Page 9 of 240

Güvenli sürüş
DİKKAT
● Sürücünün doğru olmayan bir oturma
konumu ciddi yaralanmalara yol açabilir.
● Sürücü koltuğunu, göğsünüzün orta
kısmıyla direksiyon simidinin ortası ara-
sında en az 25 cm mesafe olacak şekilde
ayarlayın ››› Şek. 1. 25 cm'den daha ya-
kın oturursanız hava yastığı sistemi size
uygun koruma sağlayamaz.
● Fiziksel vücut yapınız 25 cm’lik mini-
mum mesafeyi korumanıza engel oluyor-
sa, yetkili bir servis ile temas kurun. Y et-
kili servis özel değişiklikler gerekip ge-
rekmediği konusunda size yardımcı ola-
caktır
.
● Seyir halinde iken, direksiyon simidini
her iki elinizle; direksiyon simidi halkası-
nın dışından ve saat 9 ve saat 3 konum-
larında tutun. Bu, sürücü hava yastığı
açıldığında yaralanma riskini azaltır.
● Direksiyon simidini asla saat 12 konu-
munda veya herhangi başka bir şekilde
(örn. direksiyon simidinin ortasından)
tutmayın. Bu durumda, hava yastığı açı-
lırsa, kol, el ve baş yaralanmaları meyda-
na gelebilir.
● Sürücünün ani fren manevralarında ve-
ya bir kaza esnasında yaralanma riskini
azaltmak için, koltuk arkalığı aşırı geriye
yatırılmış şekilde araç kullanmayın. Hava
yastığı sistemi ve emniyet kemerleri sa-
dece, koltuk arkalığı dik konumdayken
ve sürücü emniyet kemerini doğru şekil- de bağlamışken en uygun korumayı
sağlayacaktır.
●
En iyi korumayı sağlamak için koltuk
başlığını uygun bir şekilde ayarlayın. Direksiyon konumunun
ayarlanması
Şek. 3
Direksiyon konumunun ayarlanması. Direksiyonun yüksekliği ve mesafesi sürü-
cüye göre ayarlanabilir.
– Sürücü koltuğunu doğru konuma ayarla-
yın.
– Direksiyon kolonunun altındaki kolu
››› Şek. 3 aşağı itin ››
›
.
– Doğru konum ayarlanana dek direksiyo-
nu ayarlayın ›››
Şek. 1 . –
Ardından kolu tekrar sıkıca yukarı doğru
itin ››› .
DİKKAT
● Direksiyon kolonu ayarlama işlevinin
yanlış şekilde kullanılması ve yanlış bir
oturma konumu ciddi yaralanmalara ne-
den olabilir.
● Kazaları önlemek için, direksiyon kolo-
nu sadece araç hareketsizken ayarlan-
malıdır.
● Sürücü koltuğunu veya direksiyon si-
midini, direksiyon simidi ile göğsünüz
arasındaki mesafe en az 25 cm olacak
şekilde ayarlayın ››› Şek. 1. Minimum me-
safeye uymazsanız, hava yastığı sizi ko-
ruyamayacaktır. Ölümcül yaralanma ris-
ki.
● Beden yapınız 25 cm’lik minimum me-
safeyi korumanıza engel oluyorsa, bir
T eknik Servise başvurun. T
eknik Servis,
bazı değişikliklerin gerekli olup olmadığı
konusunda karar vermenize yardım ede-
cektir.
● Direksiyon simidini yüzünüze bakacak
şekilde ayarlarsanız, bir kaza durumun-
da sürücü hava yastığı sizi doğru şekilde
koruyamayacaktır. Direksiyon simidinin
göğsünüze doğru baktığından emin
olun.
● Seyir halinde iken, direksiyon simidini
her iki elinizle; direksiyon simidi halkası-
nın dışından ve saat 9 ve saat 3 konum-
larında tutun. Direksiyon simidini asla » 7
Teknik özellikler
Tavsiye
Çalışma
Güvenlik
Page 10 of 240

Güvenlik
saat 12 konumunda veya diğer herhangi
bir şekilde tutmayın (örn. direksiyon si-
midinin ortasından veya dairenin için-
den). Bu durumlarda, hava yastığı açılır-
sa, kol, el ve başınızda yaralanmalar
meydana gelebilir.
