Page 97 of 270

96
Przed przesuni´ciem
dêwigni wybierania bie-
gów z po∏o˝enia P naci-
snàç peda∏ hamulca. Samochód
musi byç zatrzymany.
P rzed przesuni´ciem dêwi-
gni nacisnàç peda∏ hamul-
ca: samochód musi byç za-
trzymany.
W przypadkach awaryjnych (roz∏adowa-
nie akumulatora, itp.) istnieje mo˝liwoÊç
przesuni´cia dêwigni z po∏o˝enia Ppo na-
ciÊni´ciu na urzàdzenie blokujàce ( B-rys.
110) dêwigni przez otwór zamkni´ty kor-
kiem (A-rys. 109).
Tà operacj´ zaleca si´ wykonywaç w ASO
Alfa Romeo.
R- Bieg wsteczny
P rzy zatrzymanym samochodzie, silniku
pracujàcym na biegu ja∏owym i wciÊni´-
tym pedale hamulca mo˝na przesunàç
dêwigni´ wybierania biegów w po∏o˝enie R. Aby uniknàç przypadkowego w∏àczenia,
przesuni´cie dêwigni w t´ pozycj´ mo˝li-
we jest tylko po naciÊni´ciu przycisku
( C-rys. 107).
Je˝eli dêwignia znajduje si´ w po∏o˝eniu
R zapalajà si´ Êwiat∏a cofania i w∏àcza si´
na oko∏o 5 sekund sygna∏ akustyczny.
UWAGA Przy dêwigni w pozycji R bieg
wsteczny nie zostanie w∏àczony, je˝eli
pr´dkoÊç samochodu przekracza wst´pnie
ustalony limit. Gdy pr´dkoÊç samochodu
zmniejszy si´ poni˝ej okreÊlonej wartoÊci,
bieg wsteczny w∏àczy si´ i pozostanie w∏à-
czony tak˝e wtedy, gdy pr´dkoÊç przekro-
czy ustalony limit. N-
Luz
W po∏o˝eniu luzu dêwigni wybierania
biegów mo˝na samochód pchaç lub ho-
lowaç.
W tym po∏o˝eniu dêwigni utrzymywaç
zahamowany samochód naciskajàc peda∏
hamulca.
r ys. 109
649PGS
rys. 110
665PGS
A
P rzesunàç dêwigni´ wybierania biegów
w po∏o˝enie Pprzy zatrzymanym samo-
chodzie przed wy∏àczeniem silnika.
Ze wzgl´dów bezpieczeƒstwa kluczyk mo˝-
na wyjàç z wy∏àcznika zap∏onu tylko w tym
po∏o˝eniu dêwigni wybierania biegów.
Page 98 of 270

97
D- Jazda w przód
T akie po∏o˝enie dêwigni jest wykorzy-
stywane podczas jazdy do przodu. Central-
ka elektroniczna steruje w∏àczaniem bie-
gów na bazie po∏o˝enia peda∏u przyspie-
szenia, pr´dkoÊci obrotowej silnika, pr´d-
koÊci jazdy samochodu, przyspieszenia
wzd∏u˝nego i bocznego oraz warunków
jazdy.
Automatyczna elektroniczna skrzynia
biegów posiada mo˝liwoÊç wyboru mi´-
dzy ró˝nymi programami dzia∏ania: jaz-
dà komfortowà, oszcz´dnà (niskie zu˝y-
cie paliwa) a jazdà sportowà z punktami
interwencji przy niskich lub wysokich pr´d-
koÊciach obrotowych.
Centralka elektroniczna jest w stanie roz-
poznaç szczególne warunki jazdy, jak jaz-
da na zakr´cie, poprzez ró˝nic´ pr´dkoÊci
obrotowej kó∏ przednich. Uzyskuje sie jà
P rzy silniku pracujàcym na
biegu ja∏owym i dêwigni
w po∏o˝eniu D samochód
posiada tendencje do ruszania tak-
˝e na p∏askiej nawierzchni: utrzy-
mywaç wciÊni´ty peda∏ hamulca do
momentu ruszenia.
