2018 JEEP GRAND CHEROKEE Instrukcja obsługi (in Polish)

tyczne, wówczas domyślną wysokością
jazdy dla trybu Sand (piach) będzie tryb
normalnej wysokości jazdy (NRH).
•Tryb Mud (błoto)— kalibracja do jazdy
w terenie, przeznaczona do użytku na na-
wierzchniach o niskiej przyczepności, ta-
kich jak błoto. Układ jezdny zapewnia mak-
symalną przyczepność. Na trudniejszych
nawierzchniach mogą być wyczuwalne
pewne zacięcia. Elektroniczne elementy
sterujące hamulców są ustawione tak, aby
ograniczać zarządzanie kontrolą trakcji
w odniesieniu do przepustnicy i poślizgu
kół. Jeśli pojazd jest wyposażony w zawie-
szenie pneumatyczne, poziom zawiesze-
nia zmieni się na tryb OFF-Road 1 (Tere-
nowy 1).
•Tryb Rock (kamienie)— kalibracja do
jazdy w terenie dostępna wyłącznie w za-
kresie 4WD Low. Pojazd jest uniesiony (je-
śli jest wyposażony w zawieszenie pneu-
matyczne) w celu zapewnienia większego
prześwitu. Dostrojenie własności trakcyj-
nych w celu uzyskania lepszej kierowalno-
ści pojazdu podczas jazdy terenowej po
drogach o wysokiej przyczepności. Uży-
wać w przypadku przeszkód pokonywa-nych z niską prędkością, takich jak duże
głazy, głębokie koleiny itp. Jeśli pojazd jest
wyposażony w zawieszenie pneuma-
tyczne, poziom zawieszenia zmieni się na
poziom OFF (Wyłączony)-Road 2. Jeśli
przełącznik systemu Selec-Terrain znaj-
duje się w trybie ROCK (kamienie), a skrzy-
nia rozdzielcza zostanie przełączona
z trybu 4WD Low na tryb 4WD High, sys-
tem Selec-Terrain powróci do trybu AUTO.
UWAGA:
W celu zapewnienia kontroli nad pojazdem
podczas zjeżdżania ze stromego wzniesie-
nia należy włączyć układ asysty przy zjeż-
dżaniu ze wzniesienia lub układ selektyw-
nego ogranicznika prędkości. Więcej
informacji znajduje się w części „Elektro-
niczny układ kontroli hamulców” niniejszego
rozdziału.
Komunikaty wyświetlacza zestawu
wskaźników
W określonych warunkach na wyświetlaczu
zestawu wskaźników pojawia się komunikat.
Więcej informacji znajduje się w części „Wy-
świetlacz zestawu wskaźników” w rozdziale
„Prezentacja deski rozdzielczej”.
SELEC-TRACK — ZALEŻNIE
OD WYPOSAŻENIA (SRT)
Opis
System Selec-Track łączy możliwości ukła-
dów sterujących pojazdu z ingerencją ze
strony kierowcy w celu zapewnienia najlep-
szych osiągów we wszystkich warunkach
terenowych.
W celu wybrania żądanego trybu należy ob-
rócić pokrętło Selec-Track.
Więcej informacji znajduje się w części
„Tryby jazdy SRT” w rozdziale „Multimedia”
w instrukcji obsługi.
Przełącznik systemu Selec-Track
191

System Selec-Track wyposażony jest w na-
stępujące tryby pracy:
•Tryb Sport—
skalibrowany do jazdy po
drogach utwardzonych w suchych warun-
kach. Dostrojenie nastawione na uzyskiwa-
nie sportowych osiągów, zapewniające wra-
żenia jak podczas jazdy z napędem na tylne
koła, ale z lepszym prowadzeniem i przy-
spieszeniem w porównaniu z pojazdem z na-
pędem na dwa koła. Funkcja zostaje przy-
wrócona do ustawienia AUTO po wyłączeniu
i ponownym włączeniu zapłonu.
•Tryb Snow (śnieg)—dostrojenie nasta-
wione na uzyskiwanie dodatkowej stabilno-
ści w surowych warunkach pogodowych.
Przeznaczony do jazdy drogowej i terenowej
po drogach o luźnej nawierzchni, na przy-
kład pokrytych śniegiem. Funkcja zostaje
przywrócona do ustawienia AUTO po wyłą-
czeniu i ponownym włączeniu zapłonu.
