OSTRZEŻENIE!
• Jaz
da z cz\bściowo wciśni\btym peda-
łem hamulca może doprowadzić do
awarii hamulców i wypadku. Jazda z cz\bściowo
wciśni\btym pedałem hamulca może doprowadzić
do jego nadmiernego rozgrzewania, przyspieszo-
nego zużywania okładzin, a nawet do uszkodze-
nia hamulca.W razie potrzeby kierowca może nie
dysponować pełnym potencjałem układu hamul-
cowego.
• Jazda samochodem ze świecącą lampką
ostrzegawczą hamulców jest niebezpieczna. W
trakcie hamowania może wyst\bpować znaczny
spadek wydajności hamulców lub stabilności po-
jazdu. Droga hamowania b\bdzie dłuższa lub trud-
niej b\bdzie kontrolować pojazd. Może to skutko-
wać wypadkiem. Należy niezwłocznie zlecić
kontrol\b pojazdu.
UKŁAD ZAPOBIEGAJĄCY BLOKOWANIU
KÓŁ PRZY HAMOWANIU (ABS)
Ten układ pomaga kierowcy utrzymywać kontrolę nad
pojazdem podczas hamowania przy niekorzystnych wa-
runkach drogowych. Układ kontroluje ciśnienie hydrau-
liczne w układzie hamulcowym, zapobiegając blokowa-
niu się kół, aby w miarę możliwości nie dochodziło do
poślizgów w trakcie hamowania na śliskiej nawierzchni.
Więcej informacji znajduje się w części „Układ zapobie- gający blokowaniu kół przy hamowaniu (ABS)” roz-
działu „Poznawanie samochodu/Elektroniczny układ
kontroli hamulców”.
OSTRZEŻENIE!
Układ ABS nie może powstrzymywać
pr
aw fizyki oddziałujących na pojazd i
nie może zwi\bkszać przyczepności ponad poziom
wynikający z warunków panujących na drodze.
Układ ABS nie zapobiega kolizjom ani wypad-
kom wynikającym z jazdy z nadmierną pr\bdkoś-
cią w zakr\btach, jazdy po zbyt śliskiej na-
wierzchni lub spowodowanych hydroplaningiem.
Możliwości pojazdu wyposażonego w układ ABS
nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub nie-
bezpieczny sposób, narażając tym samym bez-
pieczeństwo osób w pojeździe oraz poza nim.
133POZNAWANIE
SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIE
W SYTUACJACH
AWARYJNYCHOBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI
ELEKTRONICZNY UKŁAD KONTROLI
HAMULCÓWTen pojazd jest wyposażony w zaawansowany elektro-
niczny układ sterujący hamulcami, powszechnie okre-
ślany jako ESC. Układ obejmuje układ ABS, układ wspo-
magania hamulców (BAS), układ kontroli trakcji (TCS),
elektroniczny układ stabilizacji przechyłów (ERM),
układ stabilizacji toru jazdy (ESC) i układ stabilizacji
przyczepy (TSC). Te układy współpracują w celu po-
prawy zarówno stabilności, jak i kontroli nad pojazdem
w wielu warunkach drogowych.
UKŁAD ZAPOBIEGAJĄCY BLOKOWANIU
KÓŁ PRZY HAMOWANIU (ABS)
Układ ABS zapewnia zwiększoną stabilność pojazdu i
wydajność układu hamulcowego w większości warun-
ków hamowania. Układ automatycznie naprzemiennie
włącza i zwalnia hamulce w trakcie silnego hamowania
w celu zapobiegania blokowaniu się kół.
Podczas jazdy z prędkością przekraczającą 11 km/h
można usłyszeć charakterystyczny dźwięk klikania oraz
pewne powiązane z tym hałasy silnika. Dźwięki te
powstają podczas cyklicznej samokontroli układu ma-
jącej na celu weryfikację prawidłowego działania układu
ABS. Taka samokontrola następuje po każdym urucho-
mieniu pojazdu, gdy pojazd przekroczy prędkość
11 km/h.Układ ABS uaktywnia się w trakcie hamowania w okre-
ślonych warunkach drogowych i hamowania. Warunki
sprzyjające aktywacji układu ABS obejmują lód, śnieg,
żwir, wyboje, tory kolejowe, luźne zanieczyszczenia lub
gwałtowne hamowanie.
