UKŁAD HAMULCOWYTen pojazd jest wyposażony w dwa hydrauliczne
układy hamulcowe. Jeśli jeden z tych układów
przestanie prawidłowo działać, drugi będzie dalej
działał. Sprawność hamulców ulegnie jednak w pewnym
stopniu pogorszeniu. Będzie to skutkować większym
skokiem pedału hamulca podczas hamowania oraz tym,
że do zwolnienia lub zatrzymania pojazdu będzie
wymagane naciśnięcie pedału hamulca z większą siłą.
Dodatkowo, jeśli usterka jest związana z wyciekiem
z układu hydraulicznego, lampka kontrolna hamulców
zapali się, gdy w układzie hamulcowym spadnie poziom
płynu hamulcowego.
W przypadku utraty wspomagania układu
hamulcowego z jakiegokolwiek powodu (np.
kilkakrotne naciśnięcie pedału hamulca przy
wyłączonym silniku) hamulce nadal będą działać. Siła
nacisku na pedał hamulca wymagana do zatrzymania
pojazdu będzie jednak znacznie większa niż
w przypadku działającego wspomagania hamulców.
OSTRZEŻENIE!
• Jazda z częściowo wciśniętym
pedałem hamulca może doprowadzić do
awarii hamulców i wypadku. Jazda z częściowo
wciśniętym pedałem hamulca może doprowadzić
do jego nadmiernego rozgrzewania,
przyspieszonego zużywania okładzin, a nawet do
uszkodzenia hamulca.W razie potrzeby kierowca
może nie dysponować pełnym potencjałem
układu hamulcowego.
• Jazda z zapaloną lampką ostrzegawczą
hamulców jest niebezpieczna. W trakcie
hamowania może występować znaczny spadek
wydajności hamulców lub stabilności pojazdu.
Droga hamowania będzie dłuższa lub trudniej
będzie kontrolować pojazd. Może to być
przyczyną wypadku. Należy niezwłocznie zlecić
kontrolę pojazdu.
UKŁAD ZAPOBIEGAJĄCY BLOKOWANIU
KÓŁ PRZY HAMOWANIU (ABS)
Ten układ pomaga kierowcy utrzymywać kontrolę nad
pojazdem podczas hamowania przy niekorzystnych
warunkach drogowych. Układ kontroluje ciśnienie
hydrauliczne w układzie hamulcowym, zapobiegając
blokowaniu się kół, aby w miarę możliwości nie
dochodziło do poślizgów w trakcie hamowania na
śliskiej nawierzchni. Więcej informacji znajduje się
128
POZNAWANIE SAMOCHODU
BEZPIE-
CZEŃSTWO
URUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE AWARII
OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE
TECHNICZNE
INDEKS
w części „Układ zapobiegający blokowaniu kół przy
hamowaniu (ABS)” rozdziału „Poznawanie samochodu/
Elektroniczny układ kontroli hamulców”.
OSTRZEŻENIE!
Układ ABS nie może powstrzymywać
praw fizyki oddziałujących na pojazd
i nie może zwiększać przyczepności ponad
poziom wynikający z warunków panujących na
drodze. Układ ABS nie zapobiega kolizjom ani
wypadkom wynikającym z jazdy z nadmierną
prędkością w zakrętach, jazdy po zbyt śliskiej
nawierzchni lub spowodowanych
hydroplaningiem. Możliwości pojazdu
wyposażonego w układ ABS nie wolno
wykorzystywać w bezmyślny lub niebezpieczny
sposób, narażając tym samym bezpieczeństwo
osób w pojeździe oraz poza nim. ELEKTRONICZNY UKŁAD KONTROLI
HAMULCÓW
Ten pojazd jest wyposażony w zaawansowany
elektroniczny układ sterujący hamulcami, powszechnie
określany jako ESC. Układ obejmuje układ ABS, układ
wspomagania hamulców (BAS), układ kontroli trakcji
(TCS), elektroniczny układ stabilizacji przechyłów
(ERM), układ stabilizacji toru jazdy (ESC) i układ
stabilizacji przyczepy (TSC). Te układy współpracują
w celu poprawy zarówno stabilności, jak i kontroli nad
pojazdem w wielu warunkach drogowych.