•Tryb Auto (automatyczny)—całkowicie
automatyczne działanie z ciągłym napędem
na cztery koła. Równomiernie rozkłada przy-
czepność kół i umożliwia płynne kierowanie
pojazdem w celu zapewnienia lepszego pro-
wadzenia i przyspieszania w porównaniu
z pojazdami z napędem na dwa koła.
•Tryb Track (Jazda torowa)– kalibracja do
jazdy torowej po nawierzchniach o wyso-
kiej przyczepności. Układ jezdny zapewnia
maksymalną przyczepność. Na trudniej-
szych nawierzchniach mogą być wyczu-
walne pewne zacięcia. Funkcja zostaje
przywrócona do ustawienia AUTO po wyłą-
czeniu i ponownym włączeniu zapłonu.
•Tryb Tow (Holowanie)– Ustawienie do
holowania i przewożenia ciężkich ładun-
ków. Zawieszenie pojazdu zostaje usta-
wione w trybie sportowym. W systemie
ESC włączony zostaje układ stabilizacji
przyczepy. Funkcja zostaje przywrócona
do ustawienia AUTO po wyłączeniu i po-
nownym włączeniu zapłonu.
Custom (Tryb niestandardowy)
Tryb niestandardowy umożliwia stworzenie
przez kierowcę własnej konfiguracji usta-
wień, która zostanie zapisana i będzie moż-
liwa do szybkiego wybrania z ustawień ulu-
bionych. Po wybraniu tego trybu system
powróci do trybu AUTO po przestawieniu
przełącznika zapłonu z położenia RUN do
OFF i ponownie do RUN. W trybie niestan-
dardowym ustawienia układu stabilizacji torujazdy, skrzyni biegów, układu kierowni-
czego, zawieszenia, napędu na wszystkie
koła i przełączników biegów przy kierownicy
można konfigurować poprzez menu konfigu-
racji trybu niestandardowego.
UWAGA:
Więcej informacji znajduje się w części
„Tryby jazdy SRT” w rozdziale „Multimedia”
w instrukcji obsługi.
System aktywnego tłumienia
Pojazd jest wyposażony w elektronicznie
sterowany system aktywnego tłumienia.
System ten pozwala ograniczyć przechyle-
nia boczne i wzdłużne pojazdu podczas np.
pokonywania zakrętów, przyspieszania lub
hamowania. Dostępne są 3 tryby działania:
•Street Mode (Tryb jazdy szosowej)(do-
stępny w trybach jazdy AUTO (Automa-
tyczny), SNOW (Jazda po śniegu) i CU-
STOM (Niestandardowy)) — do używania
podczas szybkiej jazdy autostradowej, wy-
magającej miękkiego zawieszenia.
URUCHAMIANIE I OBSŁUGA
192

•Sport Mode (Tryb sportowy)(dostępny
w trybach jazdy AUTO (Automatyczny),
SPORT (Jazda sportowa), CUSTOM (Nie-
standardowy) i TOW (Holowanie)) — zapew-
nia twardsze zawieszenie i większą kontrolę
nad pojazdem.
•Track Mode (Tryb torowy)(dostępny
w trybach jazdy AUTO (Automatyczny),
TRACK (Jazda torowa) i CUSTOM (Nie-
standardowy)) — zapewnia bardzo twarde
zawieszenie do agresywnej jazdy torowej.
Więcej informacji znajduje się w części
„Tryby jazdy SRT” w rozdziale „Multimedia”
w instrukcji obsługi.
Sterowanie startem— Zależnie od
wyposażenia
Ten pojazd jest wyposażony w system stero-
wania startem, który umożliwia osiągnięcie
maksymalnego przyspieszenia w linii prostej.
Sterowanie startem jest rodzajem układu kon-
troli trakcji, który zarządza poślizgiem kół pod-
czas ruszania. Ten system przydaje się pod-
czas wyścigów na zamkniętych torach, gdzie
pożądane jest uzyskiwanie stałych czasów na
ćwierć mili lub od zera do sześćdziesięciu
stóp. System nie rekompensuje braku do-świadczenia kierowcy ani nieznajomości toru
wyścigowego. Korzystanie z tego systemu
w warunkach niskiej przyczepności (niska
temperatura otoczenia, mokra nawierzchnia,
żwir itp.) może powodować nadmierny poślizg
kół i nieudany start.
