URUCHOMIENIE I OBSŁUGA
166
Zmiana biegów
Przed zmianą biegu wcisnąć pedał sprzęgła do oporu. Puszczając sprzęgło, lekko wcisnąć pedał przyspieszenia.
Do ruszania z miejsca należy zawsze używać PIERWSZEGO biegu.
Zalecane prędkości, przy których należy zmieniać biegi
Aby używać ręcznej skrzyni biegów w sposób zapewniający niskie zużycie paliwa oraz wysokie osiągi, biegi należy zmieniać na wyższe
przy prędkościach zalecanych w tabeli. Podczas przyspieszania biegi należy zmieniać przy podanych prędkościach jazdy. Jeżeli pojazd jest
bardzo obciążony lub holuje przyczepę, zalecane prędkości zmiany biegów mogą nie mieć zastosowania.
UWAGA:
Normalnym zachowaniem skrzyni biegów
jest wydawanie dźwięków o umiarkowanej
głośności. Dźwięk ten może być najlepiej
słyszalny, gdy pojazd pracuje na biegu
jałowym w położeniu N przy puszczonym
sprzęgle, ale można go również usłyszeć
podczas jazdy. Dźwięk ten można też usły-
szeć, jeżeli skrzynia biegów jest rozgrzana.
Wydawanie dźwięku jest normalne i nie
wskazuje na problem ze sprzęgłem ani
skrzynią biegów.
Redukowanie biegu
Podczas zjeżdżania ze stromych wzniesień
zaleca się redukcję z biegów wyższych na
niższe, aby zredukować obciążenie układu
hamulcowego. Oprócz tego redukcja
biegów w odpowiednim czasie gwarantuje
lepsze przyspieszenie, jeżeli kierowca
zdecyduje się na zwiększenie prędkości.
Biegi należy redukować stopniowo. Redu -
kować biegi po kolei, aby nie przeciążać
sprzęgła i nie wymuszać zbyt wysokiej pręd -
kości obrotowej silnika.
Prędkości, przy których należy zmieniać biegi w pojeździe z ręczną skrzynią biegów, w km/h (mph)
Wszystkie silniki Biegi 2 na 33 na 44 na 55 na 6
Przyspieszanie 39 (24)55 (34)76 (47)90 (56)
Stała prędkość 31(19)43 (27) 60 (37)66 (46)
OSTRZEŻENIE!
Nie należy redukować biegu w celu
hamowania silnikiem podczas jazdy po
śliskiej nawierzchni. Koła napędowe
mogą stracić przyczepność i pojazd może
wpaść w poślizg.
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 166
167
(Ciąg dalszy)
Maksymalne zalecane prędkości, przy
których należy zmieniać biegi na
niższe PRZESTROGA!
Pomijanie biegów i zmiana biegu na
niższy przy wyższych prędkościach
pojazdu może spowodować uszko-
dzenie silnika i układów sprzęgła. Każda
próba przełączenia na niższy bieg przy
wciśniętym pedale sprzęgła może
spowodować uszkodzenie układu
sprzęgła. Zmiana biegu na niższy i zwol -
nienie pedału sprzęgła może doprowa -
dzić do uszkodzenia silnika.
Zjeżdżając ze wzniesienia należy
pamiętać, aby za każdym razem redu -
kować przełożenie tylko o jeden bieg i
nie wymuszać zbyt wysokiej prędkości
obrotowej silnika, ponieważ mogłoby to
spowodować uszkodzenie silnika oraz
tarczy sprzęgła, nawet przy wciśniętym
pedale sprzęgła. Jeśli skrzynka
rozdzielcza jest przełączona na niski
zakres, prawdopodobieństwo uszko -
dzenia silnika i sprzęgła jest znacznie
mniejsze.
Nieprzestrzeganie maksymalnych zale -
canych prędkości, przy których należy
zmieniać biegi na niższe, może dopro -
wadzić do uszkodzenia silnika i
sprzęgła, nawet przy wciśniętym pedale
sprzęgła.
Zjeżdżanie w dół z wzniesienia na
niskim biegu przy wciśniętym pedale
sprzęgła może spowodować uszko -
dzenie sprzęgła.