UKŁAD ZAPOBIEGAJĄCY BLOKOWANIU
KÓŁ PRZY HAMOWANIU (ABS)
Układ ABS zapewnia zwiększoną stabilność pojazdu
i wydajność układu hamulcowego w większości
warunków hamowania. Układ automatycznie
naprzemiennie włącza i zwalnia hamulce w trakcie
silnego hamowania w celu zapobiegania blokowaniu się
kół.
Podczas jazdy z prędkością przekraczającą 11 km/h
można usłyszeć charakterystyczny dźwięk klikania oraz
pewne powiązane z tym hałasy silnika. Dźwięki te
powstają podczas cyklicznej samokontroli układu
mającej na celu weryfikację prawidłowego działania
układu ABS. Taka samokontrola następuje po każdym
uruchomieniu pojazdu, gdy pojazd przekroczy
prędkość 11 km/h.
129
POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS
Układ ABS uaktywnia się w trakcie hamowania
w określonych warunkach drogowych i hamowania.
Warunki sprzyjające aktywacji układu ABS obejmują
lód, śnieg, żwir, wyboje, tory kolejowe, luźne
zanieczyszczenia lub gwałtowne hamowanie.
W trakcie aktywnego działania układu ABS mogą
również występować następujące zjawiska:
• Praca silnika ABS (może kontynuować pracę przezkrótki czas po zatrzymaniu)
• Dźwięk klikania zaworów elektromagnetycznych
• Pulsowanie pedału hamulca
• Nieznaczne wpadanie lub odbijanie pedału hamulca na końcu jego skoku
Są to normalne przejawy działania układu ABS.
OSTRZEŻENIE!
• Układ ABS zawiera zaawansowane
podzespoły elektroniczne, które mogą
być podatne na zakłócenia wynikające
z nieprawidłowo zamontowanego lub zbyt
wysokiej mocy sprzętu radiowego. Takie
zakłócenia potencjalnie mogą być przyczyną
utraty możliwości zadziałania układu ABS.
Montaż tego typu sprzętu powinien być
przeprowadzany przez odpowiednio
wykwalifikowanych specjalistów.
(Dalej)(Dalej)
• Samodzielne pompowanie pedałem hamulca
w pojeździe z układem ABS zmniejsza sprawność
hamulców i może prowadzić do wypadku.
Pompowanie pedałem hamulca wydłuża drogę
hamowania. Gdy konieczne jest zwolnienie lub
zatrzymanie pojazdu, należy po prostu mocno
wcisnąć pedał hamulca.
• Układ ABS nie może powstrzymywać praw
fizyki oddziałujących na pojazd i nie może
zwiększać możliwości hamowania i kierowania
pojazdem ponad poziom wynikający ze stanu
hamulców, ogumienia i przyczepności.
• Układ ABS nie może zapobiegać kolizjom,
w tym wypadkom wynikającym z nadmiernej
prędkości na zakrętach, zbyt małej odległości od
pojazdu poprzedzającego lub hydroplaningu.
• Możliwości pojazdu wyposażonego w układ
ABS nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub
niebezpieczny sposób, narażając tym samym
bezpieczeństwo osób w pojeździe oraz poza nim.
Wszystkie koła i opony pojazdu muszą być tego samego
typu i muszą mieć ten sam rozmiar, a opony muszą być
odpowiednio napompowane, aby sygnały odczytywane
przez komputer były precyzyjne.
130
POZNAWANIE SAMOCHODU
BEZPIE-
CZEŃSTWO
URUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE AWARII
OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE
TECHNICZNE
INDEKS
Lampka układu ABSLampka układu ABS sygnalizuje stan układu
ABS. Lampka zapala się po włączeniu zapłonu
i może pozostawać włączona do czterechsekund.
Jeśli lampka układu ABS pozostaje włączona lub zapala
się podczas jazdy, oznacza to, że układ ABS nie działa
prawidłowo i wymagana jest naprawa. Jednak
konwencjonalny układ hamulcowy będzie nadal działał
normalnie, o ile nie świeci się lampka ostrzegawcza
hamulców.
