
168
Jazda
bagażnika rowerowego na haku holowniczym
zgodnie z zaleceniami producenta.
W takim przypadku w tylnej części obrazu
pojazdu jest wyświetlany zarys przyczepy.
Funkcja wspomagania parkowania wyłącza się
podczas fazy pomiaru dostępnego miejsca przez
funkcję Park Assist.
Więcej informacji na temat funkcji Park Assist
zawiera odpowiedni punkt.
Ograniczenia działania
Pochylenie pojazdu w przypadku znacznego
obciążenia załadowanego bagażnika może zakłócić
pomiar odległości.
Usterka
W razie wykrycia usterki przy włączaniu biegu wstecznego zapala się ta kontrolka w
zestawie wskaźników, czemu towarzyszy
wyświetlenie komunikatu oraz krótki sygnał
dźwiękowy.
Zlecić sprawdzenie w ASO sieci PEUGEOT lub w
warsztacie specjalistycznym.
Kamera cofania
Więcej informacji zawiera punkt Ogólne
zalecenia dotyczące korzystania z funkcji
wspomagania jazdy i manewrowania. Gdy zapłon jest włączony, układ używa kamery
umieszczonej na wysokości dodatkowego światła
stop, aby wyświetlać widok z tyłu pojazdu na
ekranie obrazu z kamery (w furgonie z nadwoziem
zabudowanym lub pełną przegrodą).
Kamera cofania włącza się automatycznie po
wybraniu biegu wstecznego. Obraz jest wyświetlany
na ekranie obrazu z kamery. Ekran obrazu z kamery
wyłącza się po wybraniu położenia neutralnego lub
biegu do jazdy do przodu.
Niebieskie linie 1 przedstawiają ogólny kierunek
ruchu pojazdu (rozstaw odpowiada szerokości
samochodu bez lusterek wstecznych).
Czerwona linia 2 oznacza odległość około 30
cm
poza granicą tylnego zderzaka samochodu.
Zielone linie 3 oznaczają odległość od około 1 metra
do 2 metrów od krawędzi tylnego zderzaka pojazdu.
Krzywe w kolorze turkusowym 4 oznaczają
maksymalny promień skrętu.
Kamera tylna może nie wykryć niektórych przedmiotów.
Niektóre pojazdy (o ciemnym kolorze, z wyłączonymi światłami) mogą być słabo
widoczne po zmniejszeniu jasności ekranu za
pomocą funkcji regulacji podświetlenia.
Na jakość obrazu mogą mieć wpływ otoczenie, warunki zewnętrzne (np. deszcz,
zabrudzenia, kurz), tryb jazdy oraz natężenie
oświetlenia (np. noc, wschód/zachód słońca).
Obecność cienia, silne nasłonecznienie lub
niedostateczne oświetlenie może spowodować
zaciemnienie obrazu i obniżenie kontrastu.
Przeszkody mogą wydawać się bardziej oddalone, niż są w rzeczywistości.
Podczas parkowania i zmiany pasa ruchu należy
obserwować w lusterkach wstecznych obszar po
obu stronach pojazdu.
Informacji dotyczących otoczenia pojazdu
dostarcza również układ wspomagania
parkowania tyłem.
Ograniczenia działania
Układ może działać gorzej (a nawet zostać
uszkodzony) lub w ogóle nie działać w
następujących sytuacjach:

170
Jazda
– Pomoc wizualna przy cofaniu: funkcja zapewnia
widok obszaru w pobliżu tylnej części pojazdu.
Niebieskie linie 1 przedstawiają szerokość
samochodu z rozłożonymi lusterkami wstecznymi.
Czerwona linia 2 oznacza odległość 30
cm od
tylnego zderzaka, a dwie zielone linie, 3 i 4,
oznaczają odpowiednio odległość 1
m i 2 m.
Linie niebieskie 5 pojawiają się kolejno. Zależą od
położenia kierownicy i oznaczają promień skrętu
samochodu.
Pomarańczowe linie przerywane 6 oznaczają
promienie otwarcia drzwi tylnych.
Podczas jazdy i wykonywania manewrów należy regularnie patrzeć w zewnętrzne
lusterka wsteczne.
Kamera tylna może nie wykryć niektórych przedmiotów.
