręcznie
uruchomić hamulec przyczepy
przed zwolnieniem pedału hamulca.
Należy pamiętać, że za hamowanie
pojazdu zawsze odpowiedzialny jest
kierowca.
• Układ HSA nie pełni funkcji ha- mulca postojowego. Przed wyjściem
z pojazdu należy zawsze zaciągnąć
hamulec postojowy z pełną siłą. Pa-
miętać również o pozostawieniu
dźwigni zmiany biegów w położe-
niu P.
(Kontynuacja)
262
Page 269 of 388

OSTRZEŻENIE!(Kontynuacja)
• Niezastosowanie powyższych wska-zówek może być przyczyną stocze-
nia się pojazdu i kolizji z innym sa-
mochodem, przedmiotem lub
człowiekiem, co może doprowadzić
do poważnych obraże\b bądź
śmierci. Pamiętać o zaciągnięciu ha-
mulca postojowego podczas parko-
wania na wzniesieniu. Kierowca jest
odpowiedzialny za unieruchomienie
pojazdu.
UWAGA: System HSA można rów-
nież włączyć i wyłączyć, jeśli samochód
wyposażony jest w Elektroniczne cen-
trum informacyjne pojazdu (EVIC).
Więcej informacji na ten temat można
znaleźć w punkcie „Elektroniczne
centrum informacyjne pojazdu
(EVIC)” w rozdziale „Prezentacja de-
ski rozdzielczej”.
Wyłączanie układu HSA
W przypadku konieczności wyłączenia
układu HSA należy skorzystać z funkcji
programowalnych indywidualnie sys-
temu Uconnect®. Więcej informacji znajduje się w punkcie „USTAWIE-
NIA systemu Uconnect®” w rozdziale
„Prezentacja deski rozdzielczej”.
UKŁAD AWARYJNEGO
HAMOWANIA
Układ awaryjnego hamowania może
skrócić czas niezbędny do osiągnięcia
pełnej siły hamowania w sytuacjach
awaryjnych. Układ wykrywa możliwość
awaryjnego hamowania poprzez moni-
torowanie prędkości, z jaką kierowca
zwalnia pedał przyspieszenia. W przy-
padku gwałtownego zwolnienia pedału
przyspieszenia układ awaryjnego hamo-
wania przygotowuje układ hamulcowy
do reakcji poprzez lekkie zwiększenie
ciśnienia. Wzrost ciśnienia w układzie
hamulcowym jest nieodczuwalny dla
kierowcy. Zwiększenie ciśnienia w ukła-
dzie hamulcowym zapewnia błyska-
wiczną reakcję tego układu w momencie
wciśnięcia pedału hamulca.
UKŁAD WSPOMAGAJĄCY
HAMOWANIE W DESZCZU
Układ wspomagający hamowanie w
deszczu zwiększa skuteczność układu
hamulcowego podczas hamowania namokrej nawierzchni. Układ cyklicznie
zwiększa ciśnienie w układzie hamulco-
wym, aby usuwać wodę i wilgoć groma-
dzącą się na przednich tarczach hamul-
cowych. Układ działa tylko przy
włączonych wycieraczkach przedniej
szyby (z małą lub duża prędkością).
Układ nie działa przy wycieraczkach
pracujących w trybie przerywanym. Kie-
rowca nie odczuwa działania układu
wspomagającego hamowanie w deszczu.
Układ nie wymaga również żadnej ob-
sługi ze strony kierowcy.
LAMPKA SYGNALIZU-
JĄCA USTERKĘ/
DZIAŁANIE UKŁADU ESC
ORAZ LAMPKA SYGNALI-
ZUJĄCA WYŁĄCZENIE
UKŁADU ESC
Lampka sygnalizująca
usterkę/działanie układu
ESC na zestawie wskaźników
zapala się po włączeniu za-
płonu. Powinna zgasnąć po uruchomie-
niu silnika. Jeśli lampka sygnalizująca
usterkę/działanie układu ESC stale
263
Page 270 of 388

świeci podczas pracy silnika, w układzie
ESC została wykryta usterka. Jeśli
lampka nadal świeci po kilkukrotnym
włączeniu zapłonu, a pojazd przejechał
już kilka kilometrów z prędkością powy-
żej 48 km/h, należy jak najszybciej
zwrócić się do autoryzowanego dealera
w celu zdiagnozowania i rozwiązania
problemu.