W∏àczenie sukcesywne prze∏o˝eƒ d∏u˝-
szych nast´puje po osiàgni´ciu granicy
maksymalnych obrotów silnika.
W∏àczenie programu
„sportowego”
(tylko wersje 3.0 V6 24V)
Je˝eli kierowca zamierza jechaç w spo-
sób sportowy wykorzystujàc funkcje auto-
matycznej skrzynii biegów, powinien prze-
sunàç dêwigni´ wybierania biegów w sek-
torze lewym w po∏o˝eniu D bez przesu-
wania jej w po∏o˝enie
(+)
lub
(–)
. Przy tym
po∏o˝eniu dêwigni w∏àczy si´ program po-
zwalajàcy na bardziej sportowà jazd´ sa-
mochodem, przy automatycznej zmianie
biegów.
Program sportowy jazdy pozostanie w∏à-
czony tak d∏ugo, jak d∏ugo dêwignia po-
zostanie w tym po∏o˝eniu.
Przesuni´cie dêwigni w sektor prawy spo-
woduje przywrócenie dzia∏ania automatycz-
nego z ró˝nymi programami dzia∏ania, na-
tomiast po przesuwaniu dêwigni: do przo-
du lub do ty∏u tj. w po∏o˝enia (+)
lub
(–)
uzyskuje si´ dzia∏anie r´czne sekwencyjne.
z
wykorzystujàc czujniki aktywne uk∏adu
ABS. Centralka w tym przypadku nie do-
puszcza do w∏àczenia prze∏o˝eƒ górnych dla
osiàgni´cia granicznych obrotów silnika.
Po wyjÊciu z zakr´tu skrzynia biegów w∏à-
cza d∏u˝sze prze∏o˝enie. Ta strategia po-
zwala zwi´kszyç stabilnoÊç samochodu
i zapewnia mo˝liwoÊç przyspieszenia po
wyjÊciu z zakr´tu, poniewa˝ samochód po-
siada ju˝ idealnie dobrane prze∏o˝enie.
Analogicznie podczas hamowania zostajà
w∏àczane prze∏o˝enia ni˝sze dla lepszego
hamowania silnikiem.
P rzy silniku pracujàcym na
biegu ja∏owym i dêwigni
wybierania biegów w po-
∏o˝eniu N, samochód mo˝e ruszyç
tak˝e, gdy znajduje si´ na p∏askiej
jezdni; przytrzymywaç naciÊni´ty pe-
da∏ hamulca, gdy dêwignia znajdu-
je si´ w pozycji N.
W∏àczenie niskich biegów
(kickdown)
Dla uzyskania optymalnego przyspiesze-
nia (np. przy wyprzedzaniu), skrzynia bie-
gów redukuje o jedno lub dwa prze∏o˝e-
nia po szybkim naciÊni´ciu do oporu pe-
da∏u przyspieszenia.
Page 99 of 270

98
Po przesuni´ciu dêwigni w po∏o˝enie
D przywrócone zostaje dzia∏anie automa-
tycznego wybierania prze∏o˝eƒ.
UWAGA Centralka elektroniczna ste-
rujàca zaprogramowana jest do wykona-
nia pojedynczo zmiany biegów, dlatego
zbyt szybkie w∏àczenie biegów nie spo-
woduje w∏àczenia odpowiednich biegów.
P rze∏o˝enia wy˝sze lub ni˝sze uzyskuje si´
przesuwajàc dêwigni´ wybierania biegów
odpowiednio w po∏o˝enie
(+)
lub
(–)
, gdy
poprzednia zmiana prze∏o˝enia zostanie
zrealizowana.
Wp rzypadku uszkodzenia uk∏adu r´cz-
nego sekwencyjnego wybierania biegów
( SPORT) system wybiera dzia∏anie auto-
matyczne a na wyÊwietlaczu zestawu
wskaêników pojawi si´ napis AUTO.