Jeśli świeci się lampka układu ABS, układ hamulcowy
powinien jak najszybciej zostać naprawiony, aby można
było korzystać ze wspomagania układu ABS. Jeśli
lampka ABS nie zapala się po włączeniu zapłonu, należy
ją jak najszybciej naprawić.
Jeśli świeci się zarówno lampka ostrzegawcza
hamulców, jak i lampka układu ABS, nie działa układ ABS
i elektroniczny układ dystrybucji siły hamowania (EBD).
Wymagana jest niezwłoczna naprawa układu ABS.
UKŁAD WSPOMAGANIA HAMULCÓW (BAS)
Układ BAS został opracowany, aby optymalizować
wydajność hamulców pojazdu podczas manewrów
gwałtownego hamowania. Układ wykrywa sytuacje
obejmujące gwałtowne hamowanie, odczytując
prędkość i stopień włączenia hamulców, a następnie
generuje optymalne ciśnienie w układzie hamulcowym. Może to przyczynić się do skrócenia drogi hamowania.
Układ BAS uzupełnia działanie układu ABS. Bardzo
szybkie włączenie hamulców sprzyja najlepszemu
wspomaganiu przez układ BAS. Aby wspomaganie tego
układu było możliwie najlepsze, należy w trakcie
hamowania wywierać stały nacisk na pedał hamulca (nie
pompować pedałem hamulca). Nie zmniejszać siły
wywieranej na pedał hamulca, chyba że hamowanie nie
jest dłużej wymagane. Po zwolnieniu pedału hamulca
układ BAS jest dezaktywowany.
OSTRZEŻENIE!
Układ BAS nie może powstrzymywać
praw fizyki oddziałujących na pojazd
i nie może zwiększać przyczepności ponad
poziom wynikający z warunków panujących na
drodze. Układ BAS nie może zapobiegać
kolizjom, włączając w to wypadki wynikające
z nadmiernej prędkości na zakrętach, jazdy na
zbyt śliskiej nawierzchni lub hydroplaningu.
Możliwości pojazdu wyposażonego w układ BAS
nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub
niebezpieczny sposób, narażając tym samym
bezpieczeństwo osób w pojeździe oraz poza nim.
UKŁAD KONTROLI TRAKCJI (TCS)
Układ ten monitoruje obroty każdego koła
napędowego. W przypadku wykrycia poślizgu koła,
131POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS
wymianie jednej lub kilku opon bądź kół należy zawsze
sprawdzić lampkę sygnalizującą usterkę układu TPMS,
aby sprawdzić, czy zamienniki lub opony/koła zapasowe
zapewniają prawidłowe działanie układu TPMS.
Układ TPMS został zoptymalizowany do
oryginalnych opon i kół. Wartości
ciśnienia i stan ostrzegawczy zostały
ustalone dla rozmiaru opon, w które pojazd jest
wyposażony. Stosowanie wyposażenia
zamiennego, które odbiega od oryginału
rozmiarem, rodzajem i/lub modelem, może
powodować niepożądane działanie układu lub
uszkodzenie czujnika. Montaż kół pochodzących
z rynku wtórnego może spowodować uszkodzenie
czujnika. Jeśli samochód jest wyposażony w układ
TPMS, nie należy uszczelniać opon środkami
uszczelniającymi ani stosować ciężarków do
wyważania kół, gdyż może to spowodować
uszkodzenie czujników. (Więcej informacji
znajduje się w części „Ciśnienie w oponach”
rozdziału „Opony — Informacje ogólne” oraz
w części „Układ monitorujący ciśnienie
w oponach (TPMS)” rozdziału „Dane
techniczne”). 10. Lampka przypominająca o zapięciu pasów
bezpieczeństwa
W momencie włączenia zapłonu (ON/RUN)
lampka zapala się na 4–8 sekund w celu
sprawdzenia działania żarówki. Jeśli podczas
kontroli żarówek kierowca nie ma zapiętego pasa
bezpieczeństwa, brzęczyk emituje sygnał dźwiękowy.
