Page 145 of 440

UWAGA:
Dane EDR są zapisywane przez pojazd wy-
łącznie w przypadku wystąpienia poważ-
nego zderzenia; rejestrator nie zapisuje da-
nych w normalnych warunkach jazdy.
W trakcie zapisu nie są rejestrowane żadne
dane osobowe (np. nazwisko, płeć, wiek
bądź miejsce zderzenia). Służby posiada-
jące takie uprawnienia mogą jednak porów-
nać dane odzyskane z rejestratora z danymi
osobistymi zebranymi podczas rutynowego
dochodzenia mającego miejsce w następ-
stwie wypadku.
Aby odczytać dane zapisane przez rejestra-
tor, konieczne jest posiadanie specjalnego
wyposażenia. Należy również mieć dostęp
do pojazdu lub do rejestratora zdarzeń
(EDR). Poza producentem pojazdu dane
z rejestratora mogą również odczytać służby
mające do tego odpowiednie uprawnienia
i dysponujące specjalnym wyposażeniem.Foteliki dziecięce — bezpieczny
przewóz dzieci
Wszyscy pasażerowie, w tym niemowlęta
i dzieci, powinni mieć przez cały czas za-
pięte pasy bezpieczeństwa. Dyrektywa eu-
ropejska 2003/20/WE wymaga prawidło-
wego użytkowania fotelików dziecięcych we
wszystkich krajach Unii Europejskiej.Dzieci o wzroście poniżej 1,5 metra i poniżej
12 roku życia powinny podróżować na tyl-
nych fotelach i muszą być przypięte pasami
bezpieczeństwa, jeśli jest to możliwe. Zgod-
nie ze statystyką, przewożenie dzieci na tyl-
nym siedzeniu jest bezpieczniejsze od prze-
wożenia dziecka na przednim siedzeniu.
OSTRZEŻENIE!
•NIE WOLNO ustawiać fotelika dziecię-
cego tyłem do kierunku jazdy na siedze-
niach chronionych z przodu AKTYW-
NYMI PODUSZKAMI POWIETRZNYMI,
ponieważ może to prowadzić do
ŚMIERCI lub POWAŻNYCH OBRAŻEŃ
ciała DZIECKA.
• W pojazdach z tylnymi siedzeniami na-
leży używać wyłącznie fotelika dziecię-
cego skierowanego tyłem do kierunku
jazdy.
• Detonacja przedniej poduszki powietrz-
nej pasażera może doprowadzić do
śmierci lub poważnych obrażeń dzieci
w wieku 12 lat lub mniej. Dotyczy to
także dzieci podróżujących w fotelikach
skierowanych tyłem do kierunku jazdy.Etykieta ostrzegawcza na osłonie
przeciwsłonecznej przedniego
pasażera
143
Page 146 of 440

OSTRZEŻENIE!
• W przypadku zderzenia nieprzypięte
pasami bezpieczeństwa dziecko może
zostać wyrzucone z dużą siłą. Siła nie-
zbędna do utrzymania dziecka w ramio-
nach może być zbyt duża, niezależnie
od siły, jaką dysponuje dorosła osoba.
Grozi to poważnymi obrażeniami lub
śmiercią zarówno dziecka, jak i innych
osób. Każde dziecko przewożone w sa-
mochodzie musi być prawidłowo przy-
pięte w sposób stosowny do jego wiel-
kości.
Dostępne są środki zabezpieczające róż-
nych typów i rozmiarów, przystosowane do
przewozu niemowląt, małych dzieci i dzieci,
które mogą korzystać z pasów bezpieczeń-
stwa przeznaczonych dla dorosłych. Jeśli
jest to możliwe, dzieci powinny podróżować
tyłem do kierunku jazdy – jest to najbez-
pieczniejsza pozycja jazdy dla dziecka w ra-
zie wypadku. Bezwzględnie należy zapo-
znać się z instrukcją obsługi fotelika, aby
dostosować fotelik do wzrostu i wagi dzie-
cka. Należy uważnie przeczytać wszystkieinstrukcje i ostrzeżenia w instrukcji obsługi
fotelika dziecięcego oraz na wszystkich ety-
kietach znajdujących się na foteliku dziecię-
cym.
W Europie foteliki dziecięce są zdefiniowane
przez przepis ECE-R44, który dzieli je na
pięć grup wagowych:
Grupa fotelika Grupa wagowa
Grupa 0 do 10 kg
Grupa 0+ do 13 kg
Grupa 1 9-18 kg
Grupa 2 15-25 kg
Grupa 3 22-36 kg
Należy sprawdzić etykietę fotelika dziecię-
cego. Wszystkie zatwierdzone foteliki dzie-
cięce muszą mieć dane dotyczące zatwier-
dzenia typu oraz oznaczenie kontrolne na
etykiecie. Etykieta musi być trwale przymo-
cowana do fotelika dziecięcego. Nie wolno
usuwać etykiety z fotelika dziecięcego.
OSTRZEŻENIE!
Poważne niebezpieczeństwo! Nie
umieszczać fotelika dziecięcego skiero-
wanego tyłem do kierunku jazdy przed
aktywną poduszką powietrzną. Więcej in-
formacji można znaleźć na etykietach na
osłonie przeciwsłonecznej. Detonacja po-
duszki powietrznej w razie wypadku może
spowodować śmiertelne obrażenia ciała
dziecka bez względu na dotkliwość kolizji.
Zalecamy, aby dzieci zawsze były prze-
wożone w foteliku dziecięcym na tylnym
siedzeniu. Jest to najbezpieczniejsze
miejsce w razie kolizji.
„Uniwersalne” foteliki dziecięce
• Ilustracje w kolejnych częściach są przy-
kładami każdego typu uniwersalnych fote-
lików dziecięcych. Przedstawione są ty-
powe instalacje. Fotelik dziecięcy zawsze
należy montować zgodnie z instrukcjami
producenta fotelika dziecięcego, które mu-
szą być dołączone do fotelika tego typu.
BEZPIECZEŃSTWO
144
Page 147 of 440