W trakcie aktywnego działania układu ABS mogą rów-
nież występować następujące zjawiska:
• praca silnika ABS (może być kontynuowana przez
krótki czas po zatrzymaniu pojazdu);
• Dźwięk klikania zaworów elektromagnetycznych
• pulsowanie pedału hamulca;
• nieznaczne zapadanie się lub odbijanie pedału ha- mulca na końcu jego skoku.
Są to normalne przejawy działania układu ABS.
134
POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIEW SYTUACJACH AWARYJNYCH
OBSŁUGA
SERWISOWA POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI
OSTRZEŻENIE!
• Układ
ABS zawiera zaawansowane
podzespoły elektroniczne, które mogą
być podatne na zakłócenia wynikające z niepra-
widłowo zamontowanego lub zbyt wysokiej mocy
sprz\btu radiowego.Takie zakłócenia potencjalnie
mogą być przyczyną utraty możliwości zadziała-
nia układu ABS. Montaż tego typu sprz\btu powi-
nien być przeprowadzany przez odpowiednio
wykwalifikowanych specjalistów.
• Samodzielne pompowanie pedałem hamulca
w pojeździe z układem ABS zmniejsza sprawność
hamulców i może prowadzić do wypadku. Pom-
powanie pedałem hamulca wydłuża drog\b hamo-
wania. Gdy konieczne jest zwolnienie lub zatrzy-
manie pojazdu, należy po prostu mocno wcisnąć
pedał hamulca.
• Układ ABS nie może powstrzymywać praw
fizyki oddziałujących na pojazd i nie może zwi\bk-
szać możliwości hamowania i kierowania pojaz-
dem ponad poziom wynikający ze stanu hamul-
ców, ogumienia i przyczepności.
• Układ ABS nie może zapobiegać kolizjom, w
tym wypadkom wynikającym z nadmiernej pr\bd-
kości na zakr\btach, zbyt małej odległości od po-
jazdu poprzedzającego lub hydroplaningu.
(Kontynuacja)(Kontynuacja)
• Możliwości pojazdu wyposażonego w układ
ABS nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub
niebezpieczny sposób, narażając tym samym
bezpieczeństwo osób w pojeździe oraz poza nim.
Wszystkie koła i opony pojazdu muszą być tego samego
typu i muszą mieć ten sam rozmiar, a opony muszą być
odpowiednio napompowane, aby sygnały odczytywane
przez komputer były precyzyjne.
Lampka układu ABS Lampka układu ABS sygnalizuje stan układu
ABS. Lampka zapala się po włączeniu zapłonu
i może pozostawać włączona do czterech
sekund.
Jeśli lampka układu ABS pozostaje włączona lub zapala
się podczas jazdy, oznacza to, że układ ABS nie działa
prawidłowo i wymagana jest naprawa. Jednak konwen-
cjonalny układ hamulcowy będzie nadal działał normal-
nie, o ile nie świeci się lampka kontrolna hamulców.
Jeśli świeci się lampka układu ABS, układ hamulcowy
powinien jak najszybciej zostać naprawiony, aby można
było korzystać ze wspomagania układu ABS. Jeśli
lampka ABS nie zapala się po włączeniu zapłonu, należy
ją jak najszybciej naprawić.
135POZNAWANIE
SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIE
W SYTUACJACH
AWARYJNYCHOBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI
Jeśli świeci się zarówno lampka kontrolna hamulców,
jak i lampka układu ABS, nie działa układ ABS i elektro-
niczny układ dystrybucji siły hamowania (EBD). Wyma-
gana jest niezwłoczna naprawa układu ABS.