Warunki wstępne:
• Funkcji sterowania startem nie należy uży-
wać na drogach publicznych. Zawsze
sprawdzić warunki na torze i otoczenie.
• Funkcja sterowania startem nie jest do-
stępna przez pierwsze 500 mil (805 km)
podczas docierania silnika.
• Funkcji sterowania startem należy używać
wyłącznie po osiągnięciu temperatury ro-
boczej silnika i skrzyni biegów.
• Funkcja sterowania startem jest przezna-
czona do używania tylko na suchych,
utwardzonych nawierzchniach.
PRZESTROGA!
Nie zaleca się używania tej funkcji na
śliskich lub luźnych nawierzchniach, po-
nieważ może to doprowadzić do uszko-
dzenia elementów pojazdu.Funkcja sterowania startem jest dostępna
tylko po wykonaniu poniższej procedury:
UWAGA:
Dostęp do funkcji sterowania startem można
uzyskać na dwa sposoby: poprzez naciśnię-
cie przycisku SRT na przełączniku Select-
Track lub naciśnięcie przycisku „Apps” (Apli-
kacje) na ekranie dotykowym. Więcej
informacji znajduje się w części „Tryby jazdy
SRT” rozdziału „Multimedia” w instrukcji ob-
sługi.
1. Nacisnąć przycisk „Race Options” (Opcje
wyścigowe) na ekranie dotykowym lub
nacisnąć przycisk LAUNCH na przełącz-
niku Select-Track.
2. Na ekranie dotykowym nacisnąć przycisk
„Launch RPM Set-Up” (Konfiguracja
prędkości obrotowej silnika podczas
startu). Ekran ten umożliwia dostosowa-
nie momentu obrotowego tak, aby za-
pewnić optymalny start/najlepszą moż-
liwą przyczepność.
3. Nacisnąć przycisk ekranowy „Activate
Launch Control” (Aktywacja sterowania
startem) i postępować zgodnie z instruk-
cjami na ekranie zestawu wskaźników.
193

• Upewnić się, że pojazd stoi w miejscu.
• Włączyć pierwszy bieg.
• Kierownica musi być ustawiona do
jazdy na wprost.
• Pojazd musi stać na poziomej na-
wierzchni.
• Wcisnąć pedał hamulca.
• Trzymając wciśnięty pedał hamulca,
gwałtownie wcisnąć i przytrzymać
wciśnięty pedał przyspieszenia, całko-
wicie otwierając przepustnicę. Pręd-
kość obrotowa silnika będzie utrzymy-
wana na poziomie ustawionym na
ekranie „Launch RPM Set-up” (Konfi-
guracja prędkości obrotowej silnika
podczas startu).
UWAGA:
Jeśli nie zostanie spełniony co najmniej
jeden z powyższych warunków, na ekra-
nie zestawu wskaźników pojawi się ko-
munikat informacyjny.4.W przypadku spełnienia wszystkich wa-
runków na ekranie zestawu wskaźników
zostanie wyświetlony komunikat „Release
Brake” (Zwolnij hamulec).
5. Należy utrzymywać kierunek jazdy na
wprost.
Funkcja sterowania startem będzie aktywna
do momentu osiągnięcia prędkości
100 km/h (62 mph) — wówczas układ stabi-
lizacji toru jazdy (ESC) powróci do aktualnie
ustawionego trybu ESC.
W dowolnej z poniższych sytuacji funkcja
sterowania startem zostanie anulowana
przed zakończeniem startu i zostanie wy-
świetlony komunikat „Launch Aborted” (Start
anulowany):
• Zwolnienie pedału przyspieszenia podczas
startu.
• Wykrycie przez układ ESC, że pojazd nie
jedzie na wprost.
• Naciśnięcie przycisku „ESC OFF” (Wyłą-
czanie układu ESC) w celu zmiany trybu.UWAGA:
Po anulowaniu funkcji sterowania startem
układ ESC powróci do aktualnie ustawio-
nego trybu ESC.PRZESTROGA!
Nie należy zmieniać biegu przy poślizgu
kół napędowych i braku przyczepności.
Może to spowodować uszkodzenie
skrzyni biegów.