• Patrz część „Montaż fotelika dziecięcego
z wykorzystaniem pasów bezpieczeństwa
pojazdu”, gdzie krok po kroku opisano mo-
cowanie fotelika dziecięcego za pomocą
pasa bezpieczeństwa.
• Foteliki dziecięce z mocowaniami ISOFIX
mogą być mocowane w pojeździe bez uży-
wania pasów bezpieczeństwa.
Grupy0i0+
Eksperci ds. bezpieczeństwa zalecają, aby
dzieci jak najdłużej podróżowały w pojeździe
tyłem do kierunku jazdy. Dzieci o wadze do
13 kg muszą siedzieć w foteliku dziecięcym
skierowanym tyłem do kierunku jazdy, jak
pokazano na rys. A. Ten typ fotelika dziecię-
cego zabezpiecza głowę dziecka i nie powo-
duje przeciążenia szyi w przypadku nagłego
hamowania lub zderzenia.
Fotelik dziecięcy skierowany tyłem do kie-
runku jazdy jest zamocowany pasami bez-
pieczeństwa pojazdu, jak pokazano na
rys. A. Fotelik dziecięcy zabezpiecza dzie-
cko za pomocą własnej uprzęży.
OSTRZEŻENIE!
•Nigdy nie należy umieszczać fotelika
dziecięcego skierowanego tyłem do kie-
runku jazdy przed poduszką po-
wietrzną. Detonacja przedniej poduszki
powietrznej pasażera może doprowa-
dzić do śmierci lub poważnych obrażeń
dzieci w wieku 12 lat lub mniej. Dotyczy
to także dzieci podróżujących w foteli-
kach skierowanych tyłem do kierunku
jazdy.
OSTRZEŻENIE!
• W pojazdach z tylnymi siedzeniami
należy używać wyłącznie fotelika dzie-
cięcego skierowanego tyłem do kie-
runku jazdy.
Grupa 1
Dzieci ważące od 9 kg do 18 kg mogą być
przewożone w fotelikach grupy 1, skierowa-
nych przodem do kierunku jazdy, jak przed-
Rys. A
Rys. B
145
Page 148 of 440

stawiono na rys. B. Ten typ fotelika dziecię-
cego jest przeznaczony dla starszych dzieci,
które są za duże do fotelików grupy 0 lub 0+.
Grupa 2
Dzieci o wadze od 15 kg do 25 kg oraz zbyt
wysokie, aby mogły korzystać z fotelika dzie-
cięcego grupy 1, mogą korzystać z fotelika
dziecięcego grupy 2.
Jak pokazano na rys. C, fotelik dziecięcy
grupy 2 należy ustawić w prawidłowy sposób
względem pasa bezpieczeństwa tak, abypas barkowy znajdował się na klatce piersio-
wej dziecka, a nie na szyi, natomiast pas
biodrowy znajdował się na miednicy, a nie na
brzuchu.
Grupa 3
Dzieci o wadze od 22 kg do 36 kg oraz
wystarczająco wysokie, aby mogły korzy-
stać ze standardowego pasa barkowego,
mogą korzystać z fotelików dziecięcych
grupy 3. Foteliki dziecięce grupy 3 zapew-
niają prowadzenie pasa biodrowego na wy-sokości miednicy dziecka. Dziecko musi być
wystarczająco wysokie, aby pas barkowy
spoczywał na klatce piersiowej dziecka,
a nie na szyi.
Rys. D przedstawia przykład fotelika dzie-
cięcego grupy 3, który prawidłowo zabezpie-
cza dziecko na tylnym siedzeniu.
OSTRZEŻENIE!
• Nieprawidłowy montaż może spowodo-
wać niewłaściwe działanie zabezpie-
czenia dziecka. Może nastąpić samo-
czynne poluzowanie elementu podczas
wypadku. Dziecko może odnieść po-
ważne obrażenia lub zginąć. Podczas
montażu fotelika dziecięcego należy
postępować ściśle według instrukcji
jego producenta.
• Po zamontowaniu fotelika dziecięcego
w pojeździe nie należy przesuwać sie-
dzenia pojazdu do przodu ani do tyłu,
ponieważ może to spowodować polu-
zowanie mocowań fotelika dziecięcego.
Zdemontować fotelik dziecięcy przed
regulacją pozycji siedzenia pojazdu. Po
Rys. C
Rys. D
BEZPIECZEŃSTWO
146
Page 149 of 440

