2014 Seat Altea Freetrack Kullanım Kılavuzu (in Turkish)

191
Sürüş
Seyir hızı* (Hız sabitleme sistemi)
Tanım
CCS yaklaşık 30 km/sa (19 m/sa) ila 180 km/sa (112 m/
sa) aralığında ayarlanmış hızı muhafaza edebilir. Ayar kaydedildikten sonra, ayağınızı gazdan çekebilirsiniz.
DİKKAT
Sabit bir hızda sürmek mümkün değilse, sabit hız kontrol sistemi-
ni kullanmak tehlikeli olabilir.
● Kazalara yol açmamak için hız sabitleme sistemi yoğun trafik-
te, virajlı yollarda veya kötü yol koşullarında (buzlu, kaygan yü-
zeyler, gevşek kum veya çakıllı yollar) kullanılmamalıdır
● Yanlışlıkla kullanılmasını önlemek için, kullandıktan sonra hız
sabitleme sistemini daima kapatın.
● Geçerli yol, trafik ve hava koşulları için çok yüksek bir hızın
ayarlanması tehlikelidir. Kaza tehlikesi.
Not
Hız sabitleme sistemi araç yokuş aşağıya sürülürken sabit bir hız değeri-
ni koruyamaz. Araç kendi ağırlığıyla hızlanmaya çalışır. Aracı yavaşlat-
mak için ayak frenini kullanın. Hız sabitleme sisteminin açılması ve kapatılması
Şek. 154 Sinyal ve
uzun far kolu: hız kon-
trolü düğmesi ve bas-
malı düğmesi
Hız sabitleme sisteminin açılması
– ⇒ Şek. 154 B
anahtarını sola doğru iterek
ON konumuna
getirin.
Hız sabitleme sisteminin kapatılması
– Düğmeyi B
sağa doğru iterek
OFF (KAPALI) konuma getirin
veya araç hareketsiz durumdayken kontağı kapatın.
Hız sabitleme sistemi açık ve bir hız programlıyken, gösterge panelinde-
ki lamba  yanar. 1)
Hız sabitleme sistemi kapatılırsa ,  sembolü kapanır. 1. vites seçildiğin-
de de sistem tamamen devre dışı kalacaktır.* 
1)
Modele bağlı olarak
Önce GüvenlikKullanım talimatlarıPratik BilgilerTeknik özellikler

192Sürüş
Hız ayarı*
Şek. 155 Sinyal ve
uzun far kolu: hız kon-
trolü düğmesi ve bas-
malı düğmesi
– Ayarlamak istediğiniz hıza ulaştığınızda iki yönlü ⇒ Şek. 155
A
düğmesinin alt kısmındaki SET/- tarafına basın.
İki yönlü düğmeyi bıraktığınızda, geçerli hız ayarlanır ve sabit tutulur 
Hızın ayarlanması*
Hız gaz pedalına veya frene dokunmadan değiştirilebilir. Daha yüksek bir hızın ayarlanması
– Hızı arttırmak için iki yönlü ⇒ Şek. 155 A
anahtarının üst
kısmındaki RES/+ tarafına basın. İki yönlü düğmeye bas-
tığınız sürece araç hızlanmaya devam edecektir. Anahtarı bı-
rakığınızda yeni hız değeri kaydedilir. Daha düşük bir hızın ayarlanması
– Hızı düşürmek için iki yönlü
A
anahtarının alt kısmındaki
SET/- ⇒ Şek. 155 tarafına basın. Düğmeyi basılı tuttuğunuz sürece araç hızını otomatik olarak azaltacaktır. Anahtarı bı-
raktığınızda yeni hız değeri kaydedilir.
Hızı gaz pedalıyla yükseltir ve sonra pedalı bırakırsanız, sistem otomatik
olarak ayarlanan ilk hıza dönecektir Ancak, aracın hızı 5 dakikadan da-
ha uzun süreyle kaydedilmiş hızdan 10 km/sa (6 m/sa) fazla olursa, du-
rum değişecektir. Hızın tekrar kaydedilmesi gerekir.
Fren pedalına basarak hızı azaltırsanız, sabit hız kontrolü kapanır . İki
yönlü A
düğmesinin üst kısmındaki
RES/+ ⇒ Şek. 155 tarafına basarak
kumandayı yeniden etkinleştirebilirsiniz. 
Sabit hız kontrolünün geçici olarak kapatılması*
Şek. 156 Sinyal ve
uzun far kolu: hız kon-
trolü düğmesi ve bas-
malı düğmesi
Sabit hız kontrol sistemi aşağıdaki durumlarda devreden çıkacaktır: 