Ön yolcu doğru oturma konumu
Kendi güvenliğiniz ve bir kaza halinde yara-
lanma riskini azaltmak için, ön yolcu için
aşağıdaki ayarları yapmanız önerilir:
– Ön yolcu koltuk arkalığını mümkün ol-
duğunca uzak bir konuma getirin ››› .
– Koltuk arkalığını sırtınız tamamen arka-
lığa dayalı olabilecek şekilde dikey bir ko-
numa hareket ettirin.
– Baş desteği en üst noktasını başınızın
üstüyle aynı hizada veya buna olabil-
diğince yakın düzeyde olacak şekilde
ayarlayın ››› Sayfa 9.
– Her iki ayağınızı, her zaman ön yolcu kol-
tuğunun önündeki ayak bölmesinde tu-
tun.
– Emniyet kemerinizi sıkıca bağlayın
›› ›
Sayfa 11.
Ön yolcu hava yastığını istisnai durumlar-
da devre dışı bırakmak mümkündür.
Ön yolcu koltuğunun ayarlanması ›
›› Sayfa
90 . DİKKAT
● Ön yolcunun yanlış bir oturma konumu
ciddi yaralanmalara yol açabilir.
● Ön yolcu koltuğunu göğsünüzle gös-
terge paneli arasında en az 25 cm olacak
şekilde ayarlayın. 25 cm'den daha yakın
oturursanız hava yastığı sistemi size uy-
gun koruma sağlayamaz.
● Fiziksel vücut yapınız 25 cm’lik mini-
mum mesafeyi korumanıza engel oluyor-
sa, yetkili bir servis ile temas kurun. Yet-
kili servis özel değişiklikler gerekip ge-
rekmediği konusunda size yardımcı ola-
caktır.
● Araç hareket halindeyken ayaklarınızı
her zaman ayak bölmesinde tutun, asla
ön göğse uzatmayın, camdan çıkarmayın
veya koltuğa koymayın. Hatalı bir oturma
konumu, ani bir frenleme veya bir kaza
durumunda yaralanma riskinizi artıra-
caktır. Hava yastığı açılırsa, hatalı otur-
ma konumundan dolayı ciddi yaralanma-
lar yaşayabilirsiniz.
● Ön yolcunun ani fren manevralarında
veya bir kaza gibi durumlarda yaralanma
riskini azaltmak için, koltuk arkalığı aşırı
geriye yatırılmış şekilde araç kullanma-
yın. Hava yastığı sistemi ve emniyet ke-
merleri sadece, koltuk arkalığı dik ko-
numdayken ve ön yolcu emniyet kemeri-
ni doğru şekilde bağlamışken en uygun
korumayı sağlayacaktır. Koltuk arkalıkla-
rı geriye yatırılmışsa, omuz askısının
yanlış konumda olmasına veya yanlış oturma konumuna bağlı yaralanma riski
o kadar artacaktır.
●
En iyi korumayı sağlamak için koltuk
başlığını doğru olarak ayarlayın. Arka koltuklardaki yolcular için
doğru oturma konumu
Ani frenleme veya bir kaza durumunda ya-
ralanma riskini azaltmak için, arka koltuk
sırasında oturan yolcular aşağıdaki husus-
ları göz önünde bulundurmalıdır:
– Dik oturun.
– Baş desteğini doğru konuma ››› Sayfa
10 ayarlayın.
– Her iki ayağınızı, her zaman arka kol-
tuğun önündeki ayak boşluğunda tutun.
– Emniyet kemerinizi sıkıca bağlayın
›› ›
Sayfa 11.
– Araca çocuklarınızı bindirdiğinizde, uy-
gun bir çocuk güvenlik sistemi kullanın
›››
Sayfa 25. DİKKAT
● Arka koltuklardaki yolcular uygun otur-
ma konumlarında oturmaz ise, ciddi ya-
ralanmalara maruz kalabilirler.