PRZESTROGA! (Ciąg dalszy)
PRZESTROGA!
Nieprzestrzeganie maksymalnych
zalecanych prędkości, przy których należy
zmieniać biegi na niższe, może
doprowadzić do wymuszenia wysokiej
prędkości obrotowej silnika i uszkodzenia
tarczy sprzęgła, nawet przy wciśniętym
pedale sprzęgła.
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 167
URUCHOMIENIE I OBSŁUGA
168
(Ciąg dalszy)
Parking (Parkingi)
Przy parkowaniu i wysiadaniu z pojazdu
przestrzegać następującej procedury:
Włączyć bieg (PIERWSZY, jeśli pojazd
stoi na pochyłości przodem pod górę lub
R (bieg wsteczny), jeśli stoi przodem w
dół) i pozostawić skręcone koła.
Wyłączyć silnik i włączyć hamulec posto-
jowy.
Zawsze zabierać z sobą kluczyk z nadaj -
nikiem.
Jeżeli pojazd jest zaparkowany na
stromej pochyłości, podłożyć pod koła klin
lub kamień.
UWAGA:
NIGDY nie wysiadać z samochodu, który ze
skrzynią biegów ustawioną w położeniu N
(neutralne) (w przypadku pojazdów z auto -
matyczną skrzynią biegów przed ustawie -
niem dźwigni zmiany biegów w położeniu P
(postojowe)).
AUTOMATYCZNA
SKRZYNIA BIEGÓW —
ZALEŻNIE OD WYPOSA -
ŻENIA
Prędkości, przy których należy zmieniać biegi na niższe w pojeździe z ręczną skrzynią biegów, w km/h (mph)
Biegi 6 na 55 na 44 na 33 na 22 na 1
Maksymalna
prędkość 129 (80)
113 (70)81 (50)48 (30)24 (15)
PRZESTROGA!
Przy pominięciu biegu podczas
zmieniania biegu na niższy lub po zmianie
biegu na niższy i puszczeniu pedału
sprzęgła przy zbyt dużej prędkości
pojazdu może dojść do nadmiernego
wzrostu obrotów silnika. Pominięcie biegu
przy zmianie biegu na niższy lub zmiana
biegu na niższy przy zbyt dużej prędkości
pojazdu może doprowadzić do
uszkodzenie sprzęgła i skrzyni biegów
nawet w przypadku, gdy pedał sprzęgła
jest wciśnięty (tzn. nie zwolniony).
OSTRZEŻENIE!
Nie pozostawiać dzieci bez opieki w
samochodzie. Podczas wysiadania z
pojazdu zawsze zabierać ze sobą kluczyk
z nadajnikiem.
OSTRZEŻENIE!
Ustawienie dźwigni zmiany biegów w
położeniu P nie może zastępować
zaciągnięcia hamulca postojowego.
Opuszczając pojazd zawsze należy
zaciągać do końca hamulec postojowy,
aby zapobiec ruchowi pojazdu i
możliwym obrażeniom oraz szkodom.
Pojazd może się stoczyć i wyrządzić szkody,
jeśli nie zostanie prawidłowo unierucho -
miony w położeniu P. Spróbować przestawić
selektor zmiany biegów poza położenie P
przy zwolnionym pedale hamulca. Przed
opuszczeniem pojazdu upewnić się, że
skrzynia biegów znajduje się w położeniu P.
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 168
169
(Ciąg dalszy)
(Ciąg dalszy)
Przestawianie dźwigni zmiany biegów z
położenia P lub N, gdy obroty silnika są
wyższe niż obroty biegu jałowego, jest
niebezpieczne. Jeśli pedał hamulca nie
zostanie mocno wciśnięty, pojazd może
gwałtownie ruszyć do przodu lub do tyłu.
Kierowca może w takiej sytuacji utracić
panowanie nad pojazdem i wjechać w
kogoś/coś. Biegi umożliwiające jazdę
należy włączać tylko wtedy, gdy silnik
pracuje na biegu jałowym, a pedał
hamulca jest mocno wciśnięty.
Bieg może nie zostać załączony, jeżeli
pojazd porusza się w trakcie próby
zmiany biegu pomiędzy przełożeniami
P, R lub D.
