2018 MAZDA MODEL MX-5 Kullanım Kılavuzu (in Turkish)

Fren Sistemi
tAy a k F r e n i
Mazda’nÕzda normal kullanÕm esnasÕnda
otomatik olarak ayarlanan hidrolik fren
sistemi kullanÕlmÕútÕr.

Hidrolik fren takviyesinin aniden
kaybolmasÕ halinde bile fren pedalÕna
normalden daha kuvvetli basarak aracÕ
durdurabilirsiniz. Ancak bu durumda
durma mesafesi daha fazla olacaktÕr.
UYARI
Motorun stop etmesi veya durması
durumunda,
güvenli
bir yerde durunuz:
Motor çalışmıyorken sürüşe devam etmek
tehlikelidir. Bu şekilde fren pedalına
normalden daha kuvvetli basmanız gerekir
ve bu durumda hidrolik fren takviyesi
kaybolabilir. Bu durum, durma mesafenizi
artırarak bir kazaya sebebiyet vermenize
neden olabilir.
Dik bir yokuş inerken aracınızın vitesini
düşürünüz:
Ayağınızı devamlı fren pedalı üzerine
koymayınız ya da uzun süre üst üste fren
yapmayınız. Bu şekilde kullanım, frenlerin
ısınmasına neden olarak otomobilinizin
durma mesafesini artırır ve hatta fren
takviyesinin tamamen kaybolmasına
neden olur. Bu durum aracın hâkimiyetinin
kaybedilmesine ve bunun sonucunda ciddi
kazalara sebebiyet verebilir. Sürekli frene
basmaktan kaçınınız.
Fren performansı normale dönene dek gaz
pedalını bırakmak ve birkaç kez hafifçe
frene basmak suretiyle aracı yavaşça
sürerek, ıslanmış olan frenleri kurutun:
Islak frenlerle sürüş tehlikelidir. Bu durum
frene basıldığında duruş mesafesini artırır
veya aracın bir yana savrulmasına neden
olarak ciddi kazalara yol açabilir. Hafifçe
fren yaparak frenlerin tutup tutmadığını
kontrol ediniz.
DøKKAT
¾Ayağınızı debriyaj veya fren pedalında
tutarak araç sürmeyiniz veya gereksiz
yere debriyaj pedalını yarım basılı halde
tutmayınız. Bunu yapmak,
aşağıdakilere
yol
açabilir:
¾Debriyaj ve fren parçaları daha çabuk
aşınacaktır.
¾Frenler aşırı ısınarak fren
performansını kötü yönde etkileyebilir.
¾Fren pedalına daima sağ ayağınızla
basınız. Alışkın olmayan sol ayağınızla
frene basmak, acil durumda tepki verme
sürenizi artırır ve fren işleminin yetersiz
kalmasına neden olur.
¾Gaz pedalına basarken ayakkabınızın
fren pedalı ile temas etmemesi adına,
araç sürmek için uygun ayakkabılar
giyiniz.
Yolculuk SÕrasÕnda
Fren
4-75

tEl Freni
DøKKAT
Aracınızı el freni çekili halde kullanmanız,
fren parçalarının aşırı derecede ısınmasına
neden olacaktır.
NOT
Karda park etmek için, el freninin
kullanÕlmasÕyla ilgili olarak KÕú
KoúullarÕnda Sürüú (sayfa 3-53) bölümüne
bakÕnÕz.
El freninin çekilmesi
Fren pedalÕna basÕnÕz ve aracÕ hareketsiz
konumda tutmak için el freni kolunu
yeterli bir güçle kuvvetlice yukarÕya
kaldÕrÕnÕz.
Park freni pedalÕnÕn serbest bÕrakÕlmasÕ
Fren pedalÕna basÕnÕz ve ardÕndan el freni
kolunu yukarÕya kaldÕrarak dü÷meye
basÕnÕz. Dü÷me basÕlÕ úekilde, kolu
tamamen aúa÷Õ indiriniz ve dü÷meyi
serbest bÕrakÕnÕz.
Düğme
ttUyarÕ IúÕ÷Õ
Sistemde arÕza varsa, ÕúÕk yanar.
Sayfa 7-33'deki "Yetkili Mazda
Servisiyle ørtibat Kurun ve AracÕnÕzÕ
Kontrol Ettirin" konusuna bakÕn.
tFren BalatasÕ AúÕnma Göstergesi
Disk fren balatalarÕ aúÕndÕ÷Õnda, aúÕnma
göstergeleri disk plakalarÕyla temas eder.
Bu durum balatalarÕn de÷iútirilmesi
gerekti÷i anlamÕna gelen tiz bir sesin
çÕkmasÕna neden olur.
Yo l c u l u k SÕrasÕnda
Fren
4-76