● En iyi korumayı sağlamak için koltuk
başlığını doğru olarak ayarlayın. 8
Page 11 of 240

Güvenli sürüş
●
Emniyet kemerleri sadece, koltuk arka-
lıkları dik konumdayken ve yolcular em-
niyet kemerlerini doğru şekilde bağla-
mışken en uygun korumayı sağlayabilir.
Arka koltuklardaki yolcular dik konumda
oturmazlarsa, emniyet kemerinin hatalı
konumlanmasından dolayı yaralanma
riski artacaktır. Ön koltuk baş desteklerinin doğru
ayarı
Şek. 4
Doğru şekilde ayarlanmış baş des-
teğinin önden ve yandan görünümü. Düzgün ayarlanmış baş destekleri yolcu
korumasının önemli bir parçasıdır ve kaza-
ların çoğunda yaralanma risklerini azaltabi-
lir.
–
Baş desteğini, üst kenarı mümkün ol-
duğunca başınızın üstüyle aynı hizada veya en azından göz seviyesinde olacak
şekilde ayarlayın
››› Şek. 4.
Baş desteklerinin ayarlanması ›››
Sayfa
89
Aktif baş destekleri*
Arkadan darbe esnasında yolcular koltukla-
rına doğru bastırılır. Bunun sonucunda kol-
tuk arkalığında meydana gelen gövde ba-
sıncı ön koltuktaki aktif baş desteğini* dev-
reye alarak aynı zamanda hem ileri hem de
yukarıya doğru hızla hareket ettirir. Bu ha-
reket, yolcunun başıyla baş desteği arasın-
daki mesafeyi azaltarak boyun incinmesi
gibi yaralanmaların riskini azaltır. DİKKAT
● Baş destekleri sökülü veya yanlış ayar-
lanmış bir halde yolculuk ciddi yaralan-
ma riskinizi arttırır. Baş desteklerinin
yanlış ayarlanması, bir kaza durumunda
ölüme ve ani frenlemelerde veya beklen-
medik manevralarda yaralanma riskinin
artmasına neden olabilir.
● Baş destekleri daima yolcunun boyuna
göre ayarlanmalıdır. Not
Aktif baş destekleri* yolcu koltuk arka-
lığına yüksek basınç uygularsa (örneğin
yolcu araca binerken koltuğa kendini
„bırakırsa“) veya ön koltuğun baş des- teğine arkadan basınç uygulanırsa da
devreye girebilir. Ancak aktif baş destek-
leri hemen orijinal konumuna döneceğin-
den ve dolayısıyla yine hazır olacağın-
dan kazara devreye girme tehlikeli değil-
dir.
Yanlış oturma konumları örnekleri
Emniyet kemerleri sadece omuz askıları
doğru konumdaysa en uygun korumayı
sağlayabilir. Yanlış oturma konumu emniyet
kemerinin koruma işlevini önemli ölçüde
azaltır ve hatalı emniyet kemeri konumun-
dan dolayı yaralanma riskini artırır. Sürücü
olarak, bütün yolculardan özellikle de ço-
cuklardan sorumlusunuz.
–
Seyahat halindeyken asla birinin yanlış
bir konumda oturmasına müsaade etme-
yin ››› .
Aşağıdaki listede, yolcular için tehlikeli ola-
bilecek oturma konumlarının örnekleri bu-
lunmaktadır. Liste eksiksiz değildir, ancak
burada amaç konumun önemine dikkatinizi
çekmektir.
Bu nedenle, araç hareket halindeyken:
● Araç içinde asla ayağa kalkmayın.
● Koltukların üstünde asla ayağa kalkma-
yın.
● Koltuklarda asla diz üstü oturmayın. »
9
Teknik özellikler
Tavsiye
Çalışma
Güvenlik
Page 12 of 240

Güvenlik
● Koltuk arkalığınızı asla aşırı yatırmayın.