Niektóre pojazdy (o ciemnym kolorze, z wyłączonymi światłami) mogą być słabo
widoczne po zmniejszeniu jasności ekranu za
pomocą funkcji regulacji podświetlenia.
Na jakość obrazu mogą mieć wpływ otoczenie, warunki zewnętrzne (np. deszcz,
zabrudzenia, kurz), tryb jazdy oraz natężenie
oświetlenia (np. noc, wschód/zachód słońca).
Obecność cienia, silne nasłonecznienie lub
niedostateczne oświetlenie może spowodować
zaciemnienie obrazu i obniżenie kontrastu.
Przeszkody mogą wydawać się bardziej oddalone, niż są w rzeczywistości.
Podczas parkowania i zmiany pasa ruchu należy
obserwować w lusterkach wstecznych obszar po
obu stronach pojazdu.
Informacji dotyczących otoczenia pojazdu
dostarcza również układ wspomagania
parkowania tyłem.
Włączanie/wyłączanie
Układ uruchamia się po włączeniu zapłonu.
► Przy włączonym zapłonie nacisnąć przycisk 2,
aby włączyć/wyłączyć ekran obrazu z kamery.
Pojawi się komunikat.
►
Zapoznać się z komunikatem i potwierdzić,
naciskając przycisk 1 odpowiadający opcji
„ Akceptuj”.
Pojawi się ekran obrazu z kamery.
►
Przy uruchomionym silniku nacisnąć przycisk
2,
aby wyłączyć ekran obrazu z kamery.
Działanie funkcji zostaje automatycznie wstrzymane (ekran obrazu z kamery
zmienia kolor na szary) podczas cofania z
prędkością powyżej 15
km/h.
Funkcja włącza się ponownie, gdy pojazd zwolni
do prędkości niższej od tej wartości progowej.

173
Jazda
6Tryb AUTO
Ten tryb jest włączony domyślnie.
Dzięki czujnikom w tylnym zderzaku przy zbliżaniu
się do przeszkody przy czerwonej linii (mniej
niż 30 cm) podczas manewru widok w trybie
automatycznym zmienia się z widoku z tyłu
(standardowego) na widok z góry (powiększenie).
Widok standardowy
Na ekranie jest widoczny obraz obszaru za
samochodem.
Niebieskie linie 1 oznaczają szerokość samochodu
z rozłożonymi lusterkami wstecznymi. Ich kierunek
zmienia się zgodnie z położeniem kierownicy.
Czerwona linia 2 oznacza odległość 30
cm od
tylnego zderzaka, a dwie niebieskie linie 3 i 4
oznaczają odpowiednio odległość 1
m i 2 m.
Widok ten jest dostępny w trybie AUTO albo po
dokonaniu wyboru w menu zmiany widoku.
Powiększenie
Kamera rejestruje obraz otoczenia podczas
manewru, przedstawiając widok obszaru za
samochodem od góry, co umożliwia manewrowanie
między przeszkodami znajdującymi się w pobliżu.
Widok ten jest dostępny w trybie AUTO albo po
dokonaniu wyboru w menu zmiany widoku.
Przeszkody mogą wydawać się bardziej oddalone, niż są w rzeczywistości.
Podczas manewru trzeba obserwować w
lusterkach wstecznych obszar po obu stronach
pojazdu.
Również układ wspomagania parkowania
dostarcza informacji na temat otoczenia.
Widok 180°
Widok 180° ułatwia wyjazd tyłem z miejsca
parkowania, umożliwiając dostrzeżenie zbliżających
się samochodów, rowerzystów lub pieszych.
Nie zaleca się używać tego widoku w celu
wykonania pełnego manewru.
Dostępne są 3 strefy: lewa A, środkowa B i prawa C .
Ten widok można wybrać wyłącznie w menu zmiany
widoku.

175
Jazda
6automatycznie wyłączana, gdy prędkość samochodu
przekroczy 50 km/h.
W przypadku parkowania równoległego miejsce parkingowe musi mieć długość o
0,60
m większą niż długość pojazdu.
W przypadku parkowania prostopadłego miejsce
parkingowe musi mieć szerokość o 0,70
m
większą niż szerokość pojazdu.
Jeśli funkcja wspomagania parkowania została wyłączona w menu
Driving/ Samochód na ekranie dotykowym
menu, włączy się automatycznie po włączeniu
układu.