Bu sesi duydu÷unuzda mümkün olan en
kÕsa süre içerisinde Yetkili Mazda
Servisi’ne baúvurmanÕzÕ tavsiye ederiz.
UYARI
Aracınızı aşınmış disk balatalarıyla
kullanm ayın ız:
Bu şekilde kullanmak tehlikelidir. Fren etkisi
kaybolabilir ve bu durum ciddi bir kazaya
sebebiyet
verebilir. Gıcırdama
sesi
duyduğunuzda mümkün olan en kısa süre
içerisinde Yetkili Mazda Servisi’ne
başvurmanızı tavsiye ederiz.
tYa r dÕmcÕ Fren
Acil fren yapma durumlarÕnda fren
pedalÕna büyük bir kuvvetle bastÕ÷ÕnÕz
zaman, yardÕmcÕ fren sistemi, sürücüye
fren performansÕnÕ arttÕracak güç sa÷lar.

Fren pedalÕna tam kuvvetle veya daha hÕzlÕ
basÕldÕ÷Õ zaman, frenler daha güçlü bir
úekilde tutacaktÕr.
NOT
•Fren pedalÕna kuvvetle veya daha hÕzlÕ
basÕldÕ÷Õnda pedalÕn yumuúak oldu÷unu
hissedersiniz ancak bu durumda fren
kuvveti daha güçlü uygulanacaktÕr. B u
yardÕmcÕ fren sisteminin normal bir
etkisidir ve arÕza oldu÷u anlamÕna
gelmez.
•Fren pedalÕna tam kuvvetle veya daha
hÕzlÕ basÕldÕ÷Õ zaman, bir motor/pompa
çalÕúma gürültüsü duyulabilir. Bu yardÕmcÕ
fren sisteminin normal bir etkisidir ve
arÕza oldu÷u anlamÕna gelmez.
•Ya r dÕmcÕ fren ekipmanÕ, aracÕnÕzÕn
normal fren sisteminin fonksiyonlarÕnÕ
yerine getirmez.
Acil Stop Sinyal Sistemi
55 km/s veya üzeri bir hÕzda sürüú
yaparken ani frenleme yaptÕ÷ÕnÕz takdirde,
acil stop sinyal sistemi arkanÕzdaki
araçlarÕ bu ani frenleme durumuna dair
uyarmak amacÕyla tüm sinyal lambalarÕnÕ
otomatik olarak ve hÕzla yakÕp söndürür.
NOT
•Ya nÕp söner
Tüm sinyal lambalarÕ hÕzla yanÕp
sönerken aracÕnÕzÕ tamamen
durdurursanÕz, tüm sinyal lambalarÕ
hÕzla yanÕp sönme durumundan normal
yanÕp sönme durumuna geçer. Dörtlü
flaúör dü÷mesine basÕldÕ÷Õnda, tüm
sinyal lambalarÕ kapanÕr.
•ÇalÕúma
•ABS çalÕúÕrken, acil stop sinyal
sisteminin çalÕúma ihtimali daha
yüksektir. DolayÕsÕyla, kaygan bir
yolda fren pedalÕna basÕldÕ÷Õnda tüm
sinyal lambalarÕ yanÕp sönebilir.
•Dörtlü flaúör dü÷mesi basÕlÕyken acil
stop sinyal sistemi çalÕúmaz.
Yolculuk SÕrasÕnda
Fren
4-77