Jeśli po kontroli żarówki lub podczas jazdy pas
bezpieczeństwa kierowcy nadal pozostaje niezapięty,
lampka przypominająca o zapięciu pasów
bezpieczeństwa miga lub świeci światłem ciągłym.
Więcej informacji znajduje się w części „System
zabezpieczeń” rozdziału „Bezpieczeństwo”.
11. Lampka ostrzegawcza hamulców Lampka monitoruje różne funkcje hamulców,
w tym poziom płynu hamulcowego
i włączenie hamulca postojowego. Zapalenie
lampki ostrzegawczej hamulców może
oznaczać zaciągnięty hamulec postojowy, niski poziom
płynu hamulcowego lub problem ze zbiornikiem układuABS.
Jeśli po zwolnieniu hamulca postojowego lampka nadal
świeci, a poziom płynu w zbiorniku pompy hamulcowej
sięga oznaczenia maksymalnego poziomu,
prawdopodobnie układ hydrauliczny hamulców jest
niesprawny albo układ ABS/ESP wykrył usterkę układu
wspomagania hamulców. W takim przypadku lampka
będzie świecić, dopóki problem nie zostanie
rozwiązany. Jeśli problem dotyczy układu wspomagania
263POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS
hamulców, pompa ABS będzie pracować przy
włączaniu hamulca i podczas każdego hamowania
wyczuwalne będzie pulsowanie pedału hamulca.
Podwójny układ hamulcowy zapewnia dodatkową
zdolność hamowania w razie awarii części układu
hydraulicznego. Nieszczelność w jednej z części
podwójnego układu hamulcowego jest sygnalizowana
przez lampkę ostrzegawczą hamulców, która zapala się,
gdy ilość płynu w pompie hamulcowej spadnie poniżej
określonego poziomu.
Lampka będzie świecić, dopóki przyczyna nie zostanie
usunięta.
INFORMACJA:Lampka może zapalić się na chwilę,
podczas pokonywania ostrych zakrętów, gdyż wówczas
zmienia się poziom płynu hamulcowego. Należy oddać
samochód do serwisu i sprawdzić poziom płynu
hamulcowego.
Jeśli układ sygnalizuje awarię hamulców, należy
niezwłocznie przeprowadzić naprawę.
OSTRZEŻENIE!
Jazda samochodem ze świecącą
czerwoną lampką ostrzegawczą
hamulców jest niebezpieczna. Część układu
hamulcowego mogła ulec awarii. Droga
hamowania może ulec wydłużeniu. Istnieje
ryzyko wypadku. Należy niezwłocznie zlecić
kontrolę pojazdu. Pojazdy wyposażone w układ ABS są także wyposażone
w system elektronicznego rozdziału sił hamowania
(EBD). W razie awarii układu EBD lampka
ostrzegawcza hamulców zapali się wraz z lampką ABS.
Wymagana jest niezwłoczna naprawa układu ABS.
Działanie lampki ostrzegawczej hamulców można
sprawdzić, przełączając wyłącznik zapłonu z położenia
OFF do ON/RUN. Lampka powinna się zapalić na
około dwie sekundy. Po upływie tego czasu powinna
zgasnąć, chyba że hamulec postojowy jest włączony lub
wykryta została usterka hamulców. Jeśli lampka nie
zapala się, należy zlecić jej sprawdzenie
u autoryzowanego dealera.
Lampka zapala się także wtedy, gdy hamulec postojowy
zostaje włączony przy włączonym zapłonie (ON/RUN).
INFORMACJA:
Ta lampka wskazuje tylko, że
hamulec postojowy jest włączony. Nie wskazuje
stopnia zaciągnięcia hamulca.
12. Lampka układu ABS Ta lampka sygnalizuje działanie układu ABS.
Zapala się przy włączaniu zapłonu (ON/RUN)
i może świecić nawet cztery sekundy.