OSTRZEŻENIE!
ustawieniu pozycji siedzenia pojazdu
należy zamontować fotelik dziecięcy.
• Kiedy fotelik nie jest używany, należy
przymocować go pasem bezpieczeń-
stwa albo zaczepami ISOFIX lub wyjąć
z pojazdu. Nie przewozić niezamoco-
wanego fotelika w pojeździe. W przy-
padku gwałtownego hamowania lub
wypadku przemieszczający się fotelik
może uderzyć w pasażerów lub oparcia
foteli, co może być przyczyną poważ-
nych obrażeń.
Przydatność siedzeń pasażera do za-
mocowania uniwersalnego fotelika
dziecięcego
Zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej 2000/
3/WE, przydatność każdej pozycji siedzenia
pasażera do zamocowania uniwersalnego
fotelika dziecięcego jest przedstawiona
w poniższej tabeli:
Grupa wagowaUniwersalna tabela ustawień fotelika dziecięcego (lub inna witryna)
Przedni fotel pasa-
żeraTylny rząd, skrajne
siedzenieTylny rząd, środ-
kowe siedzenieŚrodkowy rząd,
skrajne siedzenieŚrodkowy rząd,
środkowe siedzenie
Grupa0—do10kg XU/UF UF N/D N/D
Grupa 0+ — do 13 kg X U/UF UF N/D N/D
Grupa1—od9do
18 kgX U/UF UF N/D N/D
Grupa II i III — od
15 do 36 kgX U/UF UF N/D N/D
147
Page 150 of 440

Znaczenie skrótów użytych w tabeli:
• U = Możliwość stosowania „uniwersalnych”
środków zabezpieczających w danej gru-
pie wagowej.
• X = Miejsce siedzące nieodpowiednie dla
dziecka z danej grupy wagowej.
• UF = możliwość stosowania „uniwersal-
nych” środków zabezpieczających usta-
wianych przodem do kierunku jazdy w da-
nej grupie wagowej.
Jeśli zagłówek uniemożliwia montaż fotelika
dziecięcego, należy go wyregulować (jeśli
jest regulowany).
Pasy bezpieczeństwa dla starszych
dzieci
Dzieci o wzroście powyżej 1,5 m mogą zapi-
nać pasy bezpieczeństwa zamiast stosowa-
nia fotelików dziecięcych.
Należy przeprowadzić ten prosty 5-punktowy
test, aby ustalić, czy pas bezpieczeństwa pra-
widłowo zabezpiecza dziecko lub czy nadal
powinno się stosować fotelik dziecięcy grupy
2 lub grupy 3 w celu poprawienia ochrony
zapewnianej przez pas bezpieczeństwa:
1. Czy dziecko może w pełni oprzeć się
o oparcie siedzenia samochodu?
2. Czy kolana dziecka zginają się naturalnie
przed siedziskiem – i czy w tym czasie
dziecko nadal prawidłowo opiera się
o oparcie siedzenia?
3. Czy pas barkowy spoczywa na barku
dziecka, pomiędzy szyją i ramieniem?
4. Czy pas biodrowy znajduje się maksy-
malnie nisko, dotykając ud dziecka, a nie
brzucha?
5. Czy dziecko może siedzieć w takiej pozy-
cji przez całą podróż?
Jeśli odpowiedź na którekolwiek z tych pytań
brzmi „nie”, oznacza to, że dziecko nadal
musi korzystać w samochodzie z fotelika
dziecięcego grupy 2 lub 3. Jeśli dziecko
używa pasa biodrowo-barkowego, należy co
jakiś czas sprawdzać dopasowanie pasa
i upewnić się, że sprzączka pasa jest za-
pięta. Dziecko zmieniające położenie w fo-
telu (wiercące się) może zmienić położenie
pasa bezpieczeństwa. Jeśli pas barkowy do-
tyka twarzy lub szyi, należy przesunąć dzie-
cko bliżej w stronę środka pojazdu lub zasto-sować podstawkę podwyższającą, tak aby
zapewnić odpowiednie zabezpieczenie
dziecka pasem bezpieczeństwa.
OSTRZEŻENIE!
W żadnym wypadku nie pozwalać dzie-
cku przekładać pasa barkowego pod ra-
mieniem lub za plecami. W przypadku
zderzenia pas barkowy nie będzie pra-
widłowo zabezpieczał dziecka, co może
spowodować poważne obrażenia ciała
lub śmierć. Dziecko musi zawsze mieć
prawidłowo założony pas biodrowy i pas
ramieniowy pasa bezpieczeństwa.
BEZPIECZEŃSTWO
148
Page 151 of 440