SYGNALIZACJA ANOMALIIAnomalie automatycznej skrzyni biegów
sà sygnalizowane zapaleniem si´ lampki sy-
gnalizacyjnej ( B-rys 108) w zestawie
wskaêników w nast´pujàcy sposób:–
lampka sygnalizacyjna Êwieci Êwiat∏em
ciàg∏ym
=
maksymalna temperatura ole-
ju w automatycznej skrzyni biegów,
–
lampka sygnalizacyjna pulsuje
=
awaria automatycznej skrzyni biegów.
Po obróceniu kluczyka w wy∏àczniku za-
p∏onu w po∏o˝enie MARlampka sygnali-
zacyjna powinna zapaliç si´ na oko∏o 4 se-
kundy i zgasnàç. Je˝eli pozostanie zapalo-
na lub zapali si´ podczas jazdy, oznacza to
anomali´ skrzyni biegów (Êwiat∏o pulsujà-
ce) lub nadmiernà temperatur´ oleju
w skrzyni biegów (Êwiat∏o ciàg∏e).
Lampka sygnalizacyjna Êwieci
si´ Êwiat∏em ciàg∏ym Zapalenie si´ lampki sygnalizacyjnej pod-
czas jazdy sygnalizuje, ˝e olej w skrzyni bie-
gów osiàgnà∏ maksymalnà temperatur´.
Zaleca si´ zatrzymaç samochód i utrzy-
maç pr´dkoÊç obrotowà biegu ja∏owego
(dêwignia wybierania biegów w po∏o˝e-
niu P) do momentu, a˝ lampka sygnali-
zacyjna zgaÊnie, a nast´pnie kontynuowaç
jazd´, nie przecià˝ajàc silnika.
Je˝eli jest wybrany sposób
dzia∏ania r´czny sekwen-
cyjny i w∏àczony jest wy-
soki bieg dla szybkiego przyspiesze-
nia, np. przy wyprzedzaniu, koniecz-
ne jest wybranie ni˝szego biegu
w sposób r´czny: manewr (kick-
- down) nie mo˝e byç zrealizowany.
DZIA¸ANIE R¢CZNE
SEKWENCYJNEAby wybraç r´czny tryb dzia∏ania automa-
tycznej skrzyni biegów nale˝y przesunàç
dêwigni´ wybierania biegów w sektor le-
wy (B -rys. 107) o 2 pozycjach, jak po-
kazujà symbole na uchwycie dêwigni.(+)=
w∏àczenie prze∏o˝eƒ wy˝szych;
(–) =
w∏àczenie prze∏o˝eƒ ni˝szych.
P rzesuni´cie dêwigni w sektor r´czny
mo˝liwe jest tylko z po∏o˝enia D: prze∏o-
˝enie wybrane przez przek∏adni´ automa-
tycznà utrzymane zostanie do momentu,
gdy przesuni´cie dêwigni zostanie zmie-
nione.
Podczas przygotowania do dzia∏ania
r´cznego sekwencyjnego na wyÊwietlaczu
zestawu wskaêników pojawi si´ napis
SPORT (A-rys. 108).
Dla wybrania prze∏o˝eƒ wy˝szych nale˝y
przesuwaç dêwigni´ w kierunku
(+),
nato-
miast dla wybrania prze∏o˝eƒ ni˝szych prze-
suwaç dêwigni´ w kierunku
(–)
.
Page 100 of 270

99
Je˝eli lampka sygnalizacyjna zapali si´
ponownie, nale˝y zatrzymaç samochód
i wykonaç procedur´ opisanà powy˝ej.
Je˝eli przerwa mi´dzy kolejnymi zapa-
leniami si´ lampki sygnalizacyjnej jest
krótsza ni˝ 15 minut, nale˝y zatrzymaç
samochód, wy∏àczyç silnik i odczekaç do
ca∏kowitego och∏odzenia si´ zespo∏u na-
p´dowego-skrzyni biegów.
Lampka sygnalizacyjna Êwieci
si´ Êwiat∏em pulsujàcym
Pulsowanie lampki sygnalizacyjnej pod-
czas rozruchu lub podczas jazdy sygnalizu-
je anomali´ automatycznej skrzyni biegów.