Gdy układ znajdzie dostępne miejsce parkingowe,
na ekranie parkowania zostanie wyświetlony
komunikat „OK”, czemu będzie towarzyszyć sygnał
dźwiękowy.
Przygotowanie do wykonania manewru
► Jechać bardzo powoli, aż zostanie wyświetlony
komunikat „Zatrzymaj pojazd” i znak „STOP”,
czemu będzie towarzyszyć sygnał dźwiękowy.
Po zatrzymaniu pojazdu zostanie wyświetlona
strona z instrukcjami.
►
Zastosować się do tych instrukcji, aby
przygotować pojazd do manewru.
Rozpoczęcie manewru jest sygnalizowane
wyświetleniem komunikatu „Trwa wykonywanie
manewru”, czemu towarzyszy sygnał dźwiękowy.
Cofanie jest sygnalizowane wyświetleniem
komunikatu „Puść kierownicę, cofanie”.
Funkcja Visiopark 1 oraz czujniki układu
wspomagania parkowania są włączane
automatycznie, aby pomóc monitorować najbliższe
otoczenie samochodu podczas manewrowania.
Podczas manewru
Układ steruje układem kierowniczym pojazdu.
Pokazuje instrukcje dotyczące kierunku
manewrowania przy wjeżdżaniu i wyjeżdżaniu z
równoległego miejsca parkingowego oraz przy
wszystkich manewrach wjazdu na prostopadłe
miejsce parkingowe.
Te instrukcje są wyświetlane w postaci symbolu,
któremu towarzyszy komunikat:
„Bieg wsteczny”
„Do przodu”
Stan manewrowania jest sygnalizowany
następującymi symbolami:
Trwa wykonywanie manewru (zielony).
Manewr został anulowany lub zakończony
(czerwony) (strzałki sygnalizują, że kierowca
musi przejąć kontrolę nad pojazdem).
Do wskazywania prędkości maksymalnej podczas
manewrów są używane następujące symbole:
77 km/h przy wjeżdżaniu na miejsce
parkingowe.
55 km/h przy wyjeżdżaniu z miejsca
parkingowego.
W trakcie manewrowania kierownica wykonuje szybkie obroty, w związku z czym
nie należy jej chwytać ani wkładać rąk między jej
ramiona. Należy uważać na wszelkie przedmioty
mogące zakłócić manewr (takie jak luźne
ubranie, apaszka czy krawat). Istnieje ryzyko
odniesienia obrażeń!
Obowiązkiem kierowcy jest stałe monitorowanie
ruchu, a zwłaszcza obserwowanie
nadjeżdżających pojazdów.
Kierowca powinien się upewniać, że w torze
jazdy nie ma żadnych przeszkód ani osób.
Obrazy z kamer wyświetlane na ekranie dotykowym mogą być zniekształcone przez
rzeźbę terenu.
Obecność cienia, silne nasłonecznienie lub
niedostateczne oświetlenie może spowodować
zaciemnienie obrazu i spadek kontrastu.

182
Informacje praktyczne
specjalistycznych warsztatach uprawnionych do
wykonywania tego typu prac.
–
Nigdy nie wolno uszkodzić, modyfikować
lub demontować pomarańczowych przewodów
wysokiego napięcia, ani odłączać ich od instalacji
wysokiego napięcia.
–
Nigdy nie otwierać, modyfikować ani
demontować pokrywy akumulatora trakcyjnego.
–
Nigdy nie pracować przy użyciu narzędzi
tnących i formujących lub źródeł ciepła w pobliżu
elementów oraz przewodów instalacji wysokiego
napięcia.
W razie niskiego poziomu płynu w zbiorniku
płynu chłodzącego, płyn może uzupełnić
wyłącznie specjalistyczny lub posiadający
odpowiednie przeszkolenie warsztat (w celu
zapewnienia, że wyciek nie przedostał się do
akumulatora trakcyjnego).
Wszelkie interwencje w instalację wysokiego
napięcia muszą być przeprowadzane przez
wykwalifikowane osoby w specjalistycznych
warsztatach uprawnionych do wykonywania tego
typu prac.
Uszkodzenie samochodu lub akumulatora
trakcyjnego może spowodować do
wycieku toksycznych gazów albo płynów
(natychmiastowego lub z opóźnieniem).
PEUGEOT zaleca:
–
W razie wypadku należy zawsze informować
służby pożarnicze i ratownicze, ostrzegając,
że samochód jest wyposażony w akumulator
trakcyjny.– Nigdy nie dotykać płynów wyciekających z
akumulatora trakcyjnego.
–
Nie wdychać gazów emitowanych przez
akumulator trakcyjny, ponieważ są one
toksyczne.
–
W razie wypadku lub potencjalnego wypadku
odsunąć się od pojazdu, ponieważ emitowane
gazy są łatwopalne i mogą spowodować wybuch
pożaru.
Ta naklejka jest przeznaczona wyłącznie dla służb ratowniczych i serwisantów na
potrzeby przeprowadzania jakichkolwiek
czynności na pojeździe.
Innym osobom nie wolno dotykać urządzenia
przedstawionego na naklejce.
W razie wypadku lub uderzenia w podwozie pojazdu
W takich sytuacjach może dojść do poważnego
uszkodzenia obwodu elektrycznego lub
akumulatora trakcyjnego.
Jak najszybciej zatrzymać pojazd, zachowując
wszelkie środki bezpieczeństwa, i wyłączyć
zapłon.
Skontaktować się z ASO sieci PEUGEOT lub z
warsztatem specjalistycznym.
Mycie samochodu Przed umyciem samochodu należy
bezwzględnie sprawdzić, czy klapka gniazda
ładowania jest prawidłowo zamknięta.
Nie wolno myć samochodu w trakcie ładowania
akumulatora.
Mycie pod wysokim ciśnieniem Aby uniknąć uszkodzenia elementów
instalacji elektrycznej, wyraźnie zabrania się
używania myjek ciśnieniowych w komorze silnika
lub na elementach podwozia.
Podczas mycia nadwozia nie stosować ciśnienia
powyżej 80
barów.
Uważać, aby do gniazda i wtyku przewodu ładowania nie dostały się woda ani pył,
ponieważ grozi to porażeniem prądem lub
pożarem!
Nigdy nie podłączać ani nie odłączać wtyku ani
przewodu ładowania mokrymi rękami, aby nie
doszło do porażenia prądem!

187
Informacje praktyczne
7Jeśli nie zapalają się żadne kontrolki, sprawdzić
bezpiecznik chroniący dane gniazdko:
–
W przypadku gdy bezpiecznik zadziałał, poprosić
specjalistę o sprawdzenie instalacji elektrycznej pod
kątem przystosowania i/lub wykonanie niezbędnych
napraw.
–
Jeśli bezpiecznik nie zadziałał, nie używać
przewodu ładowania i skontaktować się z ASO sieci
PEUGEOT albo z warsztatem specjalistycznym.
Etykieta modułu sterującego – zalecenia
Przed użyciem zapoznać się z instrukcją obsługi.
1. Nieprawidłowe użycie tego przewodu
ładowania grozi pożarem, zniszczeniem mienia
i poważnymi obrażeniami ciała lub śmiertelnym
porażeniem prądem!
2. Używać wyłącznie poprawnie uziemionych
gniazdek elektrycznych z wyłącznikiem
różnicowoprądowym 30
mA.
3. Używać tylko gniazdek elektrycznych, które
są chronione bezpiecznikiem o prądzie
znamionowym odpowiednim dla danego
obwodu elektrycznego.
4. Moduł sterujący jest stosunkowo ciężki. Nie
może wywierać obciążenia na gniazdko
elektryczne, wtyk ani przewody. 5.
Przewodu ładowania nie wolno używać, jeśli nie
działa poprawnie lub jest w jakikolwiek sposób
uszkodzony.
6. Nie podejmować prób otwarcia ani naprawienia
tego przewodu ładowania. Nie zawiera on
żadnych elementów podlegających naprawie, a
w razie uszkodzenia musi zostać wymieniony.
7. Nie zanurzać tego przewodu ładowania w
wodzie.
8. Nie używać tego przewodu ładowania w
połączeniu z przedłużaczem, rozgałęźnikiem,
elementem pośredniczącym (adapterem) lub
uszkodzonym gniazdkiem elektrycznym.
9. Nie przerywać ładowania przez odłączenie
wtyku od gniazdka ściennego.
10. Jeśli przewód ładowania lub gniazdko ścienne
są bardzo gorące w dotyku, natychmiast
przerwać ładowanie poprzez zaryglowanie,
a następnie odryglowanie zamków pojazdu
za pomocą kluczyka z pilotem zdalnego
sterowania.
11 . Ten przewód ładowania zawiera elementy,
które mogą powodować wyładowania łukowe
lub iskrzenie. Nie używać go w pobliżu palnych
oparów.
12. Używać tego przewodu ładowania wyłącznie w
pojazdach marki PEUGEOT.
13. Nigdy nie podłączać przewodu do gniazdka
ściennego (ani nie odłączać go od takiego
gniazdka) mokrymi rękoma.
14. Nie próbować odłączyć na siłę wtyku
zablokowanego w gnieździe pojazdu.
Etykieta modułu sterującego – stan kontrolek
Stan kontrolki
Wył.
Wł.
Miga

190
Informacje praktyczne
Ładowanie akumulatora
trakcyjnego (pojazd
elektryczny)
W celu ładowania podłączyć samochód do
domowego gniazdka elektrycznego (ładowanie
z domowego gniazdka elektrycznego lub
przyspieszone ładowanie) albo do publicznej stacji
szybkiego ładowania (ultraszybkie ładowanie).
Aby całkowicie naładować akumulator, należy
rozpocząć wybraną procedurę ładowania i
poczekać, aż sama się zakończy. Ładowanie może
odbywać się natychmiastowo lub z opóźnieniem (za
wyjątkiem publicznej stacji szybkiego ładowania,
tryb 4).
Ponadto ładowanie z domowego gniazdka
elektrycznego lub przyspieszone ładowanie można
w dowolnym momencie przerwać, odryglowując
zamki w samochodzie i odłączając wtyk. Informacje
na temat ultraszybkiego ładowania znajdują się
w sekcji poświęconej publicznej stacji szybkiego
ładowania.
Więcej informacji na temat ładowania na tablicy
rozdzielczej i ekranie dotykowym znajduje się w
odpowiednim rozdziale.
Można też monitorować postępy ładowania, używając aplikacji MYPEUGEOT APP.
Więcej informacji na temat funkcji zdalnego
sterowania zawiera odpowiedni rozdział.
Ze względów bezpieczeństwa nie można uruchomić silnika, gdy do samochodu jest
podłączony przewód ładowania. W zestawie
wskaźników pojawi się odpowiednie ostrzeżenie.
Chłodzenie akumulatora trakcyjnego Podczas ładowania włącza się wentylator
chłodzący w komorze silnika, aby schłodzić
pokładową ładowarkę i akumulator trakcyjny.
Niski poziom naładowania / jazda Jazda przy zbyt niskim poziomie
naładowania akumulatora trakcyjnego może
prowadzić do awarii samochodu oraz wypadków
lub poważnych obrażeń. Należy ZAWSZE dbać o
wystarczający poziom naładowania akumulatora
trakcyjnego.
Niski poziom naładowania / parkowanie Jeśli temperatura zewnętrzna jest ujemna,
zaleca się unikanie parkowania samochodu na
zewnątrz przez kilka godzin przy niskim poziomie
naładowania (poniżej 20%).
Przechowywanie samochodów przez okres powyżej 1 miesiąca
W razie długotrwałego (powyżej 4 tygodni)
okresu, w którym samochód nie jest używany
i nie ma możliwości naładowania podczas
ponownego uruchamiania, samorozładowanie
może uniemożliwić ponowne uruchomienie, jeśli
poziom naładowania akumulatora trakcyjnego
jest niski lub bardzo niski, szczególnie przy
ujemnych temperaturach otoczenia. ZAWSZE
upewniać się, że poziom naładowania
akumulatora trakcyjnego wynosi między 20% i
40%, jeśli samochód nie ma być używany przez
kilka tygodni.
Nie podłączać przewodu ładowania.
Zawsze parkować pojazd w miejscach o
temperaturze między -10°C i 30°C (parkowanie
w miejscu, w którym występują ekstremalne
temperatury, może spowodować uszkodzenie
akumulatora trakcyjnego).
Odłączyć przewód od zacisku (+) akumulatora
zasilania akcesoriów w komorze silnika.
Podłączać ładowarkę 12 V do zacisków (+) i (-)
akumulatora zasilania akcesoriów co około 3
miesiące, aby podładować akumulator zasilania
akcesoriów i utrzymać napięcie robocze.