UKŁAD WSPOMAGANIA HAMULCÓW
(BAS)
Układ BAS został opracowany, aby optymalizować wy-
dajność hamulców pojazdu podczas manewrów gwał-
townego hamowania. Układ wykrywa sytuacje obejmu-
jące gwałtowne hamowanie, odczytując prędkość i
stopień włączenia hamulców, a następnie generuje op-
tymalne ciśnienie w układzie hamulcowym. Może to
przyczynić się do skrócenia drogi hamowania. Układ
BAS uzupełnia działanie układu ABS. Bardzo szybkie
włączenie hamulców sprzyja najlepszemu wspomaganiu
przez układ BAS. Aby wspomaganie tego układu było
możliwie najlepsze, należy w trakcie hamowania wy-
wierać stały nacisk na pedał hamulca (nie pompować
pedałem hamulca). Nie zmniejszać siły wywieranej na
pedał hamulca, chyba że hamowanie nie jest dłużej
wymagane. Po zwolnieniu pedału hamulca układ BAS
jest dezaktywowany.
OSTRZEŻENIE!
Układ BAS nie może powstrzymywać
pr
aw fizyki oddziałujących na pojazd i
nie może zwi\bkszać przyczepności ponad poziom
wynikający z warunków panujących na drodze.
Układ BAS nie może zapobiegać kolizjom, włą-
czając w to wypadki wynikające z nadmiernej
pr\bdkości na zakr\btach, jazdy na zbyt śliskiej
nawierzchni lub hydroplaningu. Możliwości po-
jazdu wyposażonego w układ BAS nie wolno
wykorzystywać w bezmyślny lub niebezpieczny
sposób, narażając tym samym bezpieczeństwo
osób w pojeździe oraz poza nim.
UKŁAD KONTROLI TRAKCJI (TCS)
Układ ten monitoruje obroty każdego koła napędo-
wego. W przypadku wykrycia poślizgu koła, ślizgające
się koło(-a) jest (są) hamowane i obniżana jest moc
silnika w celu zapewnienia większej stabilności i lep-
szego przyspieszenia. Układ TCS funkcjonuje podobnie
do mechanizmu różnicowego o kontrolowanym po-
ślizgu – kontroluje poślizg kół na osiach napędowych.
Jeśli jedno z kół na osi napędowej kręci się szybciej niż
drugie, układ przyhamowuje ślizgające się koło. Pozwala
to na przekazanie większego momentu obrotowego
silnika na koło, które nie ma poślizgu. Funkcja ta pozo-
staje aktywna, nawet gdy układy TCS i ESC są w trybie
częściowego wyłączenia. Więcej informacji znajduje się
136
POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIEW SYTUACJACH AWARYJNYCH
OBSŁUGA
SERWISOWA POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI
założenie koła zapasowego. Po wymianie jednej lub
kilku opon bądź kół należy zawsze sprawdzić lampkę
sygnalizującą usterkę układu TPMS, aby sprawdzić, czy
zamienniki lub opony/koła zapasowe zapewniają pra-
widłowe działanie układu TPMS.
Układ TPMS został zoptymalizowany do
oryginalnych opon i kół. Wartości ciśnie-
nia i stan ostrzegawczy zostały ustalone
dla rozmiaru opon, w które pojazd jest wyposa-
żony. Stosowanie wyposażenia zamiennego, które
odbiega od oryginału rozmiarem, rodzajem i/lub
modelem, może powodować niepożądane działa-
nie układu lub uszkodzenie czujnika. Montaż kół
pochodzących z rynku wtórnego może spowodo-
wać uszkodzenie czujnika. Jeśli samochód jest wy-
posażony w układ TPMS, nie należy uszczelniać
opon środkami uszczelniającymi ani stosować
ci\bżarków do wyważania kół, gdyż może to spo-
wodować uszkodzenie czujników. (Wi\bcej infor-
macji znajduje si\b w cz\bści „Ciśnienie w oponach”
rozdziału „Opony — Informacje ogólne” oraz w
cz\bści „Układ monitorujący ciśnienie w oponach
(TPMS)” rozdziału „Poznawanie samochodu”). 10. Lampka przypominająca o zapi\bciu pasów
bezpieczeństwa
W momencie włączenia zapłonu (ON/RUN)
lampka zapala się na 4–8 sekund w celu spraw-
dzenia działania żarówki. Jeśli podczas kontroli
żarówek kierowca nie ma zapiętego pasa bezpieczeń-
stwa, brzęczyk emituje sygnał dźwiękowy. Jeśli po kon-
troli żarówki lub podczas jazdy pas bezpieczeństwa
kierowcy nadal pozostaje niezapięty, lampka przypomi-
nająca o zapięciu pasów bezpieczeństwa miga lub świeci
światłem ciągłym. Więcej informacji znajduje się w czę-
ści „System zabezpieczeń” rozdziału „Bezpieczeństwo”.