● Gösterge paneline asla yaslanmayın.
● Arka koltuğa asla uzanmayın.
● Bir koltuğun ön kenarına asla oturmayın.
● Asla yanlamasına oturmayın.
● Camdan asla sarkmayın.
● Ayağınızı asla camdan dışarı çıkarmayın.
● Ayaklarınızı asla gösterge paneline koy-
mayın.
● Ayaklarınızı asla koltuk yüzeyine koyma-
yın.
● Ayak boşluğunda kimsenin yolculuk et-
mesine izin vermeyin.
● Emniyet kemerini takmadan yolculuk et-
meyin.
● Bagaj bölmesinde kimsenin yolculuk et-
mesine izin vermeyin. DİKKAT
● Her yanlış oturma konumu ciddi yara-
lanma riskini artırır.
● Yanlış bir oturma konumu, hava yastığı
açıldığında yanlış oturma konumunda
seyahat eden bir yolcuya çarparak yol-
cuların ciddi bir şekilde yaralanmasına
yol açabilir.
● Araç hareket etmeden önce, uygun
oturma konumuna geçin ve yolculuk bo-
yunca bu konumu koruyun. Her sürüşten
önce, yolcularınıza uygun oturma konu- munda oturmalarını ve yolculuk boyunca
bu konumda kalmalarını söyleyin
››› Say-
fa 6, Yolcular için doğru oturma konumu . Arka koltuk baş desteklerinin
doğru ayarı
Şek. 5
Doğru konumdaki baş destekleri. Şek. 6
Baş desteği konumu uyarı etiketi. Düzgün ayarlanmış baş destekleri yolcu
korumasının önemli bir parçasıdır ve kaza-
ların çoğunda yaralanma riskini azaltabilir.
Arka koltuk baş destekleri
– Arka dış koltuk baş desteklerinin 3 konu-
mu vardır.
– İki kullanım ››› Şek. 5 konumu. Bu ko-
numlarda baş destekleri normal olarak
kullanılır ve arka emniyet kemerleriyle
birlikte arka koltuktaki yolcuları korur
.
– Ve
kullanımda olmayan bir konum.
– Baş desteklerini kullanım konumuna ge-
tirmek için, yanlardan her iki elinizle ok
yönünde çekin.
Arka orta koltuk baş desteği – Orta koltuk baş desteğinin yalnızca iki ko-
numu vardır,
kullanımda (baş desteği
yukarda) ve kullanım dışı (baş desteği
aşağıda). DİKKAT
● Arka koltuktaki yolcular hiçbir şekilde
baş destekleri kullanım dışı konumunda
yolculuk etmemelidir. Arka yan sabitlen-
miş camda bulunan uyarı etiketine bakın
››› Şek. 6.
● Orta baş desteğini dış arka koltuk baş
desteklerinin birisi ile değiştirmeyin. Ka-
za halinde yaralanma riski! 10
Page 13 of 240

Emniyet kemerleri
ÖNEMLİ
Baş desteklerinin ayarı konusundaki tali-
matlara dikkat edin ››› Sayfa 91. Pedal alanı
Pedallar –
Gaz, fren ve debriyaj pedallarına her za-
man sonuna kadar basabildiğinizden
emin olun.
– Pedalların ilk konumlarına engelsiz şekil-
de dönebildiğine emin olun.
– Paspasların yolculuk boyunca güvenli bir
şekilde sabitlenmiş olduklarından ve pe-
dalların çalışmasını engellemediğinden
emin olun ››› .
Pedalları engellemeyen ve zemine güvenli
şekilde tutunan, kaymaz paspaslar kulla-
nın. Uygun zemin paspaslarını yetkili servi-
sinizden temin edebilirsiniz. Paspas
bağlantı elemanları* ayak bölmelerine takıl-
mıştır.
Fren devresi arızalandığında, fren pedalına
aracı durdurmak için sonuna kadar basıl-
malıdır. Uygun pabuçların giyilmesi
Her zaman ayaklarınızı destekleyen ve iyi
bir pedal hissi sağlayan ayakkabılar giyin. DİKKAT
● Pedalların çalışması engellenirse, bir
kaza meydana gelebilir. Ciddi yaralanma
riski.