OSTRZEŻENIE! (Ciąg dalszy)
Niekontrolowane ruszenie pojazdu
może stanowić zagrożenie dla osób
znajdujących się w pojeździe oraz w
najbliższym otoczeniu. Tak jak w przy-
padku wszystkich pojazdów, nigdy nie
należy wychodzić z samochodu, gdy
silnik pracuje. Przed opuszczeniem
pojazdu należy zawsze całkowicie się
zatrzymać, a następnie zaciągnąć
hamulec postojowy, ustawić dźwignię
zmiany biegów w położeniu P, wyłączyć
silnik i wyjąć kluczyk z nadajnikiem. Gdy
wyłącznik zapłonu jest w ustawieniu
LOCK/OFF (Blokada/Wyłączania)
(wyjęcie kluczyka) (w pojazdach wypo
-
sażonych w przycisk uruchamiania
silnika, gdy wyłącznik zapłonu jest w
ustawieniu OFF (Wyłączony)), a
skrzynia biegów jest zablokowana w
położeniu P (postojowe), pojazd jest
bezpiecznie unieruchomiony.
Opuszczając pojazd, należy zawsze
sprawdzić, czy wyłącznik zapłonu znaj -
duje się w trybie OFF (Wyłączony),
wyjąć z pojazdu kluczyk z nadajnikiem i
zablokować zamki drzwi.
OSTRZEŻENIE! (Ciąg dalszy)
Nie wolno pozostawiać w pojeździe
dzieci bez opieki ani dopuszczać do
sytuacji, w której mogłyby one mieć
dostęp do niezamkniętego pojazdu.
Pozostawianie w samochodzie dzieci
bez opieki jest niebezpieczne z wielu
powodów. Grozi to poważnymi obraże -
niami lub śmiercią zarówno dziecka, jak
i innych osób. Należy zakazać dzieciom
dotykania hamulca postojowego,
pedału hamulca i dźwigni zmiany
biegów.
Nie wolno pozostawiać kluczyka z
nadajnikiem w pojeździe, blisko niego
lub w miejscu dostępnym dla dzieci ani
pozostawiać wyłącznika zapłonu (w
pojazdach wyposażonych w przycisk
uruchamiania silnika) w trybie ON/RUN
(Zapłon). Dziecko mogłoby uruchomić
podnośniki szyb, inne mechanizmy lub
cały samochód.
OSTRZEŻENIE! (Ciąg dalszy)
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 169
URUCHOMIENIE I OBSŁUGA
170
UWAGA:
Przed przestawieniem dźwigni zmiany
biegów z położenia P należy wcisnąć i przy-
trzymać pedał hamulca.
Blokada parkingowa zapłonu
Pojazdy uruchamiane naciśnięciem przy -
cisku:
Pojazd jest wyposażony w blokadę parkin -
gową zapłonu, która wymaga przestawienia
dźwigni zmiany biegów w położenie P przed
ustawieniem wyłącznika zapłonu w poło -żeniu OFF. Zapobiega to przypadkowemu
pozostawieniu pojazdu w ustawieniu skrzyni
biegów innym niż P. System blokuje także
skrzynię biegów w położeniu P (postojowe)
po każdym przestawieniu zapłonu do trybu
OFF (Wyłączony).
Pojazdy z kluczykiem mechanicznym:
Pojazd jest wyposażony w blokadę parkin
-
gową wyłącznika zapłonu, która wymaga
przestawienia dźwigni zmiany biegów w
położenie P (postojowe) przed przestawie -
niem wyłącznika zapłonu w położenie OFF
(Blokada/Wył.). Kluczyk zbliżeniowy można
wyjąć z wyłącznika zapłonu wyłącznie w
położeniu OFF (Blokada/Wył.) i gdy dźwi -
gnia zmiany biegów jest zablokowana w
położeniu P (postojowe), a wyłącznik
zapłonu jest w położeniu OFF (Blokada/
Wył.).
W przypadku rozładowania akumulatora
pojazdu wyjęcie kluczyka z wyłącznika
zapłonu będzie niemożliwe, nawet gdy
dźwignia zmiany biegów będzie w położeniu
P. W celu usunięcia kluczyka naładować
akumulator pojazdu.