Yo k uúta KalkÕú Ya r dÕmÕ
(HLA)
Yokuúta KalkÕú Ya r dÕmÕ (HLA),
yokuútayken duran aracÕn hÕzlanmasÕ için
sürücüye yardÕm eden bir sistemdir.
Sürücü yokuútayken fren pedalÕnÕ
bÕrakarak gaz pedalÕna bastÕ÷Õnda,
fonksiyon fren kuvvetini fren pedalÕ
bÕrakÕldÕktan sonra da koruyarak aracÕn
kaymasÕnÕ önler. Dik bir yerde fren pedalÕ
serbest bÕrakÕldÕktan sonra, fren kuvveti
otomatik olarak sürdürülür.
Düz úanzÕmanlÕ araçlarda, HLA yokuú
aúa÷Õ e÷imde vites geri (R)
konumundayken ve yokuú yukarÕ e÷imde
vites geri (R) dÕúÕnda bir konumdayken
çalÕúÕr.
Otomatik úanzÕmanlÕ araçlarda, HLA
yokuú aúa÷Õ e÷imde vites geri (R)
konumundayken ve yokuú yukarÕ e÷imde
ileri konumdayken çalÕúÕr.
UYARI
Sadece HLA'ya güvenmeyin:
Yokuşta Kalkış Yardımı (HLA), yokuşta
dururken kalkış sağlayan yardımcı bir
cihazdır. Sistem sadece yaklaşık 2 saniye
süreyle çalışır, kalkış esnasında sadece
sisteme güvenilmesi, aracın beklenmedik
şekilde hareket etmesine (kaymasına)
neden olarak bir kazaya yol
açabileceğinden dolayı tehlikelidir.
Araç yüklü durumdaysa ve römork benzeri
bir şey çekiyorsa, hareket edebilir. Ayrıca,
manuel şanzımanlı araçlarda, debriyaj
pedalı veya gaz pedalının kullanımına
bağlı olarak araç kayabilir.
Aracı hareket ettirmeden önce daima
etrafındaki alanın güvenli olduğunu
doğrulayın.
NOT
•HLA hafif bir yokuúta çalÕúmaz. Ek
olarak, sistemin çalÕúaca÷Õ yokuúun
e÷imi, aracÕn yüküne ba÷lÕ olarak
de÷iúir.
•HLA, fren pedalÕna basÕldÕ÷Õnda, araç
tamamen durmadÕ÷Õnda veya debriyaj
pedalÕ bÕrakÕlmÕúken çalÕúmaz.
•HLA çalÕúÕrken, fren pedalÕ sert olabilir
ve titreúebilir; ancak bu, bir arÕza
göstergesi de÷ildir.
•TCS/DSC gösterge lambasÕ yandÕ÷Õnda,
HLA çalÕúmaz.
Sayfa 7-33'deki "Yetkili Mazda
Servisiyle ørtibat Kurun ve AracÕnÕzÕ
Kontrol Ettirin" konusuna bakÕn.
•HLA, TCS/DSC’yi kapatmak için DSC
OFF dü÷mesine basÕlsa bile kapanmaz.
•(Otomatik ùanzÕman)
HLA'nÕn rölantide durma esnasÕnda
çalÕúmamasÕna ra÷men, araç kayma
önleme fonksiyonu aracÕn kaymasÕnÕ
önlemek için çalÕúÕr.
Yo l c u l u k SÕrasÕnda
Fren
4-78

Kilitlenmeyen Fren
Sistemi (ABS)
ABS fren sistemi sürekli olarak her
tekerle÷in ayrÕ ayrÕ hÕzÕnÕ ölçer.
Tekerleklerden birisi kilitlenince ABS
hemen otomatik olarak devreye girerek o
tekerle÷in frenini kontrol altÕna alÕr.

Sürücü bu durumda fren pedalÕnda hafif
bir titreúim hisseder ve fren sisteminden
gelen bir tÕkÕrtÕ sesi duyabilir. Bu ABS
sisteminin normal çalÕúmasÕdÕr. Fren l eri
köklemeden fren pedalÕna basmaya devam
ediniz.

Sistemde arÕza varsa, ÕúÕk yanar.
Sayfa 7-33'deki "Yetkili Mazda
Servisiyle ørtibat Kurun ve AracÕnÕzÕ
Kontrol Ettirin" konusuna bakÕn.
UYARI
ABS sistemine her koşulda güvenli sürüşü
garanti edeceğini düşünüp gereğinden
fazla güvenmeyiniz:
ABS sistemi güvenli olmayan ve
sorumsuzca davranılan sürüşleri, aşırı hızı,
öndeki araçla mesafenin korunmaması
durumunu, buz ve kar koşullarındaki
sürüşü ve kızaklanmayı (lastik yüzeyinin
sürtünmesinin ve ıslak zeminden
kaynaklanan yol temasının azalması
durumu) telafi edemez. Yine de bir kaza
geçirebilirsiniz.
NOT
•Kar, çakÕl gibi gevúek yüzeylerde aracÕn
fren yapÕldÕktan sonra durma mesafesi
daha uzun olabilir. Normal bir fren
sistemine sahip bir otomobilde bu
mesafe, tekerle÷in yol sathÕnda kayarken
karúÕ bir güç üretmesi nedeniyle daha
kÕsadÕr.
•ABS sistemi çalÕúÕrken çÕkan ses motor
çalÕútÕrÕlÕrken veya çalÕútÕrÕldÕktan
hemen sonra duyulabilir. Bu ses, bir
arÕza oldu÷u anlamÕna gelmez.
Yolculuk SÕrasÕnda
ABS/TCS/DSC
4-79