11. Lampka ostrzegawcza hamulców Lampka monitoruje różne funkcje hamulców,
w tym poziom płynu hamulcowego i włącze-
nie hamulca postojowego. Zapalenie lampki
ostrzegawczej hamulców może oznaczać za-
ciągnięty hamulec postojowy, niski poziom płynu ha-
mulcowego lub problem ze zbiornikiem układu ABS.
Jeśli po zwolnieniu hamulca postojowego lampka nadal
świeci, a poziom płynu w zbiorniku pompy hamulcowej
sięga oznaczenia maksymalnego poziomu, prawdopo-
dobnie układ hydrauliczny hamulców jest niesprawny
albo układ ABS/ESP wykrył usterkę układu wspomaga-
nia hamulców. W takim przypadku lampka będzie świe-
cić, dopóki problem nie zostanie rozwiązany. Jeśli prob-
lem dotyczy układu wspomagania hamulców, pompa
277POZNAWANIE
SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDA
LAMPKI I
K OMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIE
W SYTUACJACH
AWARYJNYCHOBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI
ABS będzie pracować przy włączaniu hamulca i podczas
każdego hamowania wyczuwalne będzie pulsowanie
pedału hamulca.
Podwójny układ hamulcowy zapewnia dodatkową zdol-
ność hamowania w razie awarii części układu hydrau-
licznego. Nieszczelność w jednej z części podwójnego
układu hamulcowego jest sygnalizowana przez lampkę
ostrzegawczą hamulców, która zapala się, gdy ilość
płynu w pompie hamulcowej spadnie poniżej określo-
nego poziomu.
Lampka będzie świecić, dopóki przyczyna nie zostanie
usunięta.
INFORMACJA:Lampka może zapalić się na chwilę,
podczas pokonywania ostrych zakrętów, gdyż wówczas
zmienia się poziom płynu hamulcowego. Należy oddać
samochód do serwisu i sprawdzić poziom płynu hamul-
cowego.
Jeśli układ sygnalizuje awarię hamulców, należy nie-
zwłocznie przeprowadzić naprawę.
OSTRZEŻENIE!
Jazda samochodem ze świecącą czer-
w
oną lampką ostrzegawczą hamulców
jest niebezpieczna. Cz\bść układu hamulcowego
mogła ulec awarii. Droga hamowania może ulec
wydłużeniu. Może to skutkować wypadkiem. Na-
leży niezwłocznie zlecić kontrol\b pojazdu.
Pojazdy wyposażone w układ ABS są także wyposa-
żone w system elektronicznego rozdziału sił hamowa-
nia (EBD). W razie awarii układu EBD lampka kon-
trolna hamulców zapali się wraz z lampką ABS.
Wymagana jest niezwłoczna naprawa układu ABS.
Działanie lampki ostrzegawczej hamulców można
sprawdzić, przełączając wyłącznik zapłonu z położenia
OFF do ON/RUN. Lampka powinna się zapalić na
około dwie sekundy. Po upływie tego czasu powinna
zgasnąć, chyba że hamulec postojowy jest włączony
lub wykryta została usterka hamulców. Jeśli lampka nie
zapala się, należy zlecić jej sprawdzenie u autoryzowa-
nego dealera.
Lampka zapala się także wtedy, gdy hamulec posto-
jowy zostaje włączony przy włączonym zapłonie (ON/
RUN).
INFORMACJA: Ta lampka wskazuje tylko, że hamu-
lec postojowy jest włączony. Nie wskazuje stopnia
zaciągnięcia hamulca.