193
Sürüş
● fren pedalına basılmışsa,
● debriyaj pedalına basılırsa,
● aracın hızı 180 km/saatin (112 mph) üzerine çıkarsa,
● ESC veya ASR kullanıldığında.
● B
kolu OFF
(kapalı) konumuna ulaşmadan CANCEL (iptal) konumu-
na getirilmişse. CANCEL (iptal) işlemi tamamlandığında, kol serbest bı-
rakılır ve ilk konumuna döner
Hız sabitleme sistemini yeniden başlatmak için, fren ve debriyaj pedalını
bırakın veya aracın hızını 180 km/saatin (112 m/sa) altına indirin ve iki
yönlü ⇒  Şek. 156 A
düğmesinin üst kısmındaki
RES/+ tarafına bir kez
basın. 
Tüm sistemin devreden çıkarılması*
Manüel şanzımanlı araçlar
Sistem B ⇒ Şek. 156 kumandasını tamamen sağa doğru iterek (kapalı
konum) veya araç hareketsiz durumdayken kontağı kapatarak tamamen
kapatılır.
Otomatik şanzımanlı / DSG otomatik şanzımanlı araçlar
Sistemi tamamen devreden çıkarmak için, vites kolu aşağıdaki konum-
lardan birisinde olmalıdır: P, N, R veya 1 , ya da araç durdurulmuş ve
kontak anahtarı kapatılmış durumda. 
Önce GüvenlikKullanım talimatlarıPratik BilgilerTeknik özellikler

194Akıllı teknoloji
Pratik Bilgiler
Akıllı teknoloji
Frenler Fren servosu
Fren hava takviye birimi fren pedalına uyguladığınız basıncı artırır . Yal-
nızca motor çalışıyorken devrededir.
Fren servosu bir arızadan ötürü çalışmıyorsa ya da aracın çekilmesi ge-
rekiyorsa, fren servosunun eksikliğinden ortaya çıkan frenleme kaybını
telafi etmek için fren pedalına daha sert basmanız gerekecektir.
DİKKAT
Frenleme mesafesi dış faktörlerden de etkilenebilir.
● Motor kapalı durumdayken aracı asla kullanmayın. Aksi takdir-
de kazalara neden olabilirsiniz. Fren hava takviye birimi devrede
değilken frenleme mesafesi ciddi miktarda artar.
● Örneğin araç çekilirken, fren hava takviye birimi çalışmıyorsa,
fren pedalına normalden çok daha fazla basmanız gerekir.
 Hidrolik Fren Desteği (HBA)*
İşlev (Hidrolik Fren Desteği HBA) sadece ESC donanımı-
na sahip araçlarda bulunur.
Acil bir durumda, çoğu sürücü zamanında frene basar, ancak maksimum
güçte değil. Bu, gereksiz uzunlukta frenleme mesafelerine neden olur .
Bu durumda fren destek sistemi devreye girer. Fren pedalına hızlıca ba-
sıldığında, sistem bunun bir acil durum olduğu sonucunu çıkarır. Ve,
ABS’nin daha çabuk ve etkin şekilde devreye sokulabilmesi için tam fren
basını oluşturur ve frenleme mesafesi azalır.
Fren pedalındaki basıncı azaltmayın. Fren takviyesi sistemi freni bırak-
tığınızda otomatik olarak kapanır.
Acil durumda frenleme uyarısı
80 km/saat’in üzerinden ani bir frenleme yapılırsa veya arkadaki aracı
uyarmak için fren lambaları saniye bir kaç kez yanarsa. Fren yapmaya
devam ederseniz araç durduğunda dörtlü flaşörler otomatik olarak yana-
caktır. Araç tekrar harekete geçtiğinde flaşörler otomatik olarak söner. 

195
Akıllı teknoloji
DİKKAT
● Aşırı hız yaptığınızda, önceki araçla yeterli mesafeyi koruya-
madığınızda veya yol yüzeyi ıslak veya kaygan olduğunda kaza
riski daha yüksektir. Artan kaza riski fren destek sisteminin yardı-
mıyla azaltılamaz.
● Fren destek sistemi fizik kanunlarına karşı gelemez. Kaygan
ve ıslak yollar fren destek sistemi ile bile tehlikelidir! Bu nedenle
hızınızı yol ve trafik koşullarına uygun olarak ayarlamanız gerekli-
dir. Ekstra emniyet özelliklerinin verdiği güvenin, sürüş sırasında
riskler almanıza neden olmasına izin vermeyiniz.