Wskazówki dotyczące korzystania
z toru wyścigowego
UWAGA:
Z powodu ekstremalnych warunków panują-
cych podczas jazdy torowej uszkodzenia lub
zużycie związane z jazdą torową mogą nie
być objęte gwarancją.
• Jeśli pojazd SRT jest wyposażony w tryby
jazdy, będą one zmieniać osiągi pojazdu
w różnych warunkach drogowych. Zaleca
się korzystanie z trybów SPORT (Jazda
sportowa) lub TRACK (Tor wyścigowy)
podczas jazdy po torze.
URUCHAMIANIE I OBSŁUGA
194

• Przed rozpoczęciem jazdy po torze wyści-
gowym należy sprawdzić poziom płynów.
Więcej informacji na ten temat znajduje się
w części „Objętości płynów” rozdziału
„Dane techniczne”.
• Przed każdym wyjazdem na tor wyścigowy
należy sprawdzić, czy zużycie przednich
i tylnych klocków hamulcowych nie prze-
kracza ½ grubości okładziny. Jeśli klocki
były zużyte i zostały wymienione, należy je
dotrzeć przed rozpoczęciem jazdy torowej
z pełną prędkością.
UWAGA:
Do długotrwałej jazdy torowej zaleca się sto-
sowanie płynu hamulcowego DOT 4 z uwagi
na jego lepsze właściwości termiczne.
• Po zakończeniu jazdy torowej zaleca się
przeprowadzenie procedury odpowietrza-
nia układu hamulcowego, aby zachować
odpowiednie czucie pedału i właściwości
hamujące wysoko wydajnego systemu ha-
mulcowego firmy Brembo.
• Na zakończenie jazdy torowej zaleca się
przejechanie co najmniej jednego okrąże-
nia przy minimalnym użyciu hamulców, aby
schłodzić rozgrzane elementy pojazdu.• W przypadku pojazdów wyposażonych
w zdejmowaną dolną część przedniego
pasa nadwozia/kraty wlotu powietrza za-
leca się jej zdjęcie podczas gorących/
upalnych dni, aby poprawić chłodzenie ele-
mentów układu przeniesienia napędu
i układu chłodzenia poprzez zwiększenie
przepływu powietrza.
• Wszystkie pojazdy SRT są testowane pod
kątem wytrzymałości na 24-godzinną jazdę
torową, jednak zaleca się po każdej wizy-
cie na torze wyścigowym przeprowadzanie
kontroli pod kątem zużycia lub uszkodze-
nia układu zawieszenia, układu hamulco-
wego, wału napędowego i osłon przegu-
bów półosi.
• Jazda torowa powoduje zwiększenie tem-
peratury roboczej silnika, skrzyni biegów,
układu przeniesienia napędu i układu ha-
mulcowego. Może to mieć wpływ na ele-
menty obniżające poziom hałasu, wibracji
i twardości (NVH) pojazdu. Aby przywrócić
system do fabrycznej wydajności w zakre-
sie redukcji poziomu NVH, może być ko-
nieczne zainstalowanie nowych elemen-
tów.• Ciśnienie w oponach:
– gorące 40 psi (276 kpa), zimne zale-
cane 32 psi (221 kpa) z przodu, 30 psi
(207 kpa) z tyłu
UWAGA:
Zalecana wartość ciśnienia rozgrzanych
opon po zakończeniu jazdy torowej wynosi
40 psi (276 kPa). Zaleca się wstępne na-
pompowanie zimnych opon przednich do
wartości 32 psi (221 kPa) i zimnych opon
tylnych do wartości 30 psi (207 kPa), a na-
stępnie dostosowanie ciśnienia do warun-
ków zewnętrznych i warunków na torze. Ciś-
nienie w oponach można monitorować na
ekranie zestawu wskaźników, co może być
pomocne przy dostosowywaniu wartości
tego ciśnienia.
195

Docieranie hamulców przed jazdą torową:
Aby uniknąć efektu zanikania siły hamowa-
nia podczas jazdy torowej, trzeba dotrzeć
klocki i tarcze hamulcowe nowego pojazdu,
jak również nowo wymienione elementy
cierne układu hamulcowego:
1. Należy poświęcić jedną sesję torową na
dotarcie hamulców, jadąc na 75% pręd-
kości. Hamować do wartości nieprzekra-
czającej 0,60-0,80 g, nie dopuszczając
do interwencji układu ABS.