System automatycznej kontroli urucha-
mia program „awaryjny” w∏àczajàc 3 lub
4 bieg (funkcji pr´dkoÊci, przy której wy-
stàpi∏a anomalia).
Po ponownym uruchomieniu silnika uk∏ad
autodiagnostyczny mo˝e uznaç usterk´ za
chwilowà, która zostanie jednak zapami´-
tana przez elektroniczny uk∏ad sterujàcy.
W tym przypadku nale˝y zwróciç si´ do ASO
Alfa Romeo, aby sprawdziç automatyczna
skrzyni´ biegów.
URUCHAMIANIE PRZEZ
PCHANIEUruchamianie silnika przez pchanie lub ho-
lowanie jest niemo˝liwe. W przypadkach
awaryjnych np. gdy roz∏aduje si´ akumula-
tor uruchomiç silnik korzystajàc z akumula-
tora awaryjnego, post´pujàc wg zaleceƒ za-
wartych w rozdziale „W razie awarii”.HOLOWANIE SAMOCHODUUWAGA Podczas holowania samocho-
du nale˝y obowiàzkowo przestrzegaç prze-
pisów ruchu drogowego dotyczàcych ho-
lowania. Stosowaç si´ do zaleceƒ poda-
nych w rozdziale „W razie awarii”. Je˝eli wystàpi koniecznoÊç holowania sa-
mochodu nale˝y przestrzegaç poni˝szych
zaleceƒ:
–
transportowaç, o ile to mo˝liwe samo-
chód na platformie pomocy drogowej,
–
w przypadkach koniecznych holowaç
samochód z podniesionymi przednimi ko-
∏ami nap´dzajàcymi (przednimi),
–
je˝eli stosuje si´ powy˝sze rozwiàza-
nie, samochód mo˝e byç holowany na od-
leg∏oÊç do 50 km z pr´dkoÊcià nieprzekra-
czajàcà 50 km/h.
Podczas holowania samochodu dêwignia
wybierania biegów powinna znajdowaç
si´ w po∏o˝eniu N.
Przy kontynuowaniu jazdy
z uszkodzonà skrzynià bie-
gów nale˝y jechaç bardzo
ostro˝nie i pami´taç, ˝e osiàgi samo-
chodu sà ograniczone (pr´dkoÊç,
przyspieszenie).P odczas jazdy z uszkodzo-
nà skrzynià biegów blo-
kowanie wstecznego bie-
gu nie jest aktywne: nie przesuwaç
absolutnie dêwigni wybierania bie-
gów w po∏o˝enie R gdy samochód
jest w ruchu.
P odczas holowania sa-
mochodu nie uruchamiaç
silnika.
Niestosowanie si´ do po-
wy˝szych zaleceƒ mo˝e
spowodowaç powa˝ne
uszkodzenie automatycznej skrzy-
ni biegów.
Page 101 of 270

100CHARAKTERYSTYKI
KONSTRUKCYJNESkrzynia biegów Sportronic to ca∏kowi-
cie automatyczna skrzynia biegów, stero-
wanà elektrohydraulicznie o 4 biegach do
jazdy w przód i biegiem wstecznym (wer-
sje 3.0 V6 24V) lub 5 biegach do jazdy
w przód i biegiem wstecznym (wersje JTD
20V Multijet).
Jest kontrolowana przez centralk´ elek-
tronicznà, która steruje:–
konwertorem momentu;
–
zmianà biegów;
–
programami specjalnymi.
Skrzynia biegów jest wyposa˝ona w hy-
drodynamiczny konwertor momentu
z urzàdzeniem przeciwpoÊlizgowym, któ-
ry pozwala uzyskaç zredukowane prze∏o-
˝enia.
Elementy tej skrzyni biegów dzia∏ajà bez
wolnego ko∏a, co pozwala na:
–
zmniejszenie masy i zwi´kszenie
zwartoÊci skrzyni;
–
zmniejszenie strat powsta∏ych w wy-
niku tarcia;
–
zmniejszenie napr´˝eƒ wyst´pujàcych
mi´dzy elementami skrzyni biegów.