Układ blokady hamulca/dźwigni zmiany
biegów
Ten pojazd jest wyposażony w układ
blokady hamulca/dźwigni zmiany biegów
(BTSI), który utrzymuje dźwignię zmiany
biegów w położeniu P (postojowe), aż do
momentu uruchomienia hamulców. Aby
przestawić dźwignię zmiany biegów z poło -
żenia P (postojowe), należy przestawić
wyłącznik zapłonu w położenie ON/RUN
(Zapłon) (przy pracującym lub wyłączonym
silniku) i wcisnąć pedał hamulca. Pedał
hamulca należy wcisnąć również w przy -
padku przestawiania dźwigni zmiany
biegów z położenia N w położenie D lub R,
gdy samochód stoi lub porusza się z małą
prędkością.
9-biegowa automatyczna skrzynia biegów
Zakres biegów przekładni (PRND) jest wyświe -
tlany obok dźwigni zmiany biegów i na wyświe -
tlaczu zestawu wskaźników. Aby wybrać bieg,
nacisnąć przycisk blokady na dźwigni zmiany
biegów i przestawić dźwignię do tyłu lub do
przodu. Należy także nacisnąć pedał hamulca,
aby zmienić bieg na inny niż P (lub N, jeśli pojazd
zatrzymał się lub jedzie z niską prędkością). W
normalnych warunkach jazdy należy wykorzy -
stywać położenie D.
PRZESTROGA!
Aby nie doszło do uszkodzenia skrzyni
biegów, należy przestrzegać poniższych
zaleceń:
Dźwignię zmiany biegów przestawiać w
położenie P lub R wyłącznie po całko -
witym zatrzymaniu pojazdu.
Nie przestawiać dźwigni zmiany biegów
między położeniami P, R, N i D, gdy
silnik pracuje na obrotach wyższych od
obrotów biegu jałowego.
Przed włączeniem jakiegokolwiek biegu
pamiętać o mocnym wciśnięciu pedału
hamulca.
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 170
171
UWAGA:
Jeżeli faktycznie włączony bieg jest inny niż
wskazuje to selektor zmiany biegów (np.
kierowca przestawił selektor do pozycji R
podczas jazdy do przodu), wskaźnik pozycji
zacznie nieprzerwanie migać do momentu
ustawienia selektora z powrotem we
właściwym położeniu lub do momentu speł-
nienia warunków potrzebnych do wrzucenia
wybranego biegu.
Sterowana elektronicznie skrzynia biegów
dostosowuje schemat zmian do sygnałów
kierowcy a także do warunków otoczenia i
warunków drogowych. Układy elektroniczne
skrzyni biegów samoczynnie się kalibrują,
więc kilka pierwszych zmian biegów w
nowym pojeździe może być nieco gwałtow -
nych. Jest to normalne zjawisko, a proce -
dury precyzyjnych zmian biegów wypracują
się na dystansie kilkuset kilometrów.
Dziewięciobiegowa skrzynia biegów została
zaprojektowana tak, aby spełniać wymogi
obecnych i przyszłych norm obejmujących
pojazdy FWD/AWD. Oprogramowanie i
funkcje kalibracji opracowano z myślą o
zapewnieniu optymalnych osiągów i
ekonomii paliwowej. W przypadku niektó -
rych kombinacji pojazdów i układów prze -
niesienia napędu konstrukcja skrzyni biegów umożliwia wykorzystanie 9. biegu
wyłącznie w specyficznych sytuacjach
drogowych i przy spełnieniu określonych
warunków.
Dźwignię zmiany biegów można przestawić
z położenia D w położenie P lub R
wyłącznie, gdy pedał przyspieszenia jest
zwolniony i pojazd stoi. Należy pamiętać o
wciśnięciu pedału hamulca przy przedsta
-
wianiu dźwigni zmiany biegów między tymi
położeniami.
Dźwignia zmiany biegów umożliwia
wybranie położeń P, R, N, D oraz AutoStick
(+/-). Tryb AutoStick umożliwia ręczną
zmianę biegów. Biegi można zmieniać
ręcznie po przesunięciu selektora zmiany
biegów w pozycję trybu AutoStick (+/-) (za
położeniem D) w celu aktywacji trybu Auto -
stick. Włączony bieg będzie wyświetlany na
zestawie wskaźników (np. 1, 2, 3 itd.). Prze -
sunięcie selektora zmiany biegów do przodu
(-) lub do tyłu (+) podczas pracy w położeniu
AutoStick spowoduje ręczny wybór biegu.