2. Okrążać tor w ten sposób, aż będzie wy-
czuwalny zapach hamulców. Wykonać
jeszcze ½ okrążenia z pełną prędkością,
a następnie przejechać dwa okrążenia
schładzające przy minimalnym użyciu
hamulców. Sprawdzić, czy hamulce nie
są przegrzane. Jeśli tak, wykonać jesz-
cze jedno okrążenie schładzające.3.
Nie przejeżdżać więcej niż jednego okrą-
żenia docierającego po wyczuciu zapachu
hamulców. Nie doprowadzać do ich nad-
miernego przegrzania. Zbyt wysoka tem-
peratura skraca żywotność hamulców.
4. Zatrzymać pojazd i pozostawić go w pa-
doku na co najmniej 30 minut, aby ostygł.
Jeśli dostępny jest miernik temperatury
na podczerwień, przed ponownym rozpo-
częciem jazdy zaczekać, aż temperatura
tarcz spadnie do 93,3°C (200°F).
5. Podczas kontroli klocków zainstalowa-
nych w zaciskach powinno być widać
cienką warstwę popiołu. Warstwa popiołu
przekraczająca połowę grubości mate-
riału ciernego klocka jest oznaką zbyt
intensywnego docierania.
6. Czasami wymagane jest powtórzenie
procedury docierania. Jeśli podczas na-
stępnej sesji torowej jest wyczuwalny za-pach klocków, obniżyć prędkość i siłę ha-
mowania do wartości dla docierania
i wykonać kroki 2–4.
7. Dotarcia wymagają także nowe klocki za-
montowane na starych tarczach. Przed
rozpoczęciem jazdy torowej nowe tarcze
zamontowane ze starymi klockami na-
leży dotrzeć na torze lub w ruchu miej-
skim (na dystansie 300 mil), aby osiąg-
nąć odpowiednią powierzchnię cierną
tarczy hamulcowej.
8.
Tarcze hamulcowe pulsujące podczas ha-
mowania w czasie jazdy torowej należy
wymienić. Nie zaleca się przetaczania po-
wierzchni tarcz hamulcowych, ponieważ
powoduje to zmniejszenie masy tarczy
i pogorszenie jej właściwości termicznych.
Ponadto przetaczanie zmniejsza grubość
lica tarczy, obniżając jej wytrzymałość
i zwiększając ryzyko pulsowania podczas
kolejnych wizyt na torze.
URUCHAMIANIE I OBSŁUGA
196

SYSTEM STOP/START —
ZALEŻNIE OD
WYPOSAŻENIA
Funkcja Stop/Start została opracowana
z myślą o zredukowaniu zużycia paliwa.
Podczas postoju pojazdu system automa-
tycznie zatrzymuje silnik, jeżeli spełniane są
określone warunki. Zwolnienie pedału ha-
mulca lub wciśnięcie pedału przyspieszenia
powoduje automatyczne wznowienie pracy
silnika.
Ten pojazd został poddany modernizacji po-
przez zastosowanie wysokowydajnego roz-
rusznika, usprawnionego akumulatora oraz
innych udoskonalonych części silnika, które
umożliwiają dodatkowe rozruchy.
Tryb automatyczny
Funkcja Stop/Start uaktywnia się
po każdym uruchomieniu silnika
przez kierowcę. Następnie sys-
tem przejdzie do trybu STOP/
START READY (System Stop/Start jest go-
towy do pracy), a jeżeli zostaną spełnionewszystkie inne warunki, do trybu STOP/
START AUTO STOP ACTIVE (Automa-
tyczne zatrzymanie w trybie Stop/Start jest
aktywne).
Aby uaktywnienie trybu automatycznego
zatrzymania było możliwe, należy spełnić
następujące warunki:
• System musi być w trybie STOP/START
READY (System Stop/Start jest gotowy do
pracy). Na wyświetlaczu zestawu wskaźni-
ków w sekcji Stop/Start zostanie wyświet-
lony komunikat STOP/START READY
(System Stop/Start jest gotowy do pracy).
Więcej informacji znajduje się w części
„Zestaw wskaźników” w rozdziale „Prezen-
tacja deski rozdzielczej” w instrukcji ob-
sługi.
• Pojazd musi stać.