Patinaj Kontrol Sistemi
(TCS)
Patinaj Kontrol Sistemi (TCS) motor
torkunu ve freni kontrol ederek, aracÕnÕzÕn
çekiú gücünü ve güvenli÷ini artÕrÕr. T C S
tekerleklerin kaydÕ÷ÕnÕ hissetti÷i zaman
devreye girerek motor torkunu düúürür ve
frenleri devreye sokarak aracÕnÕzÕn patinaj
yapmasÕnÕ önler.

Baúka bir ifadeyle motor, kaygan
yüzeylerde otomatik olarak optimum güç
sa÷layarak tekerleklerin kaymasÕnÕ ve
patinaj yapmasÕnÕ önler.

Sistemde arÕza varsa, ÕúÕk yanar.
Sayfa 7-33'deki "Yetkili Mazda
Servisiyle ørtibat Kurun ve AracÕnÕzÕ
Kontrol Ettirin" konusuna bakÕn.
UYARI
Patinaj Kontrol Sistemine (TCS) güvenli bir
sürüşü garanti edeceğini düşünüp fazla
güvenmeyiniz:
TCS sistemi güvenli olmayan ve
sorumsuzca davranılan sürüşleri, aşırı hızı,
öndeki araçla mesafenin korunmaması
durumunu ve kızaklanmayı (lastik
yüzeyinin sürtünmesinin ve ıslak zeminden
kaynaklanan yol temasının azalması
durumu) telafi edemez. Yine de bir kaza
geçirebilirsiniz.
Yolların kar veya buz kaplı olması halinde
kar lastiklerinizi veya lastik zincirlerini
kullanınız ve hızınızı düşürünüz.
Karlı ve/veya buzlu yol koşullarında
aracınızı bu koşullara uygun ekipman
kullanmadan sürmek tehlikelidir. Çekiş
Kontrol Sistemi (TCS) tek başına yeterli
çekiş sağlayamayabilir ve kaza
geçirebilirsiniz.
NOT
TCS'yi kapatmak için, DSC OFF
dü÷mesine basÕnÕz (sayfa 4-82).
tTCS/DSC Gösterge IúÕ÷Õ
Bu uyarÕ ÕúÕ÷Õ, kontak anahtarÕ ON
konumuna getirildi÷i zaman birkaç saniye
boyunca yanar. TCS veya DSC
devredeyken, gösterge ÕúÕ÷Õ yanÕp sönmeye
baúlar.

IúÕk yanÕk kalÕyorsa bu durum TCS, DSC
veya yardÕmcÕ fren sisteminde bir arÕza
oldu÷u anlamÕna gelir ve bu durumda
sistem düzgün çalÕúmayabilir. Böyle bir
durumda aracÕnÕzÕ en yakÕn Yetkili Mazda
Servisi’ne kontrol ettiriniz.
NOT
•TCS devreye girdi÷i zaman gösterge
ÕúÕ÷ÕnÕn yanÕp sönmesiyle birlikte
motordan zayÕf bir çalÕúma sesi
gelecektir. Bu TCS/DSC sisteminin
düzgün bir úekilde çalÕútÕ÷ÕnÕ gösterir.
•TCS devredeyken kaygan yüzeylerde
yüksek devirlere çÕkmanÕz mümkün
de÷ildir.
Yo l c u l u k SÕrasÕnda
ABS/TCS/DSC
4-80

Denge Kontrol Sistemi
(DSC)
Denge Kontrol Sistemi (DSC) aracÕnÕzÕn
güvenli÷ini artÕrmak için ABS ve TCS
sistemleri ile birlikte çalÕúarak kaygan
yüzeylerde, ani ya da hÕzlÕ kullanÕmlarda
otomatik olarak devreye girerek frenleri ve
motor torkunu kontrol altÕna alÕr.

ABS (sayfa 4-79) ve TCS (sayfa 4-80)
bölümlerine bakÕnÕz.

DSC’nin devreye girip çalÕúmasÕ için
hÕzÕnÕzÕn 20 km/s’ten fazla olmasÕ gerekir.