● Orijinal paspasların üstüne başka pas-
pas veya döşeme kaplaması koymayın.
Bunu yapmak pedal alanını daraltabilir,
ayrıca pedallara engel olup kaza riskine
yol açabilir.
● Sürücü ayak bölmesine herhangi bir
cisim koymayın. Bu cisimler pedal alanı-
na hareket ederek, pedal çalışmasını en-
gelleyebilir. Ani bir sürüş veya frenleme
manevrası durumunda, bu cisimlerden
dolayı fren, debriyaj veya gaz pedalını
kullanamayabilirsiniz. Kaza tehlikesi! Emniyet kemerleri
Emniyet kemeri takmanın
sebepleri Koltuk sayısı Aracınızda, önde iki, arkada üç olmak üze-
re beş koltuk mevcuttur. Her bir koltuk üç
noktadan bağlantılı bir emniyet kemeri ile
donatılmıştır.
Bazı modellerde aracınız sadece
dört kol-
tuk için onaylanmıştır. İki ön koltuk ve iki ar-
ka koltuk. DİKKAT
● Aracınızda asla izin verilenden fazla
yolcu taşımayın.
● Araçtaki her yolcu kendi oturduğu kol-
tuğa ait emniyet kemerini uygun bir şe-
kilde takmalıdır. Çocuklar uygun çocuk
güvenlik sistemi ile korunmalıdır. Emniyet kemeri uyarı lambası*
Kontrol lambası, sürücüye emniyet kemeri-
ni bağlaması gerektiğini hatırlatmak için ya-
nar.
Aracı hareket ettirmeden önce:
– Emniyet kemerinizi sıkıca bağlayın.
»
11
Teknik özellikler
Tavsiye
Çalışma
Güvenlik
Page 14 of 240

Güvenlik
– Aracınızı hareket ettirmeden önce bera-
berinizdeki yolcuların da emniyet kemer-
lerini doğru şekilde takmalarını sağlayın.
– Çocukları, çocuğun boyu ve kilosuna uy-
gun bir çocuk koltuğu kullanarak koruyun.
Gösterge panelindeki kontrol lambası sü-
rücünün emniyet kemeri, kontak açıldığın-
da bağlı değilse yanar 1)
.
Sürüşe başlandığında hız yaklaşık olarak
25 km/s'nin (15 mil/s) üzerine çıkarsa ve
emniyet kemeri takılı değilse veya sürüş sı-
rasında çıkarılmışsa, birkaç saniye süreyle
bir uyarı sesi duyulur. Aynı zamanda uyarı
lambası da yanar . Kontak açıkken em-
niyet kemeri takıldığında lamba söner. Emniyet kemeri koruması Şek. 7
Emniyet kemerlerini düzgünce takan
sürücüler ani frenleme durumunda öne fır-
lamayacaktır. Doğru takılan emniyet kemerleri, yolcuları
doğru konumda tutar. Bunlar aynı zamanda
ağır yaralanmaya neden olabilecek kontrol-
süz hareketleri önler ve bir kaza durumun-
da araçtan dışarı fırlama riskini azaltır.
Emniyet kemerlerini doğru şekilde takan
araç yolcuları, kemerlerin kinetik enerjiyi
sönümleme özelliğinden büyük yarar görür.
Aracın ön kısmı ve diğer pasif güvenlik
özellikleri (hava yastığı sistemi gibi) de bir
çarpışma anında ortaya çıkan kinetik ener-
jiyi sönümlemek üzere tasarlanmıştır. Hep-
si birlikte, açığa çıkan kinetik enerjiyi ve do-
layısıyla yaralanma riskini azaltır. Bu ne-
denle, kısa ya da uzun, fark etmeksizin tümyolculuklardan önce emniyet kemerlerinin
bağlanması önem arz etmektedir.