Więcej informacji znajduje się w części
„System AutoStick” w tej sekcji.
UWAGA:
Jeśli nie można przestawić dźwigni zmiany
biegów w położenie P, R lub N (przesuwając do przodu), wówczas dźwignia znajduje się
najprawdopodobniej w położeniu AutoStick
(+/-) (obok położenia D). W trybie AutoStick
położenie zakresu przekładni (1, 2, 3 itd.)
wyświetlane jest na zestawie wskaźników.
Przestawić dźwignię zmiany biegów w
prawo (w położenie D (Jazda)), aby uzyskać
dostęp do położeń P, R i N.
Dźwignia zmiany biegów
Zakresy biegów
Nie wolno naciskać pedału przyspieszenia
podczas przestawiania dźwigni zmiany
biegów z położenia P lub N w inne poło -
żenie.
UWAGA:
Po wybraniu odpowiedniego zakresu
zmiany biegów należy chwilę odczekać, aby
umożliwić włączenie odpowiedniego przeło -
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 171
URUCHOMIENIE I OBSŁUGA
172
(Ciąg dalszy)
(Ciąg dalszy)
żenia przed ruszeniem. Jest to szczególnie
ważne, gdy silnik jest zimny.
P (Postojowe)
To położenie wspomaga hamulec posto
-
jowy poprzez blokowanie skrzyni biegów.
Przy tym położeniu dźwigni zmiany biegów
można uruchamiać silnik. W żadnym
wypadku nie wolno przestawiać dźwigni
zmiany biegów w położenie P, gdy pojazd
jest w ruchu. Zostawiając pojazd zaparko -
wany z dźwignią zmiany biegów w tym poło -
żeniu, włączyć również hamulec postojowy.
Parkując na poziomej nawierzchni, najpierw
ustawić dźwignię zmiany biegów w poło -
żeniu P, następnie włączyć hamulec posto -
jowy.
Parkując na pochyłej nawierzchni, włączyć
hamulec postojowy przed przestawieniem
dźwigni zmiany biegów w położenie P. W
przeciwnym razie obciążenie mechanizmu
blokującego może utrudnić przestawienie
dźwigni zmiany biegów z położenia P. Jako
dodatkowe zabezpieczenie skręcić przednie
koła w kierunku krawężnika, jeśli pojazd jest
ustawiony przodem w dół wzniesienia. Jeśli
pojazd jest ustawiony przodem w górę
wzniesienia, przednie koła należy skręcić w
kierunku przeciwnym do krawężnika. Podczas wychodzenia z pojazdu zawsze
należy:
1. Zaciągnąć hamulec postojowy.
2. Ustawić dźwignię zmiany biegów w poło
-
żeniu P.
3. Wyłączyć zapłon.
4. Zabrać kluczyk z nadajnikiem z pojazdu.
UWAGA:
Jeżeli pojazd jest zaparkowany na stromej
pochyłości, podłożyć pod koła klin lub
kamień.
OSTRZEŻENIE!
Ustawienie dźwigni zmiany biegów w
położeniu P nie może zastępować
zaciągnięcia hamulca postojowego.
Opuszczając pojazd zawsze należy
zaciągać do końca hamulec postojowy,
aby zapobiec ruchowi pojazdu i
możliwym obrażeniom oraz szkodom.
Pojazd może się stoczyć i wyrządzić
szkody, jeśli nie zostanie prawidłowo
unieruchomiony w położeniu P. Spró -
bować przestawić selektor zmiany
biegów poza położenie P przy zwol -
nionym pedale hamulca. Przed opusz-
czeniem pojazdu upewnić się, że
skrzynia biegów znajduje się w poło -
żeniu P.
Przestawianie dźwigni zmiany biegów z
położenia P lub N, gdy obroty silnika są
wyższe niż obroty biegu jałowego, jest
niebezpieczne. Jeśli pedał hamulca nie
zostanie mocno wciśnięty, pojazd może
gwałtownie ruszyć do przodu lub do tyłu.
