5-26
UWAGA
Jeżeli lampka sygnalizacyjna nie
świeci się, nie należy naciskać pedału
hamulca przez dłuższy czas. Może to
spowodować rozładowanie akumulatora
12 V.
• Podczas
hamowania
mogą
być
sły
-
szalne pewne odgłosy i odczuwalne
drgania. Jest to zjawisko normalne.
• W
poniższych
przypadkach
mogą
być
słyszalne
odgłosy elektrycznej pompy
hamulcowej i drgania silnika elek-
trycznego. Nie są one objawami uster -
ki.
–
Bardzo szybkie wciśnięcie pedału
hamulca.
–
Kilkukrotne
naciśnięcie peda-
łu hamulca w krótkich odstępach
czasu.
–
Ingerencja układu ABS podczas
hamowania.
Wskaźnik zużycia klocków
hamulcowych
Jeżeli klocki hamulcowe są zużyte
i konieczna jest ich wymiana na nowe,
podczas hamowania przednie i/lub tylne
hamulce wydają wysoki dźwięk ostrzegaw-
czy. Dźwięk ten może okresowo zanikać,
ale może też pojawiać się zawsze podczas
naciskania pedału hamulca.
Należy pamiętać, że w pewnych warunkach
jazdy lub przy określonej pogodzie, hamulce
mogą piszczeć również po pierwszym (lub
lekkim) naciśnięciu pedału. Jest to zjawisko
normalne i nie oznacza problemu z układem
hamulcowym.
UWAGA
Aby uniknąć kosztownych napraw
hamulców, nie należy jeździć ze zużytymi
klockami hamulcowymi.
i Informacja
Klocki hamulcowe zawsze należy wymie-
niać jako komplety dla osi przedniej i
tyl
-
nej.
Hamulec postojowy
Włączanie hamulca postojowego
Przed opuszczeniem pojazdu zawsze włą-
czać hamulec postojowy.
Aby włączyć hamulec postojowy:
Mocno wcisnąć pedał hamulca zasadni-
czego.
Wcisnąć pedał hamulca postojowego do
oporu.
OAE056014
Za kierownicę
5-28
UWAGA
• Nie naciskać pedału przyspieszenia
przy włączon
ym hamulcu postojo-
wym. Naciśnięcie pedału przyspie-
szenia przy włączonym hamulcu
postojowym powoduje włączenie się
dźwiękowego sygnału ostrzegawcze-
go. Może ono również spowodować
uszkodzenie hamulca postojowego.
• Jazda
z
włączonym
hamulcem
posto
-
jowym może spowodować przegrza-
nie hamulców i przedwczesne zużycie
i/lub uszkodzenie elementów układu
hamulcowego. Przed rozpoczęciem
jazdy należy się upewnić, że hamulec
postojowy jest zwolniony, a lampka
ostrzegawcza układu hamulcowego
nie świeci się. Po włączeniu stacyjki
(położenie ON kluczyka/
zielona lampka przycisku
Start/Stop) bez uruchamia-
nia pojazdu lampka ostrze-
gawcza hamulca postojo-
wego powinna świecić się przez chwilę.
Lampka świeci się również w przypadku
włączenia hamulca postojowego przy włą-
czonej stacyjce (stan START lub ON).
Przed rozpoczęciem jazdy należy się upew-
nić, że hamulec postojowy jest zwolniony,
a lampka ostrzegawcza układu hamulcowe-
go nie świeci się. Jeżeli lampka ostrzegawcza hamulca posto-
jowego świeci się po uruchomieniu pojazdu
i zwolnieniu hamulca postojowego, może
to oznaczać usterkę układu hamulcowego.
Należy to natychmiast sprawdzić.
Jeżeli to możliwe, należy natychmiast prze-
rwać jazdę. Jeżeli nie można przerwać
jazdy, należy zachować wyjątkową ostroż-
ność i kontynuować jazdę do miejsca umoż-
liwiającego bezpieczne zatrzymanie.
WK-23
Za kierownicę
5-29
Układ zapobiegający blokowaniu kół
podczas hamowania (ABS)
Układ ABS to układ elektroniczny zapobie-
gający blokowaniu kół podczas hamowania.
Umożliwia on kierowcy kierowanie pojaz-
dem podczas hamowania.
Sposób działania układu ABS
Aby uzyskać maksymalną skuteczność
układu ABS w sytuacji hamowania awaryj-
nego, nie należy próbować samodzielnie
zmieniać nacisku na pedał hamulca, ani
hamować pulsacyjnie. Należy możliwie naj-
silniej wcisnąć pedał hamulca.
Po naciśnięciu pedału hamulca w warun-
kach, które mogą spowodować zablokowa-
nie kół, można usłyszeć terkoczący dźwięk
emitowany przez układ hamulcowy i odczuć
drgania pedału. Jest to zjawisko normalne,
które oznacza ingerencję układu ABS.