Yolcularınızın da emniyet kemerlerini tak-
tığına emin olun. Kaza istatistikleri, emniyet
kemeri takılmasının bir kaza durumunda
şiddetli yaralanma riskini önemli ölçüde
azaltan ve hayatta kalma şansını artıran et-
kin bir yol olduğunu göstermektedir. Daha-
sı, uygun şekilde bağlanmış emniyet ke-
merleri bir kaza durumunda hava yastıkları
tarafından sağlanan korumayı da iyileştirir.
Bu nedenle, emniyet kemeri takılması çoğu
ülkede yasal bir zorunluluktur.
Aracınız hava yastıkları ile donatılmış olsa
bile, emniyet kemerleri bağlanmalıdır. Ör-
neğin ön hava yastıkları yalnızca bazı ön-
den çarpmalarda açılır. Ön hava yastıkları
küçük önden çarpmalar, küçük yandan
çarpmalar, arkadan çarpmalar, devrilmeler
ve kontrol ünitesindeki hava yastığı tetik-
lenme eşik değerinin aşılmadığı kazalarda
açılmayacaktır.
Bu nedenle, emniyet kemerinizi her zaman
takmalı ve hareket etmeden önce tüm araç
yolcularının emniyet kemerlerini düzgün
şekilde taktıklarına emin olmalısınız
1)
Modele bağlı olarak
12
Page 15 of 240

Emniyet kemerleri
Emniyet kemerlerinin
kullanılmasıyla ilgili güvenlik
talimatları –
Emniyet kemerlerini daima bu bölümde
açıklanan şekilde takın.
– Emniyet kemerlerinin her zaman takılı ol-
duğuna ve hasar görmediğine emin olun. DİKKAT
● Emniyet kemerleri yanlış bir şekilde
bağlanmış veya hiç bağlanmamışsa, cid-
di yaralanma riski artar. Emniyet kemer-
lerinin optimum koruma sağlaması yal-
nızca doğru kullanılmaları durumunda
mümkündür.
● Emniyet kemerini her yolculukta, şehir
içi yolculukta bile bağlayın. Diğer araç
yolcuları da emniyet kemerlerini her za-
man bağlamalıdır; aksi halde yaralanma
riski ile karşı karşıya kalırlar.
● Emniyet kemerleri, düzgün şekilde ta-
kılmazsa, tam koruma sağlayamaz.
● İki yolcunun (çocuk olsa dahi) aynı em-
niyet kemerini takmasına asla izin ver-
meyin.
● Araç hareket halindeyken her iki
ayağınızı da her zaman koltuğunuzun
önündeki ayak bölmesinde tutun.
● Araç hareket halindeyken, emniyet ke-
merini asla açmayın. Ölümcül yaralanma
riski. ●
Emniyet kemeri takılı durumda kayış
asla kıvrılmamalıdır.
● Emniyet kemeri asla sert veya kırılabi-
lir (gözlük veya kalem v.s.) nesnelerin
üzerine gelmemelidir, bu durum bir kaza
meydana geldiğinde yaralanmalara ne-
den olabilir.
● Emniyet kemerinin hasar görmesine
veya sıkışmasına ya da herhangi bir kes-
kin uca sürtünmesini önleyin.
● Emniyet kemerini kol altına veya her-
hangi bir yanlış konumda takmayın.
● Bol, kabarık giysiler (ceketin üzerine
giyilmiş palto gibi) emniyet kemerlerinin
doğru şekilde oturmasını ve dolayısıyla
işlevini bozacaktır, böylece koruma ka-
pasitesini azaltacaktır.
● Emniyet kemeri tokasındaki delik kağıt
veya diğer nesnelerle tıkanmamalıdır; bu
mandal plakasının güvenli bir şekilde
geçmesini engelleyebilir.
● Kemer örgüsünün konumunu değiştir-
mek için emniyet kemeri klipsleri, bağla-
ma halkaları veya benzer öğeleri asla
kullanmayın.
● Aşınmış veya yırtık emniyet kemerleri
ya da bağlantıları, kemer toplayıcıları ve-
ya toka parçaları hasarlı emniyet kemer-
leri bir kaza halinde ciddi yaralanmalara
sebebiyet verebilirler. Bu nedenle, tüm
emniyet kemerlerinin durumu düzenli
aralıklarla kontrol edilmelidir.
● Kaza sonucu yıpranmış veya gergin
emniyet kemerleri yetkili bir serviste değiştirilmelidirler. Görünen bir hasar ol-
masa bile, değiştirilmesi gerekebilir. Ke-
mer bağlantı noktası da kontrol edilmeli-
dir.
●
Hasarlı bir kemeri kendiniz onarmaya
veya değiştirmeye kalkışmayın. Emniyet
kemerleri sökülmemeli veya hiçbir şekil-
de değiştirilmemelidir.
● Emniyet kemerleri temiz tutulmalıdır,
aksi takdirde toplayıcılar doğru şekilde
çalışmayabilir ››› Sayfa 160 . 13Teknik özellikler
Tavsiye
Çalışma
Güvenlik
Page 16 of 240

Güvenlik
Önden çarpmalar ve fizik
kanunları Şek. 8
Emniyet kemeri takmayan sürücü
sert bir biçimde öne doğru fırlar. Şek. 9
Emniyet kemeri takmamış olan arka
koltuktaki yolcu şiddetli bir şekilde öne
doğru fırlıyor ve emniyet kemerini takmış
olan sürücüye çarpıyor. Önden çarpışma durumunda fizik kuralları-
nın nasıl çalıştığını açıklamak son derece
kolaydır. Araç hareket etmeye başladığın- da, hem yolcularda hem de aracın içinde
„kinetik enerji“ adı verilen bir enerji türü
açığa çıkar.
„Kinetik enerji“ miktarı araç hızına ve ara-
cın ve yolcularının ağırlığına göre değişir.
Hız ve ağırlık ne kadar fazlaysa kaza sıra-
sında „maruz kalınacak“ enerji de o kadar
fazla olacaktır.
Bununla birlikte, en önemli faktör aracın hı-
zıdır. Hız, sözgelimi, 25 km/saat’ten
(15 m/sa) 50 km/saat’e (30 m/sa) çıkarsa,
uygun kinetik enerji dört katına çıkar.
Bizim örneğimizde aracın içindekiler emni-
yet kemerleriyle korunmadığından, bir du-
vara çarpılması durumunda araç içindekile-
rin kinetik enerjisinin tamamı sadece bu
darbe tarafından absorbe edilecektir.
30 km/s (19 mil/s) ile 50 km/s (30 mil/s)
arasındaki bir hızda bile, bir çarpışmada
gövde üzerinde etkili olan kuvvet kolaylıkla
bir tonu (1000 kg) geçebilir. Daha yüksek
hızda bu kuvvetler daha büyüktür.
Emniyet kemerini takmayan yolcular araca
„bağlı“ değildir. Bir önden çarpışma sırasın-
da, yolcular aracın çarpışmadan hemen
önceki hızıyla öne doğru fırlayacaklardır.
Bu örnek sadece ön çarpışmalara değil
tüm kaza ve çarpışmalar için geçerlidir.
Düşük hızlarda bile, bir çarpışma anında
gövde üzerinde etkili olan kuvvetler, kişinin
kendini elleriyle tutmasına izin vermeyecek
kadar büyüktür. Önden çarpma anında em-
niyet kemerlerini takmayan yolcular öne
doğru savrulur ve direksiyon, gösterge pa-
neli, ön cam veya önüne çıkan diğer nes-
nelere sert bir şekilde çarpar
››› Şek. 8.
Arka yolcular için de emniyet kemerinin
doğru şekilde takılması önemlidir, aksi tak-
dirde bir kaza anında aracın içinde öne
doğru fırlayabilirler .
Arka koltuklarda oturan
ve emniyet kemerlerini takmayan yolcular
sadece kendilerini değil önde oturan yolcu-
ları da tehlikeye atarlar ››› Şek. 9.
14