Çalışma
Aracı yüksek hızda kullanmayın
Mümkün olduğunda en yüksek hızda git-
mekten kaçının. Y akıt tüketimi, zararlı gaz-
ların emisyonu ve ses kirliliği ses arttıkça
orantısız olarak çoğalır
. Orta hızlarda kul-
lanmak yakıt tasarrufuna yardımcı olacak-
tır.
Rölanti süresinin kısaltılması
Start-Stop sistemli araçlarda rölanti otoma-
tik olarak azaltılır. Start-Stop sistemsiz
araçlarda motorun hem zemin geçitlerde ve
uzun süre kırmızı kalan trafik ışıklarında
kapatılması faydalıdır. Motor çalıştırma sı-
caklığına ulaştığında ve silindir kapasitesi-
ne bağlı olarak minimum olarak yaklaşık 5
saniye kapalı tutulması tekrar çalıştırma
için gerekli yakıt miktarından fazlasından
tasarruf eder.
Araç rölantide daha geç ısınır. Mekanik
aşınma ve kirletici emisyonlar da özellikle
bu başlangıç ısındırma fazında yüksektir.
Bu nedenle motoru çalıştırdıktan hemen
sonra kalkmak en iyisidir. Motoru yüksek
devir hızında çalıştırmaktan kaçının.
Düzenli bakım
Düzenli servis motorun çalıştırılmasından
önce bile yakıt tasarrufuna yardımcı olur.
İyi bakımı yapılmış bir motor yakıt verimi-
nin artmasını sağlamanın yanı sıra maksi-
mum emniyet ve ikinci elde iyi bir piyasa değeri sağlar. Kötü bakılmış motorsa ge-
reğinden %10 daha fazla yakıt tüketir.
Kısa mesafeli araç kullanımından kaçı-
nın
Yakıt tüketimini ve salımları en aza indir-
mek için motor ve katalitik konvertör opti-
mal
çalışma sıcaklığına ulaşmalıdır.
Soğuk motor orantısız miktarda yakıt tüke-
tir. Motor çalışma sıcaklığına ancak yakla-
şık dört kilometre (2,5 mil) sonra erişir, bun-
dan sonra yakıt tüketimi normal seviyeye
döner.
Lastik basıncını kontrol edin
Yakıt tasarrufu için her zaman lastiklerin
doğru basınca şişirildiğinden emin olun
››› Sayfa 309 . Basınç yarım çizgisi altın-
daysa yakıt tüketimi %5 artabilir. Daha faz-
la yuvarlanma direncinden dolayı, düşük
basınç aynı zamanda lastik aşınmasını ar-
tırır ve yol tutuşunu olumsuz etkiler.
Kış lastikleri yakıt tüketimini %10’a kadar
artırdığından, yıl boyu kullanılmamalıdır.
Gereksiz yükleri taşımaktan kaçının
Fazladan ağırlığın her bir kilogramı yakıt
tüketimini artıracağı göz önünde bulundu-
rularak gereksiz yüklerin taşınmamasından
emin olmak için bagaj bölmesinin her za-
man kontrol edilmesi tavsiye edilir. Bagaj rafı aracın aerodinamik çekişini ar-
tırdığından gerektiğinde çıkarmalısınız. Bu,
100-120 km/sa (62-75 mi/sa) hızda %12
yakıt tasarrufu sağlayacaktır.
Elektrik enerjisi tasarrufu
Motor alternatörü çalıştırır, böylece de elek-
trik üretir
. Bu, güç tüketimindeki herhangi
bir artışın yakıt tüketimini de artırdığı anla-
mına gelir! Bu nedenle gereksiz herhangi
bir elektrikli cihazı kapatın. Çok fazla elek-
trik tüketen cihazlar arasında, yüksek sevi-
yede çalışmaya ayarlanmış fan, arka cam
ısıtması veya koltuk ısıtması* yer alır.
Güç Yönetimi
Bu sistemli güvenli çalıştırma
sağlamaya yardımcı olur Güç yönetimi elektrik enerjisinin dağıtımını
kontrol eder ve böylece motoru çalıştırmak
için her zaman yeterli gücün sağlanmasına
yardımcı olur.