Ingerencja układu ABS nie skraca czasu
ani drogi hamowania, pozwala jednak na
zachowanie możliwości kierowania pojaz-
dem podczas hamowania.
Należy zawsze zachowywać bezpieczną
odległość od pojazdu poprzedzającego.
Układ ABS nie zapobiega poślizgom powo-
dowanym przez gwałtowne zmiany kie-
runku jazdy, takie jak zbyt szybkie poko-
nywanie zakrętów lub nagłe zmiany pasa
ruchu. Zawsze należy jeździć z prędkością
bezpieczną dla danych warunków drogo-
wych i pogodowych.(ciąg dalszy)
Zachowania pojazdu wyposażonego
w układ ABS lub ESC nie należy spraw-
dzać poprzez jazdę z wysoką prędko-
ścią lub szybkie pokonywanie zakrętów.
Może to być niebezpieczne i doprowa-
dzić do wypadku.
Ani układ ABS, ani układ ESC nie zapo-
biega wypadkom spowodowanym
przez nieprawidłowe lub niebezpieczne
manewry. Mimo że układy te zwiększa-
ją panowanie nad pojazdem podczas
hamowania awaryjnego, należy zawsze
zachowywać bezpieczną odległość od
pojazdu poprzedzającego. W trudnych
warunkach drogowych należy zawsze
zmniejszać prędkość. W pewnych
warunkach droga hamowania pojazdów
wyposażonych w układ ABS lub ESC
może być dłuższa niż droga hamowania
pojazdów bez tych układów.
Dlatego w następujących warunkach
należy zmniejszać prędkość:
• Drogi nierówne,
żwirowe, zapiaszczo-
ne lub pokryte przewianym śniegiem.
• Drogi o
nierównej, dziurawej
nawierzchni.
• J
azda z założonymi łańcuchami
przeciwśnieżnymi.
(ciąg dalszy)
OSTRZEŻENIE
Za kierownicę
5
5-30
Układ ABS nie zapobiega utracie stabilno-
ści pojazdu. Dlatego podczas gwałtownego
hamowania należy wykonywać jedynie nie-
wielkie ruchy kierownicą. Nadmierny lub
zbyt gwałtowny skręt kierownicy może spo-
wodować zjechanie pojazdu na przeciwny
pas ruchu lub poza drogę.
Na nawierzchniach nieutwardzonych lub
nierównych ingerencja układu ABS może
wydłużyć drogę hamowania w stosunku do
hamowania bez użycia tego układu.
Lampka ostrzegawcza układu ABS
świeci się przez kilka sekund po włącze-
niu stacyjki (położenie ON kluczyka/zielona
lampka przycisku Start/Stop). W tym cza-
sie układ ABS przeprowadza autodiagnozę
i — jeżeli nie wykrywa nieprawidłowo-
ści — jego lampka ostrzegawcza gaśnie.
Jeżeli lampka ostrzegawcza układu ABS nie
gaśnie, może to oznaczać usterkę układu.
W takim przypadku należy jak najszybciej
skontaktować się z Autoryzowaną Stacją
Obsługi (ASO) Hyundai.
UWAGA
Ciągłe hamowanie podczas jazdy po
nawierzchniach o małej przyczepności
(takich jak np. drogi pokryte lodem)
powoduje nieprzerwaną ingerencję ukła-
du ABS. W takim przypadku lampka
ostrzegawcza układu ABS
może
świecić się stale. Należy wtedy zatrzy-
mać pojazd w bezpiecznym miejscu
i wyłączyć go.
Następnie ponownie uruchomić pojazd.
Jeżeli lampka ostrzegawcza układu ABS
gaśnie, oznacza to, że układ jest spraw-
ny.
Jeżeli lampka nie gaśnie, może to ozna-
czać usterkę układu ABS. W takim przy-
padku należy jak najszybciej skontakto-
wać się z Autoryzowaną Stacją Obsługi
(ASO) Hyundai.
i Informacja
Po uruchomieniu pojazdu z użyciem
zewnętrznego źródła zasilania (z
powodu
r
ozładowania akumulatora 12
V)
może się
włączyć lampka ostrzegawcza układu
ABS
. Jest to spowodowane chwilo-
wym spadkiem napięcia akumulatora i
nie
oznacza
usterki układu ABS. W takim
przypadku należy naładować akumulator
przed rozpoczęciem jazdy.
Świecąca się stale lampka ostrzegaw-
cza układu ABS może wskazywać
na usterkę układu. Jednakże wspoma-
ganie układu hamulcowego nadal działa
prawidłowo. Aby ograniczyć poważne
zagrożenie dla zdrowia lub życia, nale-
ży w takim przypadku jak najszyb-
ciej skontaktować się z Autoryzowaną
Stacją Obsługi (ASO) Hyundai.
OSTRZEŻENIE
Za kierownicę
5-31
Układ stabilizacji toru jazdy (ESC)
Układ stabilizacji toru jazdy (ESC) pomaga
w stabilizacji pojazdu podczas pokonywania
zakrętów. Układ ten porównuje kąt obrotu kierownicy
z kierunkiem, w jakim faktycznie prze-
mieszcza się pojazd. Aby pomóc kierow-
cy w utrzymaniu zamierzonego toru jazdy,
układ ESC zwiększa siłę hamowania okre-
ślonych kół i ingeruje w sterowanie napę-
dem. Nie zastępuje on jednak prawidłowej
techniki jazdy i bezpiecznego pokonywania
zakrętów. Zawsze dostosowywać prędkość
do warunków panujących na drodze.
Sposób działania układu ESC
Włączanie układu
Po włączeniu stacyjki (stan ON) lampka
sygnalizacyjna układu ESC i lampka sygna-
lizacyjna wyłączenia układu ESC świecą się
przez ok. 3 sekundy, a następnie gasną.
Oznacza to, że układ ESC jest włączony
(gotowy do ingerencji).
OAE056015
OAE056016
n Typ A
n Typ B
Należy zawsze dostosowywać prędkość
do warunków drogowych i nie pokony-
wać zakrętów zbyt szybko. Układ ESC
nie zapobiega wypadkom.
Zbyt wysoka prędkość na zakrętach,
gwałtowne manewry i poślizg na
mokrych nawierzchniach (aquapla -
ning) mogą doprowadzić do poważnego
wypadku.
OSTRZEŻENIE
Za kierownicę
5
5-32
Ingerencja układu
Ingerencję układu ESC sygnalizu-
je miganie lampki ostrzegawczej
układu.
• Po naciśnięciu pedału hamulca w warun-
kach, które mogą spowodować zabloko-
wanie kół, można usłyszeć terkoczący
dźwięk emitowany przez układ hamul-
cowy i odczuć drgania pedału. Jest to
zjawisko normalne, które oznacza inge-
rencję układu ESC.
• Podczas ingerencji układu ESC pojazd
może nie reagować w zwykły sposób na
operowanie pedałem przyspieszenia.
• Ingerencja układu ESC powoduje auto-
matyczną dezaktywację (czasowe wyłą-
czenie) tempomatu. Tempomat można
ponownie włączyć, kiedy pozwalają na
to warunki panujące na drodze. Patrz
podrozdział „Tempomat” w dalszej
części niniejszego rozdziału (jeżeli
występuje).
• Podczas jazdy po drodze błotnistej lub
innej śliskiej nawierzchni, prędkość
obrotowa silnika może nie wzrastać
nawet po znacznym wciśnięciu pedału
przyspieszenia. Jest to celowe działanie
układu. Ma ono na celu zachowanie sta-
bilności pojazdu oraz przyczepności kół
i nie oznacza usterki.
Wyłączanie układu
Wyłączanie układu ESC.
• Stan 1
Na krótko nacisnąć wyłącznik układu ESC.
Włącza się lampka sygnalizacyjna wyłą-
czenia układu ESC i pojawia się komuni-
kat „Traction Control disabled” (sterowanie
trakcją wyłączone). Oznacza to, że przestaje
działać funkcja sterowania napędem, nato-
miast funkcja sterowania hamulcami działa
nadal. •
Stan 2
Na ponad 3 sekundy nacisnąć wyłącznik
układu ESC. Włącza się lampka sygnaliza-
cyjna wyłączenia układu ESC, pojawia się
komunikat „Traction & Stability Control disa-
bled” (sterowanie trakcją i stabilizacja toru
jazdy wyłączone) i włącza się dźwiękowy
sygnał ostrzegawczy. Oznacza to, że prze-
staje działać funkcja sterowania napędem
i funkcja sterowania hamulcami.
W przypadku wyłączenia stacyjki (położe-
nie LOCK/OFF kluczyka/wyłączona lamp-
ka przycisku Start/Stop) przy wyłączonym
układzie ESC układ pozostaje wyłączony. Po
uruchomieniu pojazdu układ ESC włącza się
(jest gotowy do ingerencji) automatycznie.
OLF054101N/OAE056018L
OTLE055140/OAE056020L
n Typ A n Typ B
n Typ A n Typ B
Za kierownicę
5-33
Lampki sygnalizacyjne
Jeżeli układ ESC działa prawidłowo, po
włączeniu stacyjki (położenie ON kluczyka/
zielona lampka przycisku Start/Stop) lamp-
ka sygnalizacyjna układu ESC włącza się,
a następnie gaśnie.