Kilitlenme önleyici fren ve çekiş kontrol
sistemleri M-ABS (ABS ve ASR) Kilitlenmeyi önleyici fren sistemi (ABS)
Kilitlenmeyi önleyici fren sistemi frenleme sırasında te-
kerleklerin kilitlenmesini önlerKilitleme önleyici fren sistemi (ABS) aracın etkin emniyet sisteminin
önemli bir parçasıdır.
ABS’nin çalışması
Tekerleklerden birisi yol hızına göre çok yavaş dönerse, ve kilitlenmeye
yakınsa, sistem bu tekerlek için frenleme basıncını azaltacaktır . Sürücü
fren pedalının titreşimi ve sesli bir gürültü ile bu kontrol sürecinden ha-
berdar edilir. Bu sürücüye tekerleklerden bir veya daha fazlasının kilit-
lenmeye eğilim gösterdiği ve ABS kontrolünün duruma müdahale ettiğini
bildiren kasıtlı bir uyarıdır. Bu durumda, ABS’nin fren uygulamasını dü-
zenlemesi için fren pedalını sonuna kadar basılı tutmak önemlidir . Fren-
leri „pompalamayın“. Kaygan bir yol yüzeyinde sert fren yapıldığında, frenler kilitlenmediğin-
den en iyi yol tutuşu sağlanır.
Ancak, ABS
tüm koşullarda daha kısa frenleme mesafesi garanti etmez.
Hatta, çakıl, karlı veya kaygan bir yüzeyde frenlerseniz, frenleme mesa-
fesi daha uzun olabilir.
DİKKAT
● Kilitlenme önleyici fren sistemi fizik kanunlarına karşı gele-
mez. Kaygan ve ıslak yollar ABS ile bile tehlikelidir! ABS’nin ça-
lıştığını fark ederseniz, hızınızı yol ve trafik koşullarına uygun ola-
rak derhal azaltmalısınız. Ekstra emniyet özelliklerinin verdiği gü-
venin, sürüş sırasında riskler almanıza neden olmasına izin ver-
meyiniz.
● ABS’nin verimliliği takılı tekerlek tarafından da belirlenir
⇒ Sayfa 252.
● Yürür aksam veya fren sistemi modifiye edilirse, ABS’nin et-
kinliği önemli ölçüde sınırlanabilir.

Sürüş tekerleği çekiş kontrol sistemi (ASR)
Çekiş kontrol sistemi araç hızlanırken tahrik tekerlekleri-
nin patinaj yapmasını önler.
Çekiş kontrol sisteminin (ASR) tanımı ve hızlanma esnasında
çalışması
Önden çekişli araçlarda ASR sistemi motor gücünü azaltarak ve hızlan-
ma sırasında çekiş tekerleklerinin kaymasını önleyerek müdahalede bu-
lunur. Sistem tüm hız aralığında ABS ile müşterek çalışır. ABS'de arıza
meydana gelirse ASR'nin çalışması da duracaktır. 
Önce GüvenlikKullanım talimatlarıPratik BilgilerTeknik özellikler