Jeśli lampka układu ABS świeci nadal podczas jazdy,
oznacza to, że część układu hamulcowego
odpowiedzialna za zapobieganie blokowaniu się kół
podczas hamowania nie funkcjonuje i wymagana jest
naprawa. Jednak konwencjonalny układ hamulcowy
264
POZNAWANIE
SAMOCHODU
BEZPIE-
CZEŃSTWO
URUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE AWARII
OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE
TECHNICZNE
INDEKS
będzie nadal działał normalnie, o ile nie świeci się
lampka ostrzegawcza hamulców.
Jeśli lampka ABS świeci się, należy jak najszybciej
wykonać przegląd układu hamulcowego, aby zapewnić
prawidłowe działanie układu zabezpieczającego przed
zablokowaniem kół. Ponadto należy często sprawdzać
działanie lampki ABS, aby zapewnić jej prawidłowe
działanie. Jeśli lampka nie zapala się, zlecić kontrolę
układu u autoryzowanego dealera. (Więcej informacji
znajduje się w części „Układ elektronicznej kontroli
hamulców” rozdziału „Uruchamianie i jazda”).
13. Lampka kontrolna korka wlewu paliwaTen symbol wskazuje stronę, po której
znajduje się korek wlewu paliwa. 14. Lampka kontrolna tylnego światła
przeciwmgielnego (zależnie od wyposażenia)
Lampka świeci się, gdy tylne światła
przeciwmgielne są włączone. (Więcej
informacji znajduje się w części „Tylne światła
przeciwmgielne” rozdziału „Poznawanie samochodu”).
15. Lampka kontrolna alarmu bezpieczeństwa
(zależnie od wyposażenia)
Lampka miga z dużą częstotliwością przez
około 16 sekund podczas uzbrajania systemu
alarmowego pojazdu, a po uzbrojeniu
systemu miga z mniejszą częstotliwością
Lampka zapala się na około trzy sekundy przy
ustawianiu wyłącznika zapłonu w położenie ON/RUN.
(Więcej informacji znajduje się w części „System
alarmowy pojazdu” lub „System alarmowy Premium”
rozdziału „Poznawanie samochodu”).
265POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS
GniazdoWkładka
topikowa
zamknięta Bezpiecznik
mini Opis
F131 Czerwony 10
A Układ wspomagający
pasażera/niewymagający
obsługi ręcznej — zależnie
od wyposażenia
F132 Czerwony 10
A Moduł ciśnienia w oponach
F133 Czerwony 10
A Zapasowy
BEZPIECZNIKI POD POKRYWĄ KOMORY
SILNIKA (CENTRUM ROZDZIAŁUZASILANIA)
Centrum rozdziału zasilania znajduje się w komorze
silnika. (rys. 173)
Gniazdo Wkładka
topikowa
zamknięta Bezpiecznik
mini Opis
F101 Żółty 60 A Szyna wewnętrzna centrum
dystrybucji zasilania
F102 Żółty 60 A Szyna wewnętrzna centrum
dystrybucji zasilania
F103 Żółty 60 A Szyna wewnętrzna centrum
dystrybucji zasilania
F105 Żółty 60 A Przekaźnik włączania
zapłonu w szynie
wewnętrznej centrum
dystrybucji zasilania
F106 Żółty 60 A Przekaźniki włączania
zapłonu w szynie
wewnętrznej centrum
dystrybucji zasilania/
Akcesoriów
F139 Zielony 40 A Dmuchawa systemu
ogrzewania i klimatyzacji
F140 Różowy 30 A Blokady elektryczne
F141 Zielony 40 A Układ ABS
F142 Zielony 40 A Świece żarowe — zależnie
od wyposażenia
F143 Zielony 40 A Oświetlenie zewnętrzne 1
F144 Zielony 40 A Oświetlenie zewnętrzne 2
F145 Różowy 30 A Do komputera nadwozia –
światło
F146 Różowy 30 A Zapasowy
F147 Różowy 30 A Zapasowy
F148 Zielony 40 A Silnik wentylatora chłodnicy
F149 Różowy 30 A Cewka rozrusznika F150 Naturalny 25
A Moduły kontrolne układu
jezdnego
F151 Różowy 30 A Silnik spryskiwacza
reflektora — zależnie odwyposażenia
(rys. 173)
293
POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARIIOBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS