2009 Lancia Phedra sensor

82
Richtingaanwijzers (fig. 92)
Als de hendel in de volgende stand
wordt gezet:
omhoog (stand 1): gaan de rechter
richtingaanwijzers branden;
omlaag (stand 2): gaan de linker
richtingaanwijzers branden.
Op het instrumentenpaneel gaat het
lampje of knipperen.
De richtingaanwijzers schakelen au-
tomatisch uit als met de auto weer
rechtuit wordt gereden.
Als dat nodig is kunnen de richting-
aanwijzers kort worden ingeschakeld
(bijv.: bij het wisselen van rijbaan);
zet hiervoor de hendel omhoog of om-
laag, zonder de vergrendelde stand te
bereiken. Als de hendel wordt losge-
laten, keert de hendel automatisch te-
rug in de ruststand.RECHTER HENDEL
Ruitenwisser - regensensor
(fig. 93)
De werking kan alleen plaatsvinden
als het contactslot in stand Mstaat.
0- Ruitenwissers uitgeschakeld.
I- Wissen met interval.
1- Continu langzaam wissen.
2- Continu snel wissen.
AUTO– Inschakeling regensensor
(automatische werking). Als de hen-
del wordt losgelaten, keert deze terug
naar stand 0.Om het onderhoud makkelijker te
maken, bijvoorbeeld als de voorruit
wordt schoongemaakt of de ruiten-
wisserbladen moeten worden ver-
vangen, kan bij uitgenomen contact-
sleutel of het contactslot in stand S
binnen 60 seconden de hendel niet
vergrendeld naar beneden worden be-
wogen; de ruitenwissers gaan verticaal
staan en stoppen; ze kunnen vervol-
gens omhoog worden gezet voor het
reinigen van de ruit of vervangen van
de wisserbladen.
WAARSCHUWINGProbeer niet de
ruitenwissers omhoog te plaatsen als
deze niet eerst in de verticale stand
zijn gezet m.b.v. de hiervoor beschre-
ven procedure; als dit toch wordt ge-
probeerd, kan de carrosserie worden
beschadigd.
fig. 93
L0B0425b
fig. 92
L0B0424b
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:03 Pagina 82

83
De regensensor is een elektronisch
systeem dat bij de ruitenwissers hoort
en tot taak heeft om de ruitenwissers
automatisch te bedienen. Als de hen-
del voor de ruitenwissers in de inter-
valstand staat, is de wisfrequentie van
de wissers afhankelijk van de hoe-
veelheid water op de ruit.
Alle andere met de rechter hendel
bediende functies blijven ongewijzigd.
De regensensor schakelt automatisch
in als de hendel in stand AUTOwordt
gezet en heeft een traploos bereik van
stilstaande ruitenwissers (geen enkele
slag) bij een droge ruit tot werking
met de eerste snelheid bij hevige re-
gen.
Als de regensensor wordt ingescha-
keld, maken de ruitenwissers 1 slag
om aan te geven dat de functie is in-
geschakeld.Als de ruitensproeiers worden be-
diend als de regensensor is ingescha-
keld, wordt de normale wasprocedure
gevolgd. Als deze is beëindigd wordt
de normale automatische werking van
de regensensor weer ingeschakeld.
Als het contactslot in stand Swordt
gedraaid, wordt de regensensor uitge-
schakeld en als de motor weer wordt
gestart niet opnieuw ingeschakeld,
ook als de hendel nog in stand AUTO
staat.
In deze situatie moet, om de regen-
sensor in te schakelen de hendel eerst
in een andere stand worden gezet en
vervolgens weer in AUTO.Controleer als de voorruit
moet worden schoonge-
maakt altijd of het systeem
is uitgeschakeld.
De regensensor kan de volgende spe-
ciale omstandigheden die van invloed
zijn op de gevoeligheid van de sensor
signaleren en zichzelf aanpassen:
– vuil op het oppervlak dat de sen-
sor controleert (zout, vuil enz.);
– vochtstrepen die worden veroor-
zaakt door versleten ruitenwisserrub-
bers;
– verschil tussen dag en nacht (de
waarneming met de ogen wordt ern-
stig verstoord als in het donker wordt
gereden met een natte ruit).
Schakel de regensensor
niet in als de auto wordt
gereinigd in een automati-
sche wasstraat/-tunnel.
Zorg ervoor dat bij ijs op
de voorruit het systeem is
uitgeschakeld.
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:03 Pagina 83

117
Als het ABS in werking
treedt, trilt het pedaal; ver-
laag de remdruk niet,
maar houdt het rempedaal goed
ingetrapt; op deze manier blijft de
remweg zo kort mogelijk afhanke-
lijk van de conditie van de onder-
grond. Als het ABS wordt gebruikt, wordt
de remweg niet altijd korter: op een
zachte ondergrond, zoals gravel of
verse sneeuw op een glad wegdek, kan
de remweg zelfs langer worden.
Om optimaal gebruik te maken van
de mogelijkheden van het antiblok-
keersysteem moeten de volgende
raadgevingen in acht worden geno-
men.
Als het ABS in werking
treedt, dan is dit een teken
dat de grip van de banden
op het wegdek beperkt is: verlaag
in dat geval de snelheid om de
snelheid aan de beschikbare grip
aan te passen.Het ABS maakt zo goed
mogelijk gebruik van de
beschikbare grip, maar
kan de beschikbare grip niet ver-
hogen; rijd daarom voorzichtig op
een gladde ondergrond en
neem
geen onnodige risico’s.Als bij een storing van het
systeem het lampje
moet het systeem onmiddel-
lijk door de Lancia-dealer worden
gecontroleerd en worden hersteld;
rijd in deze situatie met een be-
perkte snelheid.
Wees, als geremd moet worden in
een bocht, zeer voorzichtig, ook bij
een auto met ABS.
Het belangrijkste advies is:
Als deze aanwijzingen worden opge-
volgd, wordt onder alle omstandighe-
den optimaal geremd.
WAARSCHUWINGOp een auto
met ABS mogen alleen velgen, banden
en remblokken van het door de fabri-
kant voorgeschreven type en merk
worden gemonteerd.
Aan het remsysteem is ook een elek-
tronische remdrukregelaar toegevoegd
dat EBD (Electronic Brake Distribu-
tor) wordt genoemd en die m.b.v. de
regeleenheid en de sensoren van het
ABS de remdruk verdeelt.
De auto is uitgerust met
een elektronische rem-
drukregelaar (EBD). Als de
motor draait en tegelijkertijd de
lampjes [en gaan branden
geeft dit een storing van het EBD
aan; als in deze situatie krachtig
wordt geremd, kunnen de achter-
wielen vroegtijdig blokkeren,
waardoor de auto kan gaan slip-
pen. Rijd zeer voorzichtig naar de
dichtstbijzijnde Lancia-dealer om
het systeem te laten controleren.
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:04 Pagina 117
brandt,

119
Als de sensoren signaleren dat de
auto kan gaan slippen, grijpt het ESP
in op de motorwerking en de remmen
waardoor een stabiliserend koppel
ontstaat.
De mogelijkheden van
het systeem wat betreft de
actieve veiligheid, mogen
er nooit toe leiden dat de bestuur-
der onnodige risico’s neemt. Het
rijgedrag moet altijd worden aan-
gepast aan de omstandigheden
(het wegdek, het zicht en het ver-
keer). De verantwoordelijkheid
voor de verkeersveiligheid ligt al-
tijd en overal bij de bestuurder
van de auto.
Het ESP ondersteunt de bestuurder
om de auto onder controle te houden
als de banden de grip verliezen. De
krachten die door het ESP worden ge-
leverd om de stabiliteit van de auto te
bewaren zijn altijd afhankelijk van de
grip van de banden op de ondergrond. WERKING VAN HET ESP
Het ESP wordt automatisch inge-
schakeld als de motor wordt gestart;
de functie kan handmatig worden in-
en uitgeschakeld door knop A
(fig. 156) op het dashboard in te
drukken.
De belangrijkste componenten van
het ESP zijn:
– een elektronische regeleenheid, die
in staat is om de signalen van de sen-
soren te verwerken en de beste wer-
king in te stellen;
– een hoeksensor die de stand van
het stuur signaleert;
– vier sensoren die de draaisnelheid
van alle wielen signaleren;
– een remdruksensor;
fig. 156
L0B0112b
– een gierhoeksensor waarmee de
draaiing van de auto om de verticale
as wordt gesignaleerd;
– een dwarsversnellingssensor (cen-
trifugale kracht).
Het hart van het systeem is de ESP-
regeleenheid; deze ontvangt de gege-
vens van de sensoren in de auto en be-
rekent de centrifugale krachten die
worden opgewekt als de auto in een
bocht rijdt. De gierhoeksensor meet de
draaiing van de auto om de verticale
as. De centrifugale krachten die wor-
den opgewekt als de auto in een bocht
rijdt, worden echter gemeten door een
zeer gevoelige dwarsversnellingssen-
sor.
De stabiliserende werking van het
ESP is afhankelijk van de door de
elektronische regeleenheid van het
systeem uitgevoerde berekeningen;
deze verwerkt de signalen die worden
ontvangen van de stuurhoeksensor, de
dwarsversnellingssensor en de draai-
snelheid van elk wiel. Met behulp van
deze signalen kan de regeleenheid de
gewenste uitkomst van de bestuurder
herkennen als de bestuurder het stuur
verdraait.
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:04 Pagina 119

120
INGRIJPEN VAN HET ESP
Als het ESP ingrijpt gaat het lampje
hknipperen om de bestuurder te in-
formeren dat de auto zich onder kri-
tische omstandigheden bevindt wat
betreft de stabiliteit en de grip.
Storing van het ESP aangeven
Bij een storing, wordt het ESP auto-
matisch uitgeschakeld en gaat het
lampje
hcontinu branden; tegelij-
kertijd verschijnt en mededeling op
het display van het infotelematica-
systeem CONNECT Nav+.
Bij een storing van het ESP reageert
de auto hetzelfde als een auto die niet
is uitgerust met dit systeem: wendt u
in dit geval zo snel mogelijk tot de
Lancia-dealer.
Voor de juiste werking
van het ESP moeten de
banden van hetzelfde
merk en type zijn en dezelfde ban-
denmaat hebben. Bovendien moe-
ten alle banden in een zeer goede
conditie zijn.
De regeleenheid verwerkt de van de
sensoren ontvangen informatie, kent
zo op elk moment de positie van de
auto en kan deze positie vergelijken
met de richting die de door bestuur-
der wordt gewenst. Als deze niet over-
eenkomt, kiest de regeleenheid in een
fractie van een seconde de handelin-
gen om de auto in de gewenste
richting te laten rijden en voert die
handelingen uit: remmen met een ver-
schillende remkracht op een of meer
wielen en verlagen van het motorver-
mogen.
De corrigerende handelingen worden
doorlopend gewijzigd, terwijl gezocht
wordt naar de door de bestuurder ge-
wenste richting.
De werking van het ESP verhoogt de
actieve veiligheid van de auto’s aan-
zienlijk in veel kritieke omstandighe-
den en is vooral nuttig als de grip op
de weg wijzigt.TC en ASR
De functies TC (Traction Control)
en ASR (Anti Slip Regulation) zijn in
het ESP geïntegreerd; deze functies
regelen de trekkracht van de auto en
grijpen automatisch in als een of beide
aangedreven wielen dreigen door te
slaan.
Afhankelijk
van de omstandigheden
waarin het doorslaan plaatsvindt,
worden de twee verschillende functies
ingeschakeld:
– als het doorslaan bij beide aange-
dreven wielen plaatsvindt, door een te
grote overgebrachte kracht, grijpt de
ASR in, door het vermogen te verlagen,
dat door de motor wordt geleverd;
– als doorslaan alleen plaatsvindt
bij één van de aangedreven wielen,
grijpt de TC in en remt het doorslaande
wiel af; het effect is gelijk aan de
werking van een sperdifferentieel.
De werking van de TC en de ASR
zijn onder de volgende omstandighe-
den nuttig:
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:04 Pagina 120

122
EOBD-SYSTEEM
Het EOBD (European On Board
Diagnosis) van de auto voldoet aan de
EU 98/69 richtlijn (EURO 3).
Dit systeem voert doorlopend diag-
noses uit van de componenten van de
auto die verband houden met de
emissie van uitlaatgassen; bovendien
wordt de bestuurder geattendeerd,
door het branden van het lampje /
en de mededeling op het display van
het infotelematica-systeem CON-
NECT Nav+, op de veroudering van
de componenten.