CHARAKTERYSTYKA OGÓLNASterowanie elektroniczne skrzynià bie-
gów umo˝liwia realizowanie (z pewnà ela-
stycznoÊcià) przez skrzyni´ odpowiednich
prze∏o˝eƒ wynikajàcych z chwilowej cha-
rakterystyki silnika.
Centralka elektroniczna:–
dostosowuje ciÊnienie oleju w skrzyni
biegów dla zmiany biegów do momentu
obrotowego przekazywanego przez silnik;
–
aktywuje funkcje bezpieczeƒstwa;
–
okreÊla program dla automatycznej
zmiany biegów;
–
wykonuje diagnostyk´ uk∏adu. Do sterowania logicznego, centralka otrzy-
muje sygna∏y z nast´pujàcych czujników:
–
pr´dkoÊci obrotowej silnika;
–
po∏o˝enia przepustnicy;
–
temperatury silnika;
–
pr´dkoÊci obrotowej turbiny;
–
pr´dkoÊci samochodu;
–
temperatury oleju w skrzyni biegów;
–
po∏o˝enia dêwigni wybierania biegów;
–
p o∏o˝enia peda∏u przyspieszenia (kick-
-down);
–
po∏o˝enia peda∏u hamulca.
P onadto centralka przeprowadza dia-
log z centralkami elektronicznymi syste-
mów ABS, wtrysku-zap∏onu, VDC i Cru-
ise Control.
Page 102 of 270

101
Warunki u˝ycia analizowane
przez centralk´
Centralka analizuje wszystkie sygna∏y
majàce wp∏yw na zachowanie si´ samo-
chodu podczas jazdy, na bazie sygna∏ów
przesy∏anych przez ró˝na czujniki.
Warunkami analizowanymi sà:–
ruszanie (po∏o˝enie/pr´dkoÊç zmia-
ny po∏o˝enia peda∏u przyspieszenia);
–
przyspieszanie (pr´dkoÊç naciskania
do oporu peda∏u przyspieszenia);
–
pe∏ne obcià˝enie (iloÊç sygna∏ów pe∏-
nego obcià˝enia silnika „kickdown” lub
czas utrzymywania si´ tego stanu);
–
hamowanie (pr´dkoÊç zwalniania pe-
da∏u przyspieszenia i dzia∏anie uk∏adu ha-
mulcowego);
–
typ programu (po∏o˝enie dêwigni wy-
bierania biegów);
–
jazda zimowa (poÊlizg kó∏ nap´do-
wych/czujniki aktywne ABS) (tylko wersje
3.0 V6 24V);
–
ciàgni´cie przyczepy lub jazda pod
gór´ (wzniesienie) (pr´dkoÊç samochodu
w funkcji momentu przekazywanego przez
silnik);
–
jazda po ∏uku jezdni (przyspieszenie
boczne wynikajàce z ró˝nej pr´dkoÊci ob-
rotowej kó∏ po obu stronach/czujniki ak-
tywne ABS);
–
zjazd ze wzniesienia (przyspieszenie
samochodu w funkcji po∏o˝enia peda∏u
przyspieszenia);
–
jazda miejska lub w kolumnie (po-
∏o˝enie peda∏u przyspieszenia i pr´dkoÊç
samochodu);
–
bieg ˝àdany przez kierowc´ (pozycja
dêwigni wybierania biegów).
Sterowanie programami skrzyni
biegów
W celu optymalizacji warunków jazdy sa-
mochodem centralka elektroniczna posia-
da zapami´tane nast´pujàce programy:
–
funkcjonowanie automatyczne;
–
funkcjonowanie r´czne;
–
jazda zimowa (tylko wersje 3.0 V6
24V);
- zabezpieczenie przed wzrostem tem-
peratury oleju w skrzyni biegów. P
rogram dzia∏ania
automatycznego
Centralka rozpoznaje w funkcji pr´dko-
Êci samochodu i przekazywanego mo-
mentu, pochylenia jezdni przy sportowej
jeêdzie i w sposób automatyczny dobie-
ra program odpowiedni do okreÊlonych
warunków.