Środki ostrożności
Nasze pojazdy z napędem elektrycznym zostały
skonstruowane zgodnie z zaleceniami z zakresu
maksymalnych ograniczeń oddziaływania
pól elektromagnetycznych, które opracowała
Międzynarodowa Komisja ds. Ochrony Przed
Promieniowaniem Niejonizującym (wytycznymi
komisji ICNIRP z 1998 r.).
Osoby z wszczepionym rozrusznikiem serca
lub podobnymi urządzeniami
Należy skonsultować z lekarzem środki bezpieczeństwa, które należy zastosować,

191
Informacje praktyczne
7lub zwrócić się do producenta wszczepionego
elektrycznego urządzenia medycznego z pytaniem,
czy jego działanie jest zagwarantowane w
środowiskach zgodnych z zaleceniami ICNIRP.
W razie wątpliwościPodczas ładowania z domowego
gniazdka elektrycznego lub ładowania
przyspieszonego takie osoby nie powinny
przebywać w pojeździe ani w jego pobliżu, jak
również w pobliżu przewodu ładowania lub
modułu ładowania, nawet przez krótki czas.
W przypadku ultraszybkiego ładowania nie
powinny samodzielnie podłączać przewodu ani
zbliżać się do publicznie dostępnego punktu
szybkiego ładowania. Zaleca się, aby oddaliły się
od punktu ładowania i poprosiły kogoś o pomoc.
Ładowanie z domowego gniazdka
elektrycznego lub ładowanie
przyspieszone
Przed ładowaniem W zależności od sytuacji:
►
Zlecić specjaliście sprawdzenie, czy
instalacja elektryczna, która ma być używana
do ładowania, jest zgodna z obowiązującymi
normami i z pojazdem.
►
Zlecić elektrykowi o odpowiednich
uprawnieniach zamontowanie osobnego
domowego gniazdka elektrycznego lub modułu
przyspieszonego ładowania (Wallbox) zgodnego
z pojazdem.
Najlepiej użyć przewodu ładowania dostępnego
jako wyposażenie dodatkowe.
Aby uzyskać więcej informacji, należy
skontaktować się z ASO sieci PEUGEOT lub
warsztatem specjalistycznym.
Podczas ładowania Gdy pojazd zostanie odblokowany podczas
ładowania, zostanie ono przerwane.
Jeśli nie zostanie użyty żaden z elementów
otwieranych (drzwi lub klapa bagażnika) lub
wtyk przewodu ładowania, po upływie 30 sekund
pojazd ponownie się zablokuje, a ładowanie
zostanie wznowione automatycznie.
Zabronione jest wykonywanie jakichkolwiek prac
pod pokrywą komory silnika.
–
Niektóre obszary są bardzo gorące nawet po
upływie godziny od zakończenia ładowania, w
związku z czym istnieje ryzyko oparzenia!
–
Może się niespodziewanie uruchomić
wentylator, co grozi zranieniem lub uduszeniem!
Po ładowaniu Sprawdzić, czy klapka gniazda ładowania
jest zamknięta.
Nie pozostawiać przewodu podłączonego do
domowego gniazdka, ponieważ wiąże się to
z ryzykiem zwarcia albo porażenia w razie
dotknięcia lub zanurzenia w wodzie!
Ultraszybkie ładowanie
Przed ładowaniem Sprawdzić zgodność publicznej stacji
szybkiego ładowania i jej przewodu ładowania z
samochodem.
Gdy temperatura na zewnątrz wynosi poniżej:
–
0°C, ładowanie może trwać dłużej.
–
-20°C, ładowanie jest nadal możliwe, jednak
konieczne może być dalsze wydłużenie czasu
ładowania (akumulator należy najpierw ogrzać).
Po ładowaniu Sprawdzić, czy klapka gniazda ładowania
jest zamknięta.
Podłączanie
► Przed ładowaniem sprawdzić, czy wybierak
trybu jazdy jest ustawiony w położeniu P . Jeśli ten
warunek nie będzie spełniony, ładowanie się nie
rozpocznie.
►
Otworzyć klapkę gniazda ładowania, naciskając
przycisk, a następnie sprawdzić, czy gniazdo
ładowania jest wolne od zanieczyszczeń.