Het doel is:
– de werking van het systeem con-
troleren;
– een storing signaleren waardoor de
emissie van schadelijke stoffen toe-
neemt boven de, in de Europese regels
vastgelegde, normen;
– signaleren dat versleten compo-
nenten moeten worden vervangen.
Het systeem beschikt verder nog
over een diagnosestekker waarop spe-
ciale apparatuur aangesloten kan
worden; in dat geval is het mogelijkom de opgeslagen storingscodes en
een aantal parameters uit te lezen, die
bedoeld zijn voor de diagnose en de
werking van de motor. Deze controle
kan ook worden uitgevoerd door de
politie.
Als, als het contactslot in
stand M wordt gedraaid,
het lampje /niet gaat
branden of als tijdens de rit het
lampje continu of knipperend gaat
branden, wendt u dan zo snel mo-
gelijk tot de Lancia-dealer. De
werking van het lampje /kan
met speciale apparatuur door de
politie gecontroleerd worden.
Houdt u aan de wetgeving van het
land waarin u rijdt.
WAARSCHUWINGNa het verhel-
pen van de storing moet de Lancia-
dealerzorgen voor een complete con-
trole van het systeem, tests uitvoeren
op een rollenbank en, zo nodig, een
proefrit maken waarbij ook een lan-
gere afstand wordt afgelegd.
BANDENSPANNINGS
CONTROLESYSTEEM
TPMS (indien
aanwezig)
De auto kan zijn uitgerust met een
bandenspanningscontrolesysteem
TPMS (Tyre Pressure Monitoring Sys-
tem). Dit systeem bestaat uit een sen-
sor die met een radiofrequentie werkt
en zich de velg in de band van elk
wiel bevindt; deze sensor stuurt in-
formatie over de spanning van iedere
band naar de regeleenheid.
WAARSCHUWINGDe regeleen-
heid controleert de bandenspanning
van de vier banden op de auto en niet
van het reservewiel. Controleer
daarom altijd als de bandenspanning
wordt gecontroleerd ook de banden-
spanning van het reservewiel.
WAARSCHUWINGLet goed op als
de bandenspanning wordt gecontro-
leerd of hersteld. Een te hoge spanning
benadeelt het weggedrag, maakt de
trillingen van de wielophanging en wielen
heftiger en vermindert de levensduur
van de banden.
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:04 Pagina 122

De aanwezigheid van het
TPMS ontslaat de bestuur-
der niet van de plicht om
regelmatig de bandenspanning
(ook van het reservewiel) te con-
troleren.
AANWIJZINGEN VOOR HET
GEBRUIK VAN HET TPMS
Storingen worden niet opgeslagen en
worden ook niet weergegeven voor het
uitzetten en vervolgens starten van de
motor.
123
WAARSCHUWINGDe banden-
spanning moet worden gecontroleerd
bij koude banden; in ruststand als om
wat voor reden dan ook de spanning
bij warme banden moet worden ge-
controleerd, verlaag dan niet de span-
ning als deze te hoog blijkt te zijn, maar
herhaal de controle bij koude banden.
Als er storingen blijven optreden, zendt
de regeleenheid de betreffende mel-
dingen uitsluitend naar het instrumenten-
paneel als de auto een korte periode
heeft gereden.
WAARSCHUWINGHet TPMS kan
niet waarschuwen als de banden-
spanning plotseling wegvalt (bijvoor-
beeld bij een klapband). Breng in dit
geval de auto tot stilstand door voor-
zichtig te remmen en zonder heftige
stuurbewegingen uit te voeren.
WAARSCHUWINGAls de normale
banden worden vervangen door win-
terbanden of andersom, moet ook het
TPMS worden afgesteld; wendt u
hiervoor tot de Lancia-dealer.
WAARSCHUWINGHet TPMS ver-
eist het gebruik van een speciale uit-
rusting. Wendt u tot de Lancia-
dealervoor informatie over de acces-
soires die bij dit systeem kunnen wor
-
den gebruikt (velgen, wieldeksels
enz.). Als andere accessoires worden
gebruikt, kan dit de normale werking
van het systeem negatief beïnvloeden.
WAARSCHUWINGDe banden-
spanning is afhankelijk van de bui-
tentemperatuur. Het TPMS kan tij-
delijk een te lage bandenspanningaangeven. Controleer in dat geval de
bandenspanning als de band koud is
en herstel, zonodig, de bandenspan-
ning.
WAARSCHUWINGAls de auto is
uitgerust met TPMS, moeten bij het
monteren/ demonteren van de banden
en/of velgen speciale voorzorgsmaat-
regelen in acht worden genomen; Om
te voorkomen dat de sensoren be-
schadigen of verkeerd gemonteerd
worden, moeten de banden en/of de
velgen uitsluitend door gespecialiseerd
personeel worden vervangen. Wendt
u tot de Lancia-dealer.
WAARSCHUWINGAls de auto is
uitgerust met TPMS en een band
wordt vervangen, moet ook het ventiel
worden vervangen.Wendt u tot de
Lancia-dealer.
WAARSCHUWINGStoringen door
een radiofrequentie kunnen de juiste
werking van het TPMS verhinderen.
Om de bestuurder te informeren ver-
schijnt een mededeling op het display.
Deze melding verdwijnt automatisch
zodra de storing het systeem niet meer
hindert.
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:04 Pagina 123

125
– in het dashboard en met een gro-
ter kussen voor de voorpassagier.
De frontairbags (bestuurder en pas-
sagiers) zijn ontworpen om de inzit-
tenden te beschermen bij een middel-
zware frontale botsing door een kus-
sen tussen de inzittende en het stuur-
wiel of het dashboard te plaatsen.
Bij een frontale botsing verwerkt een
elektronische regeleenheid de signa-
len van de vertragingssensoren en
laat, als dat nodig is, het kussen op-
blazen, afhankelijk van de ontvangen
informatie.
Het kussen wordt onmiddellijk op-
geblazen om te voorkomen dat het li-
chaam van de inzittenden voor tegen
de interieurcomponenten komen;
hierdoor kunnen verwondingen ont-
staan. Het kussen loopt onmiddellijk
leeg.
Bij een ongeval kan een inzittende
die de veiligheidsgordel niet heeft om-
gelegd in contact komen met de nog
niet volledig opgeblazen airbag. In dat
geval beschermt de airbag de inzit-
tende minder. De frontairbags (be-stuurder en passagier) vervangen de
veiligheidsgordels niet, maar zijn een
aanvulling op de gordels; draag dus
altijd gordels. Dit is bovendien wette-
lijk verplicht in Europa en in veel lan-
den buiten Europa.
Bij lichte frontale botsingen (waar-
bij het voldoende is dat alleen de vei-
ligheidsgordels de inzittenden be-
schermen) worden de airbags niet in-
geschakeld.
Bij botsingen tegen vervormbare of
bewegende objecten (zoals palen van
verkeersborden, ijs- of sneeuwhopen,
geparkeerde auto’s enz.), bij botsin-
gen van achteren (zoals een aanrij-
ding door een andere auto) en bij
flankbotsingen met een andere auto
of een veiligheidsbarrière (zoals onder
vrachtwagens of tegen de vangrail)
worden de airbag niet ingeschakeld,
omdat ze geen extra bescherming bie-
den; de veiligheidsgordels bieden in
dat geval bescherming en het is dus
niet van belang dat de airbags in-
schakelen.
De airbags worden in dit geval niet
ingeschakeld; dit duidt echter niet op
een onjuiste werking van het systeem.ZEER GEVAAR-
LIJK: De auto is
voorzien van een
airbag aan de passagierszijde.
Plaats geen kinderzitjes op de pas-
sagiersstoel voor. Als er geen an-
dere mogelijkheid is, moet altijd
de airbag aan passagierszijde wor-
den uitgeschakeld als het kinder-
zitje op de passagiersstoel voor
wordt geplaatst. Ook als het niet
wettelijk verplicht is, moet voor
een betere bescherming van de
volwassenen, de airbag onmiddel-
lijk worden ingeschakeld als er
geen kinderen meer worden ver-
voerd.
FRONTAIRBAG
PASSAGIERSZIJDE
De frontairbag aan de passagiers-
zijde is ontworpen en afgesteld om de
bescherming te verhogen, van een in-
zittende die de veiligheidsgordel heeft
omgelegd.
Het volume van het maximaal opge-
blazen kussen is zodanig dat het
grootste deel van de ruimte tussen het
dashboard en de inzittende is gevuld.
066-134 Phedra OLA 5-06-2008 11:04 Pagina 125