196Akıllı teknoloji
ASR aracın hareket etmesine, hızlanmasına ve tırmanılması normalde
çok zor veya imkansız olan kaygan zeminli yokuşları tırmanmasına
yardımcı olur.
ASR, motor çalıştırıldığında otomatik olarak açılır. Gerekirse, orta kon-
soldaki düğmeye basarak geçici olarak kapatılıp açılabilir.
ASR kapatıldığında  OFF
uyarı lambası yanacaktır. ASR normalde açık
bırakılmalıdır. Sadece istisnai durumlarda, tekerleklerin kayması gerek-
tiğinde örneğin ayrılması gerekecektir.
● Kompakt geçici stepne takıldığında.
● Kar zincirleri kullanılırken.
● Aracı derin kar üzerinde veya yumuşak zeminlerde kullanırken.
● Araç saplandığında, aracı ileri geri hareket ettirerek kurtarmak için.
Bu işlemler sonrasında ASR en kısa sürede yeniden devreye sokulmalı-
dır.
DİKKAT
● ASR'nin bile fizik kanunlarını ortadan kaldıramayacağını unut-
mayın. Bu durum özellikle ıslak zeminlerde ve bir römork çeker-
ken unutulmamalıdır.
● Sürüş biçiminizi daima yol ve trafik durumuna uyarlayın. ASR
ne kadar güvenlik sunarsa sunsun bu sizi riske girmek için cesa-
retlendirmemelidir.
ÖNEMLİ
● ASR’nin doğru çalışmasını sağlamak için dört tekerleğin hepsine de
aynı tip lastik takılmalıdır. Lastiklerin dönüş yarıçapındaki herhangi bir
farklılık, sistemin istenmediğinde de motor gücünü azaltmasına neden
olabilir.
● Araçta yapılacak herhangi bir değişiklik (örneğin motor, fren sistemi,
yürüyen aksam veya tekerlekler ve lastiklerde) ABS ve ASR’nin çalışma-
sını etkileyebilir. 
XDS*
Aks diferansiyeli Viraj alırken, aks diferansiyel mekanizması dış tekerleğin iç tekerlekten
daha yüksek devirde dönmesini sağlar. Bu şekilde daha hızlı dönen te-
kerlek (dıştaki tekerlek) içteki tekerleğe oranla daha düşük tahrik torku
alır. Yani bazı durumlarda iç tekerleğe sağlanan tork tekerleğin patinaj
yapmasına neden olabilecek kadar yüksek olabilir. Diğer taraftan, dıştaki
tekerlek aktarabileceğinden daha az tahrik torku alır. Bu durum ön aksın
bütününde yan tutuş kaybına neden olarak dışa savrulmaya veya yolun
„uzamasına“ neden olabilir.
XDS sistemi bu etkiyi sensörler ve ESC sinyalleriyle tespit edip düzelte-
bilir.
ESC vasıtasıyla XDS iç tekerleği durduracak ve o tekerleğin fazla sürüş
torkuna karşı koyacaktır. Bu sürücü tarafından talep edilen yolun çok da-
ha hassas olduğu anlamına gelir.
XDS sistemi ESC ile birlikte işlev görür ve ASR çekiş kontrolü devre dışı
olsa bile her zaman etkindir. 

197
Akıllı teknoloji
Elektronik Denge Kontrolü (ESC)*
Genel notlar
Elektronik Denge Kontrolü aracın yol tutuşunu ve denge-
sini artırır. Elektronik Denge Kontrolü kayma riskinin azaltılmasına yardımcı olur .
Elektronik Stabilizasyon Kontrolü (ESC), ABS, EDL, ASR ve Direksi-
yon manevra tavsiye sistemlerini içerir.
Elektronik Denge Kontrolü (ESC)*
ESC frenleri teker teker durdurarak kayma riskini azaltır.
Sistem sürücünün istediği yön değişikliklerini hesaplamak için direksiyon
açısını ve araç hızını kullanır ve bu değerleri sürekli olarak aracın ger-
çek davranışı ile karşılaştırır. Düzensizlikler meydana gelirse, örneğin
araç kaymaya başlarsa ESC, uygun tekerleği otomatik olarak durdurur .
Frenlenen tekerleğe etki eden kuvvetler arabayı sabit bir duruma geri
getirir. Araç direksiyon açısına gerekenden fazla tepki verirse, sistem ön
tekerleğe dönüş ters yönünde etki edecektir.
Direksiyon manevra tavsiyeleri
Bu, ESC’deki tamamlayıcı bir güvenlik işlevidir. Bu işlev, sürücünün kritik
bir durumda aracı daha iyi dengelemesine yardımcı olur. Örneğin, değiş-
ken tutuş sağlayan frenleme yüzeyi durumunda araç, rotasından sağa
veya sola sapma eğilimi gösterecektir. Bu durumda ESC bu durumu tes-
pit eder ve hidrolik direksiyondan bir karşı direksiyon manevrası sağla-
yarak sürücüye yardımcı olur.
Bu fonksiyon kritik durumlarda sürücüye tavsiyeli bir manevra sağlar .
Araç bu fonksiyonla kendisini yönlendirmez, araç kontrolü sürekli sürü-
cüdedir.
DİKKAT
● ESC'nin bile fizik kanunlarını ortadan kaldıramayacağını unut-
mayın. Bu durum özellikle ıslak zeminlerde ve bir römork çeker-
ken unutulmamalıdır.
● Sürüş biçiminizi daima yol ve trafik durumuna uyarlayın. ESC
ne kadar güvenlik sunarsa sunsun bu sizi riske girmek için cesa-
retlendirmemelidir.
ÖNEMLİ
● ESC’nin doğru bir şekilde çalışabilmesi için dört tekerlekte de aynı
lastikler bulunmalıdır. Lastiklerin dönüş yarıçapındaki herhangi bir farklı-
lık, sistemin istenmediğinde de motor gücünü azaltmasına neden olabi-
lir.
● Araçta yapılacak herhangi bir değişiklik (örneğin motor, fren sistemi,
yürüyen aksam veya tekerlekler ve lastiklerde) ABS, EDL, ESC ve
ASR’nin çalışmasını etkileyebilir. 
Kilitlenmeyi önleyici fren sistemi (ABS)
Kilitlenmeyi önleyici fren sistemi frenleme sırasında tekerleklerin kilitlen-
mesini önler ⇒ Sayfa 195. 
Önce GüvenlikKullanım talimatlarıPratik BilgilerTeknik özellikler