Klasik elektrik sistemi olan bir araç uzun
süre park halinde bırakılırsa kontak kapa-
lıyken bile belirli elektrikli cihazlar (elektro-
nik vites kutusu kilidi gibi) akım çekmeye
devam ettiğinden akü kademeli olarak şar-
jını kaybedecektir . Bazı durumlarda motoru
çalıştırmak için yeterli güç olmayabilir
.
204
Sürüş
Aracınızda elektrik enerjisi dağıtımını kon-
trol etmek için akıllı güç yönetim sistemi
mevcuttur. Bu, motoru çalıştırırken güveni- lirliği büyük ölçüde artırır ve akünün kulla-
nım ömrünü de uzatır .
Güç yönetim sistemindeki başlıca işlevler
akü arıza teşhisi
, kalan akım yönetimi ve
dinamik güç yönetimi dir.
Akü arıza teşhisi
Akü arıza teşhis işlevi, sürekli olarak akü-
nün durumunu kaydeder. Sensörler; akü
voltajı, akü akımı ve akü sıcaklığını tespit
eder. Bu, sistemin akünün şarj durumu ve
mevcut güç seviyesini hesaplamasını
sağlar.
Kalan akım yönetimi
Kalan akım yönetimi, araç park edilirken
güç tüketimini azaltır. Kontak kapalıyken
çeşitli elektrikli cihazlara giden güç besle-
mesini kontrol eder. Sistem akü arıza teş-
his verilerini dikkate alır.
Akünün güç seviyesine bağlı olarak akünün
çok fazla şarj kaybetmesini önlemek ve
motorun güvenli bir şekilde çalıştırılabilme-
sini sağlamak için her elektrikli cihazı teker
teker kapatın.
Dinamik güç yönetimi
Araç hareket ederken bu işlev, ihtiyaçlarına
göre çeşitli elektrikli cihazlara ve sistemlere mevcut gücü dağıtır. Güç yönetimi, araç
sistemlerinin alternatörün sağlayabileceğin-
den fazla elektrik gücü tüketmemesini
sağlar ve böylece de maksimum olası akü
gücü seviyesini muhafaza eder.
Not
● Güç yönetim sistemi de, mevcut fizik-
sel limitleri aşamaz. Akünün gücü ve
kullanım ömrünün sınırlı olduğunu unut-
mayın.
● Aracın çalışmama riski olduğunda, al-
ternatör güç arızası veya düşük akü şarj
seviyesi uyarı lambası gösterilir
›
››
Sayfa 121 . Boş akü
Öncelik çalıştırma becerisindedir.
Kısa yolculuklar, şehir trafiği ve düşük sı-
caklıklar akü üzerine ağır yükleme yapar .
Bu koşullarda çok miktarda güç tüketilir an-
cak sadece az bir miktar sağlanır
. Motor
çalışmazken elektrikli cihazlar kullanılırsa
durum yine kritiktir. Bu durumda güç üretimi
yokken güç tüketimi olur.
Bu durumlarda güç yönetim sisteminin
elektrik gücü dağıtım kontrolüne müdahale-
de bulunduğunun bilincinde olacaksınız. Araç uzun süre park edildiğinde
Aracınızı birkaç gün veya hafta sürmezse-
niz güç yönetimi elektrikli cihazları kademe-
li olarak teker teker kapatacak veya kullan-
dıkları akımı azaltacaktır. Bu, tüketilen güç
miktarını sınırlar ve uzun süreden sonra bi-
le güvenilir çalıştırmanın sağlanmasına
yardımcı olur. Uzaktan araç açma gibi bazı
konfor işlevleri belli koşullar altında kullanıl-
mayabilir
. Kontağı açıp motoru çalıştır-
dığınızda bu işlevler eski haline dönecektir.
Motor kapalıyken
Örneğin motor kapalıyken ses sistemini
dinlerseniz akü bitecektir.
Enerji sistemi, motorun çalışmama riski ol-
duğu anlamına gelirse sürücü bilgi sistemli*
araçlarda bir metin belirecektir.
Bu sürücü göstergesi, akünün tekrar şarj
edilebilmesi için motoru çalıştırmanız ge-
rektiğini belirtir.