Lampka sygnalizująca usterkę/działanie
układu ESC (znajdująca się na zestawie
wskaźników) zaczyna migać, jak tylko
opony tracą przyczepność i uaktywnia
się układ ESC. Lampka sygnalizująca
usterkę/działanie układu ESC miga
również, gdy uaktywnia się układ TCS.
Jeśli lampka sygnalizująca usterkę/
działanie układu ESC miga podczas
przyspieszania, zmniejszyć nacisk na pe-
dał przyspieszenia i wcisnąć go tylko w
minimalnym wymaganym stopniu.
Prędkość i styl jazdy należy dostosowy-
wać do panujących warunków drogo-
wych.UWAGA:
• Lampka sygnalizująca usterkę/
działanie układu ESC i lampka syg-
nalizująca wyłączenie układu ESC
zapalają się na chwilę po każdym
włączeniu zapłonu.
• Po każdym włączeniu zapłonu układ ESC jest w trybie włączenia, nawet
jeśli został poprzednio wyłączony.
• Gdy układ ESC się uaktywnia, gene- ruje odgłosy brzęczenia i klikania.
Jest to zjawisko normalne; dźwięki
te wyciszą się, gdy układ ESC prze-
stanie być aktywny po zakończeniu
manewru, który spowodował uak-
tywnienie układu.
Lampka sygnalizująca wyłą-
czenie układu ESC informuje
kierowcę, że układ stabilizacji
toru jazdy (ESC) jest w trybie
częściowego wyłączenia.SYNCHRONIZACJA
UKŁADU ESC
W przypadku odłączenia zasi-
lania (odłączony lub rozłado-
wany akumulator) przy pracu-
jącym silniku może się zapalić
lampka sygnalizująca usterkę/działanie
układu ESC. W takim przypadku należy
obrócić kierownicę do oporu w lewo, na-
stępnie do oporu w prawo. Lampka syg-
nalizująca usterkę/działanie układu ESC
powinna zgasnąć. Jeśli lampka świeci się
nadal, należy niezwłocznie zlecić kontrolę
układu ESC i układu BAS autoryzowa-
nemu dealerowi.
OPONY — INFORMACJE
OGÓLNE
Ciśnienie w oponach
Prawidłowe ciśnienie napompowania
opon stanowi istotny czynnik mający
wpływ na bezpieczną i zadowalającą eks-
ploatację pojazdu. Nieprawidłowe ciś-
nienie w oponach ma wpływ na trzy
ważne czynniki:
264
Page 271 of 388

Bezpieczeństwo
OSTRZEŻENIE!
• Nieodpowiednio napełnione oponysą niebezpieczne i mogą być przy-
czyna kolizji.
• Zbyt niskie ciśnienie zwiększa ugię- cie opony i może prowadzić do jej
przegrzania i rozerwania.
• Nadmierne napompowanie zmniej- sza zdolność opony do amortyzowa-
nia wstrząsów. Przedmioty na dro-
dze i wyboje mogą spowodować
uszkodzenie i rozerwanie opony.
• Nadmiernie napompowane lub nie- dopompowane opony negatywnie
wpływają na właściwości jezdne po-
jazdu, a ich nagłe pęknięcie może
być przyczyną utraty kontroli nad
pojazdem.
• Nierówne wartości ciśnienia w opo- nach mogą utrudnić kierowanie.
Grozi to utratą kontroli nad pojaz-
dem.
(Kontynuacja)
OSTRZEŻENIE!(Kontynuacja)
• Nierówne wartości ciśnienia po obustronach mogą powodować ściąga-
nie pojazdu na jedną ze stron.
• Przed rozpoczęciem jazdy każda opona powinna być napompowana
do zalecanego ciśnienia określonego
dla zimnej opony.
Oszczędność
Nieprawidłowe ciśnienie napompowa-
nia może być przyczyną nierównego zu-
żywania się bieżników opon. Takie nie-
typowe wzorce zużycia skracają okres
eksploatacji opony, co skutkuje koniecz-
nością szybszej wymiany. Zbyt niskie
ciśnienie zwiększa również opór tocze-
nia, powodując zwiększone zużycie pa-
liwa.
Komfort jazdy i stabilność pojazdu
Odpowiednie napompowanie opon
sprzyja komfortowej jeździe. Nad-
mierne napompowanie jest przyczyną
wstrząsów i niekomfortowej jazdy. Za-
równo zbyt niskie, jak i zbyt wysokie ciśnienie w oponach wpływa na stabil-
ność samochodu i może sprawiać wraże-
nie powolnego lub nadmiernego reago-
wania układu kierowniczego.