Sistemde arÕza varsa, ÕúÕk yanar.
Sayfa 7-33'deki "Yetkili Mazda
Servisiyle ørtibat Kurun ve AracÕnÕzÕ
Kontrol Ettirin" konusuna bakÕn.
UYARI
Dinamik Denge Kontrolü sistemine güvenli
bir sürüşü garanti edeceğini düşünüp fazla
güvenmeyiniz:
DSC sistemi güvenli olmayan ve
sorumsuzca davranılan sürüşleri, aşırı hızı,
öndeki araçla mesafenin korunmaması
durumunu ve kızaklanmayı (lastik
yüzeyinin sürtünmesinin ve ıslak zeminden
kaynaklanan yol temasının azalması
durumu) telafi edemez. Yine de bir kaza
geçirebilirsiniz.
DøKKAT
¾Aşağıdaki konulara dikkat edilmediği
takdirde DSC
sistemi düzgün
çalışmayabilir:
¾4 tekerlekte de Mazda’nın belirlediği
spesifikasyonlara sahip lastikleri
kullanınız.
¾4 tekerlekte de aynı üreticiye ait aynı
tip ve desende lastikleri kullanınız.
¾Aşınmış
lastikleri kullanmayınız.
¾Lastiklerde zincir veya geçici yedek lastik
kullanıldığında da DSC düzgün bir
şekilde çalışmayabilir.
tTCS/DSC Gösterge IúÕ÷Õ
Bu uyarÕ ÕúÕ÷Õ, kontak anahtarÕ ON
konumuna getirildi÷i zaman birkaç saniye
boyunca yanar. TCS veya DSC
devredeyken, gösterge ÕúÕ÷Õ yanÕp sönmeye
baúlar.

IúÕk yanÕk kalÕyorsa bu durum TCS, DSC
veya yardÕmcÕ fren sisteminde bir arÕza
oldu÷u anlamÕna gelir ve bu durumda
sistem düzgün çalÕúmayabilir. Böyle bir
durumda aracÕnÕzÕ en yakÕn Yetkili Mazda
Servisi’ne kontrol ettiriniz.
Yolculuk SÕrasÕnda
ABS/TCS/DSC
4-81

tDSC OFF Gösterge IúÕ÷Õ
Bu uyarÕ ÕúÕ÷Õ, kontak anahtarÕ ON
konumuna getirildi÷i zaman birkaç saniye
boyunca yanar.
DSC OFF dü÷mesine basÕlÕp, TCS/DSC
kapandÕ÷Õnda da yanar.
Sayfa 4-82'deki DSC OFF Dü÷mesi
konusuna bakÕnÕz.

TCS/DSC dü÷mesi kapalÕ olmadÕ÷Õ halde
bu ÕúÕk yanÕyorsa, aracÕnÕzÕ Yetkili Mazda
Servisi’ne götürmenizi tavsiye ederiz.
DSC'de bir arÕza olabilir.
tDSC OFF Dü÷mesi
TCS/DSC’yi kapamak için DSC OFF
dü÷mesine basÕnÕz. Gösterge panelinde
DSC OFF gösterge ÕúÕ÷Õ yanar.
TCS/DSC’nin yeniden devreye girmesi
için dü÷meye tekrar basÕnÕz. Bu durumda
DSC OFF gösterge lambasÕ sönecektir.
NOT
•DSC devredeyken, aracÕnÕzÕn
saplanmasÕ durumunda veya bir kar
yÕ÷ÕnÕ içinden geçerken TCS (DSC
sisteminin bir parçasÕ) devreye
girecektir. Gaz pedalÕna bastÕ÷ÕnÕzda
motor gücü artmayabilir ve aracÕ
istedi÷iniz gibi yönlendirmek
zorlaúabilir. Bu durumda TCS/DSC’yi
devre dÕúÕ bÕrakÕnÕz.
•Motor çalÕúmÕyorken TCS/DSC de devre
dÕúÕysa, kontak anahtarÕnÕ ON
konumuna aldÕ÷ÕnÕzda, sistem otomatik
olarak devreye girer.
•En iyi çekiúi muhafaza etmek için TCS/
DSC’yi aktif konumda bÕrakÕnÕz.
•DSC OFF dü÷mesine basÕlÕr ve en az 10
saniye basÕlÕ tutulursa, DSC OFF
dü÷mesi arÕza tespit fonksiyonu çalÕúÕr
ve DSC sistemi otomatik olarak
etkinleútirilir. DSC sistemi devredeyken
DSC OFF gösterge ÕúÕ÷Õ söner.
Yo l c u l u k SÕrasÕnda
ABS/TCS/DSC
4-82