P rogram automatyczny
„sportowy ”(tylko wersje 3.0 V6 24V)
Funkcja ta umo˝liwia prowadzenie w
sposób sportowy samochodu wyposa˝o-
nego w automatycznà skrzyni´ biegów.
Aby w∏àczyç t´ funkcj´ nale˝y umieÊciç
dêwigni´ wybierania biegów w sektorze
lewym w po∏o˝eniu Êrodkowym bez prze-
suwania jej w po∏o˝enie
(+)
lub
(–)
. Pro-
gram sportowy jazdy pozostanie w∏àczo-
ny tak d∏ugo, jak d∏ugo dêwignia pozo-
stanie w tym po∏o˝eniu.
Page 103 of 270

102Program r´czny sekwencyjny
Funkcja ta umo˝liwia sterowanie r´czne
sekwencyjne skrzyni biegów przez prze-
suwanie dêwigni wybierania biegów w le-
wym sektorze.
Aby uniknàç zbyt wysokich lub zbyt ni-
skich obrotów, centralka blokuje ˝àdanà
zmian´ biegów.
P rogram dla jazdy zimowej
(tylko wersje 3.0 V6 24V)
Program ten w∏àczany jest automatycz-
nie w przypadku wystàpienia poÊlizgu kó∏
nap´dzajàcych i powoduje przejÊcie do
jazdy w warunkach specjalnych. Ruszenie
w tych warunkach odbywa si´ z drugiego
biegu. P
rogram nagrzewania silnika
(tylko wersje 3.0 V6 24V)
Pozwala on na osiàgni´cie w∏aÊciwej
temperatury pracy silnika w najkrótszym
mo˝liwym czasie (w funkcji temperatury
zewn´trznej) oraz temperatury skrzyni bie-
gów w funkcji temperatury silnika.
Program w∏àczany jest automatycznie po
uruchomieniu silnika i temperaturze sil-
nika mniejszej od 30 °C i pozostaje ak-
tywny do 34 °C.
P rogram zabezpieczajàcy przed
wzrostem temperatury oleju
skrzyni biegów
Program ten realizowany jest, gdy olej
w skrzyni biegów osiàgnie zbyt wysokà
temperatur´.
W celu u∏atwienia ch∏odzenia oleju, pro-
gram blokuje zmian´ biegu zarówno przy
zwi´kszaniu biegów jak i redukcji. Jednak-
˝e mo˝liwe jest u˝ywanie skrzyni biegów
wykorzystujàc program r´czny.
WYPOSA˚ENIE
WEWN¢TRZNESCHOWEK
(rys. 111-rys. 112)
W desce rozdzielczej umieszczony jest
oÊwietlany schowek, posiadajàcy pokry-
w´ z zamkiem. Pokryw´ mo˝na otworzyç
/ zamknàç za pomocà kluczyka wy∏àczni-
ka zap∏onu.
Aby otworzyç pokryw´ schowka, gdy za-
mek pokrywy jest odblokowany, pocià-
gnàç dêwigni´ (A ).
Po otwarciu pokrywy schowka, przy klu-
czyku wy∏àcznika zap∏onu w po∏o˝eniu
MAR, zapali si´ lampa oÊwietlenia
schowka (B ).
429PGS
rys. 111
A
Page 104 of 270
103
436PGS
rys. 115
A
600PGS
rys. 113SCHOWKI W DESCE
ROZDZIELCZEJSchowek górny (rys. 113-114)
Wyposa˝ony jest w pokryw´. Aby otwo-
rzyç pokryw´ schowka, nacisnàç i zwolniç
przycisk (A ). Aby zamknàç pokryw´, wy-
starczy jà opuÊciç.
430PGS
r ys. 112
601PGS
rys. 114
Nie podró˝owaç nigdy
z
otwartà pokrywà schow-
ka; mo˝e to spowodowaç
powa˝ne obra˝enia pasa˝era w ra-
zie ewentualnego wypadku.
B
A
Schowek boczny lewy (rys. 115)
W dolnej bocznej cz´Êci deski rozdziel-
czej, z lewej strony kierownicy znajduje si´
schowek ( A).