Motor çalışırken
Alternatör elektrik gücü üretse de araç sü-
rülürken akü yine de boşalabilir. Bu, özellik-
le başlangıçta akü tamamen şarj edilme-
mişse çok güç tüketildiğinde ancak sadece
küçük bir miktar sağlandığında gerçekleşe-
bilir.
Gerekli enerji dengesini eski haline getir-
mek için sistem, çok fazla güç kullanan
elektrikli cihazları geçici olarak kapatacak »
205
Teknik veriler
Tavsiyeler
Çalışma
Acil durumlar
Güvenlik
Çalışma
ya da tükettikleri akımı azaltacaktır. Özellik-
le ısıtma sistemleri büyük miktarda elektrik
gücü kullanır. Örneğin koltuk ısıtma* veya
arka cam ısıtıcının çalışmadığını fark eder-
seniz geçici olarak kapatılmış ya da daha
düşük ısı çıkışına ayarlanmış olabilirler
. Ye-
terli elektrik gücü sağlanır sağlanmaz bu
sistemler tekrar kullanılabilecektir.
Motorun da gerektiğinde biraz daha hızlı
rölanti devrinde çalıştığını fark edebilirsiniz.
Bu durum son derece normaldir ve herhan-
gi bir arıza belirtmez. Artırılmış rölanti hızı
alternatörün daha fazla güç gereksinimini
karşılamasına ve aynı anda aküyü şarj et-
mesine izin verir.
Motor yönetimi ve egzoz ga-
zı arıtma sistemi
Giriş DİKKAT
● Egzoz arıtma sisteminde meydana ge-
lebilecek yüksek sıcaklıklar nedeniyle
(katalitik konvertör veya dizel parçacık
filtresi) aracı egzozun aracın altındaki
yanıcı materyallerle temas edebileceği
bir yere park etmeyin (örneğin çimen
üzerine ya da orman kenarında). Y angın
tehlikesi! ●
Aracın altında egzoz sistemi alanı çev-
resine vaks uygulamayın. Y angın tehlike-
si! Not
, , veya kontrol lambaları ya-
nık kalırken motor sorunları olabilir , ya-
kıt tüketimi artabilir ve motor güç kaybe-
debilir
. Katalitik konvertör
3 Benzinli motorlu araçlar için geçerli
araç sadece kurşunsuz benzinle kullanıl-
malıdır, aksi takdirde katalitik konvertör
onarılmayacak şekilde hasar görecektir .
Depo boşalana dek asla sürmeyin, düzen-
siz yakıt beslemesi arızalı yanmaya neden
olabilir
. Bu durumlarda yanmamış yakıt eg-
zoz sistemine ulaşır ve katalitik konvertörü
aşırı ısıtıp hasar verebilir.
Dizel parçacık filtresi 3 Dizel motorlu araçlar için geçerli
Dizel motor parçacık filtresi egzoz gazı sis-
teminin oluşturduğu isin çoğunu ortadan
kaldırır. Normal sürüş koşulları altında filtre
kendi kendini temizler
. Dizel parçacık filtre-
si uyarı lambasının göstermesine gerek
kalmadan otomatik olarak temizlenir
.Motor rölanti devri arttığından ve koku tes-
pit edilebildiğinden bu fark edilebilir.
Otomatik filtre arıtma gerçekleştirilemezse
(örneğin sadece kısa yolculuklar yapıldığın-
dan) filtrede kurum birikecek ve Dizel par-
çacık filtresi uyarı lambası
yanacaktır.
Aracı aşağıdaki şekilde sürerek otomatik
filtre temizleme işlemini kolaylaştırın: 4. ve-
ya 5. viteste minimum 60 km/sa hızında
yaklaşık 15 dakika aracı sürün (otomatik
şanzıman: S vitesi). Motor devrini yaklaşık
2.000 devirde tutun. Sıcaklıktaki artış filtre-
deki kurumun yanmasına neden olur. Te-
mizlik tamamlandığında uyarı lambası ka-
panacaktır. Uyarı lambası kapanmazsa so-
runu düzeltmek için hemen yetkili bir servi-
se gidin.
Motor yönetimi* Bu uyarı lambası, benzinli motorlarda mo-
tor yönetim sistemini izler.