• Dźwignia zmiany biegów musi być usta-
wiona w położeniu biegu do jazdy do
przodu, a pedał hamulca musi być
wciśnięty.
Silnik zostanie wyłączony, obrotomierz
wskaże wartość zero, a lampka informa-
cyjna układu Stop/Start włączy się, sygnali-zując działanie układu automatycznego za-
trzymania. Ustawienia klienta zostaną
zachowane po wyłączeniu silnika.
Więcej informacji znajduje się w części „Sys-
tem Stop/Start” w rozdziale „Uruchamianie
i obsługa” w instrukcji obsługi.
Możliwe przyczyny niezatrzymania
silnika przez funkcję Autostop
(Automatyczne zatrzymanie)
Przed zatrzymaniem silnika system spraw-
dza wiele parametrów związanych z bezpie-
czeństwem i komfortem jazdy. Wszystkie
warunki muszą być spełnione. Szczegółowe
informacje na temat obsługi systemu Stop/
Start można wyświetlić na wyświetlaczu ze-
stawu wskaźników, przywołując ekran
układu Stop/Start. Silnik nie zostanie zatrzy-
many w następujących przypadkach:
• Pas bezpieczeństwa kierowcy nie jest za-
pięty.
• Drzwi kierowcy nie są zamknięte.
• Temperatura akumulatora jest zbyt wysoka
lub zbyt niska.
197

• Poziom naładowania akumulatora jest ni-
ski.
• Pojazd znajduje się na stromej pochyłości.
• Trwa proces podgrzewania lub ochładza-
nia powietrza w kabinie, a zadana tempe-
ratura nie została osiągnięta.
• Układ HVAC został ustawiony na pełne
ogrzewanie szyb przy dużej prędkości
dmuchawy.
• Układ HVAC został ustawiony w trybie
MAX A/C.
• Silnik nie osiągnął normalnej temperatury
roboczej.
• Dźwignia zmiany biegów nie znajduje się
w położeniu biegu do jazdy do przodu.
• Otwarta pokrywa komory silnika.
• Skrzynia rozdzielcza jest ustawiona w try-
bie 4LO.
• Pedał hamulca nie jest wciśnięty wystar-
czająco mocno.Inne czynniki, które mogą uniemożliwić
zadziałanie funkcji Autostop (Automa-
tyczne zatrzymanie):
• Skok pedału przyspieszenia.
• Zbyt wysoka temperatura silnika.
• Nie osiągnięto progu 8 km/h (5 MPH) od
ostatniego zadziałania funkcji automatycz-
nego zatrzymania.
• Kąt skrętu przekracza wartość progową.
• Włączono układ ACC i zaprogramowano
prędkość.
System STOP/START przechodzi w tryb
STOP/START READY (System Stop/Start jest
gotowy do pracy) wyłącznie wtedy, gdy speł-
niane są wszystkie wymagane warunki, dla-
tego może zdarzyć się, że wielokrotnie po uru-
chomieniu pojazdu nie przejdzie do tego trybu.
Uruchamianie silnika w trybie
automatycznego zatrzymania
Gdy ustawiony jest bieg do jazdy do przodu,
silnik uruchomi się po zwolnieniu pedału ha-
mulca lub naciśnięciu pedału przyspiesze-
nia. Skrzynia włączy się automatycznie po
ponownym uruchomieniu silnika.Automatyczne uruchomienie silnika
w trybie automatycznego zatrzymywania
nastąpi w następujących warunkach:
• Przestawienie dźwigni zmiany biegów
w położenie D.
• W celu utrzymania komfortowej tempera-
tury w kabinie.
• Układ ogrzewania/klimatyzacji został usta-
wiony na pełne ogrzewanie szyb.
• Ręcznie wyregulowano temperaturę
układu ogrzewania/klimatyzacji lub pręd-
kość wentylatora.
• Zbyt niski poziom naładowania akumula-
tora.
• Spadek podciśnienia w układzie hamulco-
wym spowodowany np. wielokrotnym na-
ciśnięciem pedału hamulca.
• Został naciśnięty przycisk wyłączania funk-
cji Stop/Start.
• Wystąpił błąd systemu STOP/START.
• Skrzynka rozdzielcza napędu na 4 koła
została ustawiona w trybie 4LO.
URUCHAMIANIE I OBSŁUGA
198