278
POZNAWANIE
SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
K
OMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIEW
SYTUACJACH
AWARYJNYCH
OBSŁUGA
SERWISOWA POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI
12. Lampka układu ABSTa lampka sygnalizuje działanie układu ABS.
Zapala się przy włączaniu zapłonu (ON/RUN)
i może świecić nawet cztery sekundy.
Jeśli lampka układu ABS pozostaje włączona lub zapala
się podczas jazdy, oznacza to, że układ ABS nie działa
prawidłowo i wymagana jest naprawa. Jednak konwen-
cjonalny układ hamulcowy będzie nadal działał normal-
nie, o ile nie świeci się lampka kontrolna hamulców.
Jeśli lampka ABS świeci się, należy jak najszybciej wy-
konać przegląd układu hamulcowego, aby zapewnić
prawidłowe działanie układu zabezpieczającego przed
zablokowaniem kół. Ponadto należy często sprawdzać
działanie lampki ABS, aby zapewnić jej prawidłowe
działanie. Jeśli lampka nie zapala się, zlecić kontrolę
układu u autoryzowanego dealera. (Więcej informacji
znajduje się w części „Układ elektronicznej kontroli
hamulców” rozdziału „Poznawanie samochodu”). 13. Lampka kontrolna korka wlewu paliwa
Ten symbol wskazuje stronę, po której znaj-
duje się korek wlewu paliwa.
14. Lampka kontrolna tylnych świateł przeciw-
mgielnych Lampka świeci się, gdy tylne światła przeciw-
mgielne są włączone. (Więcej informacji znaj-
duje się w części „Tylne światła przeciw-
mgielne” rozdziału „Poznawanie samochodu”).
15. Światło ostrzegawcze w pojeździe Lampka miga z dużą częstotliwością przez
około 16 sekund podczas uzbrajania systemu
alarmowego pojazdu, a po uzbrojeniu sys-
temu miga z mniejszą częstotliwością Lampka
zapala się na około trzy sekundy przy ustawianiu wy-
łącznika zapłonu w położenie ON/RUN. (Więcej infor-
macji znajduje się w części „System alarmowy pojazdu”
lub „System alarmowy Premium” rozdziału „Poznawa-
nie samochodu”).
279POZNAWANIE
SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDA
LAMPKI I
K OMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POSTĘPOWANIE
W SYTUACJACH
AWARYJNYCHOBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI
GniazdoWkładka
topi-
kowa za-
mknięta Bez-
piecz- nik
mini Opis
F106 \bółty
60 A Przekaźniki włączania
zapłonu w szynie we- wnętrznej centrum
dystrybucji zasilania/ Akcesoriów
F139 Zielony
40 A Dmuchawa systemu
ogrzewania i klimaty- zacji
F140 Różowy
30 A Blokady elektryczne
F141 Zielony
40 A Układ ABS
F142 Zielony
40 A \fwiece żarowe —
zależnie od wyposa- żenia
F143 Zielony
40 A \fwiatła zewnętrzne 1
F144 Zielony
40 A Oświetlenie ze-
wnętrzne 2
F145 Różowy
30 A Do komputera nad-
wozia – światło
F146 Różowy
30 A Zapasowy
GniazdoWkładka
topi-
kowa za-
mknięta Bez-
piecz- nik
mini Opis
F147 Różowy
30 A Zapasowy
F148 Zielony
40 A Silnik wentylatora
chłodnicy
F149 Różowy
30 A Cewka rozrusznika
F150 Natu-
ralny25 A Moduły kontrolne
układu jezdnego
F151 Różowy
30 A Silnik spryskiwacza
reflektora — zależnie od wyposażenia
F152 Natu-
ralny25 A Nagrzewnica oleju
napędowego — zależ- nie od wyposażenia
F153 \bółty
20 A Pompa paliwowa
F156 Czer-
wony 10 A Moduł hamulców/
elektronicznego
układu stabilizacji toru jazdy
312
POZNAWANIE
SAMOCHODUBEZPIECZEŃSTWOURUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZE
POST\bPOWANIE W SYTUACJACH
AWARYJNYCH
OBSŁUGA
SERWISOWA POJAZDUDANE
TECHNICZNE
SPIS
TREŚCI