Kierowca może w takiej sytuacji utracić
panowanie nad pojazdem i wjechać w
kogoś/coś. Biegi umożliwiające jazdę
należy włączać tylko wtedy, gdy silnik
pracuje na biegu jałowym, a pedał
hamulca jest mocno wciśnięty.
Bieg może nie zostać załączony, jeżeli
pojazd porusza się w trakcie próby
zmiany biegu pomiędzy przełożeniami
P, R lub D.
OSTRZEŻENIE! (Ciąg dalszy)
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 172
173
(Ciąg dalszy)
Następujące lampki kontrolne potwierdzają
prawidłowe ustawienie dźwigni zmiany
biegów w położeniu P:
Podczas przestawiania dźwigni zmiany
biegów w położenie P (postojowe), naci-
snąć znajdujący się na niej przycisk
blokady i przesunąć dźwignię w pełni do
przodu, aż do jej całkowitego zabloko -
wania.
Sprawdzić, czy na wyświetlaczu poło -
żenia dźwigni zmiany biegów wskazy-
wane jest położenie P (Postojowe).
Niekontrolowane ruszenie pojazdu
może stanowić zagrożenie dla osób
znajdujących się w pojeździe oraz w
najbliższym otoczeniu. Tak jak w przy-
padku wszystkich pojazdów, nigdy nie
należy wychodzić z samochodu, gdy
silnik pracuje. Przed opuszczeniem
pojazdu należy zawsze całkowicie się
zatrzymać, a następnie zaciągnąć
hamulec postojowy, ustawić dźwignię
zmiany biegów w położeniu P, wyłączyć
silnik i wyjąć kluczyk z nadajnikiem. Gdy
wyłącznik zapłonu jest w ustawieniu
LOCK/OFF (Blokada/Wyłączania)
(wyjęcie kluczyka) (w pojazdach wypo -
sażonych w przycisk uruchamiania
silnika, gdy wyłącznik zapłonu jest w
ustawieniu OFF (Wyłączony)), a
skrzynia biegów jest zablokowana w
położeniu P (postojowe), pojazd jest
bezpiecznie unieruchomiony.
Opuszczając pojazd, należy zawsze
sprawdzić, czy wyłącznik zapłonu znaj -
duje się w trybie OFF (Wyłączony),
wyjąć z pojazdu kluczyk z nadajnikiem i
zablokować zamki drzwi.
OSTRZEŻENIE! (Ciąg dalszy)
Nie wolno pozostawiać w pojeździe
dzieci bez opieki ani dopuszczać do
sytuacji, w której mogłyby one mieć
dostęp do niezamkniętego pojazdu.
Pozostawianie w samochodzie dzieci
bez opieki jest niebezpieczne z wielu
powodów. Grozi to poważnymi obraże -
niami lub śmiercią zarówno dziecka, jak
i innych osób. Należy zakazać dzieciom
dotykania hamulca postojowego,
pedału hamulca i dźwigni zmiany
biegów.
Nie wolno pozostawiać kluczyka z
nadajnikiem w pojeździe, blisko niego
lub w miejscu dostępnym dla dzieci ani
pozostawiać wyłącznika zapłonu (w
pojazdach wyposażonych w przycisk
uruchamiania silnika) w trybie ON/RUN
(Zapłon). Dziecko mogłoby uruchomić
podnośniki szyb, inne mechanizmy lub
cały samochód.
OSTRZEŻENIE! (Ciąg dalszy) PRZESTROGA!
Przed przestawieniem dźwigni zmiany
biegów z położenia P (postojowe) prze -
stawić wyłącznik zapłonu w położenie
ON/RUN (Zapłon) i nacisnąć pedał
hamulca. W przeciwnym razie istnieje
ryzyko uszkodzenia selektora zmiany
biegów.
NIE WOLNO zwiększać obrotów silnika
podczas przestawiania dźwigni zmiany
biegów z położenia P lub N w inne poło -
żenia, ponieważ może to doprowadzić
do uszkodzenia układu napędowego.
20_MP_UG_PL_EU_t.book Page 173