Kontak açıldığında sistem çalışması teyit
edilirken uyarı lambası
(Elektronik Güç
Kontrolü) yanar. Motor çalıştırıldığında sön-
mesi gerekir.
Seyir sırasında elektronik motor yönetim
sisteminde herhangi bir arıza ortaya çıkma-
sı durumunda bu uyarı lambası yanar. Ara-
cı mümkün olan en kısa sürede yetkili atöl-
yeye götürün ve motoru kontrol ettirin.
206
Tavsiyeler
DİKKAT
● Motoru durdurun, anahtarı kontaktan
çıkarın ve el frenini çekin. Araçta manuel
şanzıman varsa boşa alın; otomatik şan-
zıman varsa vites kutusunu P konumuna
alın. Motorun soğumasını bekleyin.
● Çocukları motor bölmesinden uzak tu-
tun.
● Alev alabileceklerinden (ör
. soğutucu-
daki antifriz) motor bölmesine aracın ça-
lıştırılmasında kullanılan sıvıları asla
dökmeyin.
● Özellikle akü üzerinde çalışırken elek-
trik sisteminde kısa devre yapmamaya
dikkat edin.
● Motor bölmesinin içinde çalışacaksa-
nız kontak kapatıldığında bile radyatör
fanının otomatik olarak çalışabileceğini
ve dolayısıyla yaralanma riski olduğunu
unutmayın.
● Motorun üzerini battaniye gibi ilave ya-
lıtım materyalleri ile örtmeyin. Yangın riski!
● Motor sıcakken soğutma suyu genleş-
me deposu kapağını açmayın. Soğutma
sistemi basınç altındadır
.
● Kaçan soğutma suyu ve buhardan yü-
zünüzü, ellerinizi ve kollarınızı korumak
için kapağı büyük, kalın bir bezle kapa-
tın.
● Motor çalışırken motor bölmesinde ça-
lışmak gerekliyse dönen parçalar (ör-
neğin çoklu V kayışı, alternatör, radyatör fanı) ve yüksek voltaj ateşleme sistemi
ek bir tehlike teşkil eder.
●
Yakıt sistemi veya elektrik sisteminde
çalışmak gerekliyse aşağıdaki ek uyarıla-
ra dikkat edin:
–Aküyü daima araç üzeri ağdan ayırın.
– Sigara içmeyin.
– Çıplak ateşe yakın çalışmayın.
– Onaylı bir yangın söndürücüyü mut-
laka yakınınızda tutun. ÖNEMLİ
Sıvıları doldururken, doğru sıvının doğru
doldurma ağzına konduğundan emin
olun, aksi halde ciddi arızalara ya da mo-
torda hasara yola açabilir. Çevre Notu
Sızıntıların erkenden tespit edilmesi için
aracınızın altındaki zemini düzenli olarak
inceleyin. Park edildiği yerde yağ veya
diğer sıvı damlacıkları görürseniz aracı-
nızı servise gösterin. Not
Sağdan direksiyonlu araçlarda* bazı fren
hidroliği hazneleri motor bölmesinin
diğer tarafındadır ›››
Şek. 239 . Kaputu açma
Ek bilgileri dikkatlice okuyun
›››
Say-
fa 17
Kaput aracın içinden açılabilir.
Ön cam silecek kollarının açık olmadığını
kontrol edin. Aksi halde boya hasar görebi-
lir.
Kaput sadece sürücü kapısı açıkken açıla-
bilir. DİKKAT
Motor bölmesinden buhar geldiğini veya
soğutma suyu damlası aktığını görürse-
niz asla kaputu açmayınız. Buna uyulma-
ması yanıklara neden olabilir. Kaputu aç- madan önce buhar veya soğutma suyu
görülür durumda olmayana kadar bekle-
yin. Kaputun kapanması
–
Kaputu hafifçe kaldırın.
– Desteğine geri bastırmadan önce kaput
desteğini serbest bırakın.
– Kaputu dikkatli bir şekilde kapatın.
– Kilitlenene dek kaputu aşağı bastırın.
– Kaputun tokasına geçtiğinden emin olun.
Fazla kuvvetli basmayın ›› ›
.
300