Podczas każdej ingerencji układu ESC miga
lampka ostrzegawcza układu.
Jeżeli lampka sygnalizacyjna układu ESC
świeci się, może to oznaczać jego usterkę.
W takim przypadku pojazd jak najszybciej
powinna sprawdzić Autoryzowana Stacja
Obsługi (ASO) Hyundai.
Lampka sygnalizacyjna wyłączenia układu
ESC świeci się po wyłączeniu układu za
pomocą wyłącznika.
UWAGA
Jazda z obręczami kół lub oponami
o różnych rozmiarach może spowo-
dować nieprawidłowe działanie ukła-
du ESC. Przed wymianą opon upewnić
się, że wszystkie opony i obręcze kół
mają taki sam rozmiar. Nigdy nie jeździć
pojazdem z obręczami kół lub oponami
o różnych rozmiarach.
Wyłączanie układu ESC
Podczas jazdy
Układ ESC należy wyłączać jedynie na krót-
ko, np. by ułatwić wyjazd po utknięciu
pojazdu w śniegu lub w błocie. W takim
przypadku wyłączenie układu umożliwia
utrzymanie momentu obrotowego przeno-
szonego na koła.
Aby wyłączyć układ ESC podczas jazdy,
należy jadąc po płaskim odcinku drogi naci-
snąć wyłącznik układu. n Lampka sygnalizacyjna układu ESC (miga)
n
Lampka sygnalizac
yjna wyłączenia układu ESC
(świeci się)
Miganie lampki sygnalizacyjnej układu
ESC oznacza ingerencję układu.
W takim przypadku należy jechać
powoli i NIE próbować przyspieszać.
NIGDY nie podejmować prób wyłączenia
układu ESC kiedy miga jego lampka
sygnalizacyjna (tzn. podczas ingerencji
układu). Może to spowodować utratę
kontroli nad pojazdem i doprowadzić do
wypadku.
OSTRZEŻENIE
Za kierownicę
5
5-34
UWAGA
Aby uniknąć uszkodzenia skrzyni bie-
gów:
• Nie
pozwalać, by
koło/koła
tej
samej
osi obracały się w
miejscu z nad-
mierną prędkością przy świecących
się lampkach ostrzegawczych ukła-
du ESC, ABS i hamulca postojowe-
go. Uszkodzenia powstałe w takim
przypadku nie są objęte gwarancją
producenta pojazdu. Kiedy lampki te
świecą się, należy obniżyć prędkość
obrotową silnika i nie dopuszczać, by
koła obracały się w miejscu.
• Podczas
prób
na
hamowni
należy
pamiętać o
wyłączeniu układu ESC
(potwierdzonego świeceniem się
lampki sygnalizacyjnej wyłączenia
układu ESC).
i Informacja
Wyłączenie układu ESC nie ma wpły-
wu na działanie układu ABS ani układu
hamulcowego.
Układ stabilizacji pojazdu (VSM)
Układ stabilizacji pojazdu (VSM) jest
podukładem układu stabilizacji toru jazdy
(ESC). Pomaga on w utrzymywaniu stabilno-
ści pojazdu podczas gwałtownego przyspie-
szania lub hamowania na mokrej, śliskiej
albo nierównej nawierzchni, kiedy przyczep-
ność poszczególnych kół jest różna.
Sposób działania układu VSM
Włączanie układu
Układ VSM jest włączony (gotowy do inge-
rencji) w następujących przypadkach:
• Układ stabilizacji toru jazdy (ESC) jest
włączony.
• Prędkość pojazdu przekracza 15 km/h
na zakręcie.
• Prędkość pojazdu przekracza 20 km/h
podczas hamowania na nierównej
nawierzchni.
Ingerencja układu
Po naciśnięciu pedału hamulca w warun-
kach, które mogą spowodować ingerencję
układu ESC, można usłyszeć terkoczący
dźwięk emitowany przez układ hamulcowy
i odczuć drgania pedału. Jest to zjawisko
normalne, które oznacza ingerencję układu
VSM.
Podczas jazdy z włączonym układem
VSM należy przestrzegać poniższych
wskazówek:
• ZA
WSZE zwracać uwagę na prędkość
pojazdu poprzedzającego i odległość
od niego. Układ VSM nie zastępuje
prawidłowej techniki jazdy i bez-
piecznego pokonywania zakrętów.
• Za
wsze dostosowywać prędkość do
warunków panujących na drodze.
Układ VSM nie zapobiega wypad-
kom. Nadmierna prędkość przy
złych warunkach atmosferycznych,
śliskiej lub nierównej nawierzchni
może doprowadzić do poważnego
wypadku.
OSTRZEŻENIE
Za kierownicę