System mocowań ISOFIX
Pojazd jest wyposażony w system mocowa-
nia fotelików dziecięcych ISOFIX. System
umożliwia zamocowanie fotelików dziecię-
cych ISOFIX bez konieczności używania pa-
sów bezpieczeństwa pojazdu. System ISO-
FIX obejmuje dwa dolne zaczepy znajdujące
się w tylnej części siedziska, tam gdzie styka
się ono z oparciem oraz górnego zaczepu
znajdującego się za pozycją siedzenia.Przykładowy system mocowań fotelików
dziecięcych ISOFIX dla grupy wagowej
1 przedstawiono na rys. E. System moco-
wań fotelików dziecięcych ISOFIX jest do-
stępny również dla innych grup wagowych.
Lokalizowanie mocowań ISOFIX
Dolne zaczepy mają kształt okrągłych prę-
tów i znajdują się za siedziskiem, w miejscu,
gdzie styka się ono z oparciem, poniżej sym-
boli mocowań umieszczonych na oparciu.
Są one widoczne dopiero po nachyleniu się
nad tylnym siedzeniem w celu zamocowania
fotelika dziecięcego. Aby zlokalizować za-
czepy, wystarczy przesunąć rękę wzdłuż
szczeliny na połączeniu oparcia siedzenia
z siedziskiem.
Lokalizowanie mocowań pasów mo-
cujących
Za oparciem każdego tylnego fotela znaj-
dują się zaczepy pasów mocujących. Aby
uzyskać do nich dostęp, należy odciągnąć
od oparcia siedzenia pokryty dywanikiem
panel podłogowy. Spowoduje to odsłonięcie
zaczepów górnych pasów mocujących.
Rys. E
Dolne mocowania na tylnym
siedzeniu
149
Page 152 of 440

Fotelik dziecięcy ISOFIX jest wyposażony
z każdej strony w sztywny drążek. Każdy ma
na końcu sprzączkę do zamocowania pasa
do dolnego zaczepu oraz regulację napięcia
pasa. Foteliki skierowanie przodem do kie-
runku jazdy oraz niektóre foteliki skierowane
tyłem do kierunku jazdy mogą również być
wyposażone w pas mocujący. Pas mocujący
ma na końcu hak umożliwiający zamocowa-
nie do górnego zaczepu pasa mocującego
oraz umożliwiający dociągnięcie pasa po za-
mocowaniu go do zaczepu.
Mocowanie ISOFIX na środkowym
siedzeniu
OSTRZEŻENIE!
• Nie mocować fotelika dziecięcego na
środkowym siedzeniu przy użyciu sys-
temu ISOFIX. Ta pozycja nie jest za-
twierdzona do współpracy z fotelikiem
dziecięcym ISOFIX.
• Nie montować fotelika dziecięcego
ISOFIX wyłącznie przy użyciu środo-
wego pasa mocującego. Do mocowa-
nia fotelika dziecięcego na środkowym
siedzeniu należy użyć pasa bezpie-
czeństwa.
•
Nie wolno używać jednego dolnego za-
czepu do mocowania więcej niż jednego
fotelika dziecięcego. Więcej informacji
o typowych sposobach montowania
można znaleźć w części „Montaż fotelika
z wykorzystaniem systemu mocowania
ISOFIX”.
Pas mocujący w środkowym podło-
kietniku
Dla fotelików niemowlęcych przystosowa-
nych do montażu tyłem do kierunku jazdy,
mocowanych na siedzeniu środkowym za
pomocą pasów bezpieczeństwa pojazdu,
tylne środkowe siedzenie zostało wyposa-
żone w pas mocujący w podłokietniku, utrzy-
mujący podłokietnik w pozycji podniesionej.
1. Aby uzyskać dostęp do pasa mocują-
cego w podłokietniku w środkowym tyl-
nym siedzeniu, należy najpierw opuścić
podłokietnik. Pas mocujący znajduje się
za podłokietnikiem i jest zaczepiony na
plastikowym tylnym panelu siedzenia.
Mocowania pasów mocujących
BEZPIECZEŃSTWO
150