198Akıllı teknoloji
Elektronik diferansiyel kilidi (EDL)*
Elektronik diferansiyel kilidi çekiş tekerleklerinden birinin
kaymaya başlaması durumunda ortaya çıkan çekiş kay-
bını engeller.
EDL aracın hareket etmesine, hızlanmasına ve tırmanılması normalde
çok zor veya imkansız olan kaygan zeminli yokuşları tırmanmasına yar-
dımcı olur.
Sistem, ABS sensörlerini kullanarak tahrik tekerleklerinin dönüşünü kon-
trol eder (bir EDL arızası durumunda, ABS lambası yanar) ⇒ Sayfa 85.
Yaklaşık 80 km/sa hıza kadar, aracın bir yanındaki kaygan yol yüzeyinin
neden olduğu yaklaşık 100 dev/dak’lık tekerlek devri değişimini dengele-
yebilir. Bu işlemi, çekişini kaybeden tekerleği frenleyip diğer tekerleğe di-
feransiyel aracılığıyla daha fazla tahrik gücü dağıtarak gerçekleştirir .
Durdurulan tekerleğin fren diskinin aşırı ısınmasını önlemek üzere, EDL
aşırı yüke maruz kaldığında otomatik olarak kesilir. Araç EDL’siz olarak
normal çalışmasına devam edecektir. Bu nedenle, sürücüye EDL’nin ka-
patıldığı bildirilmez.
Fren soğuduğunda EDL otomatik olarak yeniden devreye girer.
DİKKAT
● Buzlu ve karşı yüzeylerde hızlanırken, gaz pedalına dikkatli şe-
kilde basın. EDL’ye rağmen, tahrik tekerlekleri patinaj yapmaya
başlayabilir. Bu durum aracın dengesini bozabilir.
● Sürüş biçiminizi her zaman yolun ve trafiğin durumuna uyarla-
yın. EDL sisteminin sağladığı ekstra güvenliğin sürüş sırasında
sizi risk almaya yönlendirmesine izin vermeyin, aksi takdirde ka-
zalara neden olabilirsiniz.
ÖNEMLİ
Araçta yapılacak değişiklikler (örneğin motor, fren sistemi, yürüyen ak-
sam veya tekerleklerle lastiklere etki eden herhangi bir parçada) EDL ’nin
verimliliğini azaltacaktır ⇒ Sayfa 224. 
Çekiş tekerlekleri çekiş kontrol sistemi (ASR)
Çekiş kontrol sistemi araç hızlanırken tahrik tekerleklerinin patinaj yap-
masını önler ⇒  Sayfa 195. 
Tüm tekerleklerden çekiş*
Tüm tekerleklerden çekişli modellerde motor gücü tüm
tekerleklere dağıtılır.
Genel notlar
Tüm tekerleklerden çekiş sistemi tam otomatik olarak çalışır. İtici güç
dört tekerleğe de dağıtılır ve sürüş sitiline ve yol koşullarına adapte edi-
lir.
Tüm tekerleklerden çekiş sistemi üstün motor gücünü tamamlamak için
tasarlanmıştır. Bu kombinasyon hem normal yol koşullarında hem de kar
ve buz gibi zorlu sürüş koşullarında araca olağanüstü yol tutuşu ve per-
formans kapasitesi sağlar.
Kış lastikleri
Dört tekerlekten çekiş özelliği sayesinde aracınız kış koşullarında stan-
dart lastiklerle dahi üstün çekiş gücüne sahiptir. Buna rağmen, kış koşul-
ları söz konusu olduğunda tüm dört tekerlekten çekişli araçlar için dahi,
çok daha iyi fren tepkisi alınabildiğinden kış lastiklerinin veya tüm mev-
simlere uygun lastiklerin kullanılmasını tavsiye etmekteyiz. 