UWAGA:
• Niejednakowe wartości ciśnienia w
oponach mogą być przyczyną wystę-
powania nieregularnych i nieprzewi-
dywalnych reakcji układu kierowni-
czego.
• Niejednakowe wartości ciśnienia w oponach po jednej i drugiej stronie
samochodu mogą być przyczyną
ściągania go w lewą lub prawą stronę.
Ciśnienie napompowania opon
Etykieta z informacją o zalecanym ciś-
nieniu w oponach znajduje się na środ-
kowym słupku kabiny po stronie kie-
rowcy lub na tylnej krawędzi drzwi
kierowcy.
265
Page 272 of 388

Przynajmniej raz w miesiącu:
• Sprawdzić i wyregulować ciśnienie zapomocą dobrej jakości wskaźnika ciś-
nienia. Nie określać, czy opona jest
prawidłowo napompowana, na pod-
stawie wyglądu. Opony mogą wyglą-
dać na prawidłowo napompowane na-
wet wtedy, gdy ciśnienie w nich jest
zbyt niskie.
• Sprawdzić opony pod względem oznak zużycia lub widocznych
uszkodze\b.
PRZESTROGA!
Po kontroli lub skorygowaniu ciśnie-
nia opony pamiętać, aby ponownie
zamontować nakrętkę zaworu. Zapo-
biega to przedostawaniu się wilgoci i
zanieczyszcze\b do zaworu, co mo-
głoby doprowadzić do jego uszkodze-
nia.
Wartości ciśnienia w oponach określone
na etykiecie dotyczą zawsze ciśnienia w
zimnych oponach. Ciśnienie w zimnej
oponie to ciśnienie w oponie pojazdu,
który nie jechał przez ostanie 3 godziny lub przejechał mniej niż 1,6 km po trzy-
godzinnym przestoju. Ciśnienie na-
pompowania zimnej opony nie może
przekroczyć maksymalnego ciśnienia
opony wytłoczonego na jej bocznej
ściance.
Ciśnienie w oponach należy sprawdzać
częściej, jeśli są one eksploatowane w
szerokim zakresie temperatury otocze-
nia, ponieważ wartości ciśnienia mogą
wahać się w zależności od temperatury
otoczenia.
Ciśnienie powietrza w oponie zmienia
się o około 7 kPa na każde 7°C tempe-
ratury powietrza. Należy o tym pamię-
tać, sprawdzając ciśnienie powietrza we-
wnątrz garażu, zwłaszcza zimą.
Przykład: jeżeli temperatura w garażu
wynosi 20°C, a temperatura na zewnątrz
wynosi 0°C, to ciśnienie zimnej opony
należy zwiększyć o 21 kPa, co odpo-
wiada 7 kPa na każde 7°C przy tej tem-
peraturze zewnętrznej.
Ciśnienie w oponach może w trakcie
jazdy wzrastać od 13 do 40 kPa. NIE
NALEŻY zmniejszać ciśnienia w opo-
nach o tę przyrastającą wartość, ponie-
waż wtedy ciśnienie byłoby zbyt niskie.
Ciśnienie w oponach do jazdy z
wysokimi prędkościami
Producent pojazdu zaleca, aby jeździć z
bezpieczną prędkością i przestrzegać
ogranicze\b prędkości. W sytuacji, gdy
ograniczenie prędkości i warunki pozwa-
lają na jazdę z wysoką prędkością, odpo-
wiednie napompowanie opon jest bardzo
ważne. Do jazdy z wysokimi prędkoś-
ciami może być wymagane większe ciśnie-
nie powietrza w oponach i mniejsze obcią-
żenie pojazdu. Informacje na temat
zalecanych, bezpiecznych prędkości, ob-
ciąże\b i ciśnie\b napompowania zimnych
opon można uzyskać od autoryzowanego
dealera opon lub dealera oryginalnego wy-
posażenia samochodu.
OSTRZEŻENIE!
Jazda z wysoką prędkością przy maksy-
malnym obciążeniu jest niebezpieczna.
Dodatkowe obciążenie opon może do-
prowadzić do ich rozerwania. Może to
skutkować poważnym wypadkiem. Nie
jeździć maksymalnie obciążonym po-
jazdem ze stałymi prędkościami prze-
kraczającymi 120 km/h.
266