2012 FIAT FREEMONT indeks

w części „Układ zapobiegający blokowaniu kół przy
hamowaniu (ABS)” rozdziału „Poznawanie samochodu/
Elektroniczny układ kontroli hamulców”.
OSTRZEŻENIE!
Układ ABS nie może powstrzymywać
praw fizyki oddziałujących na pojazd
i nie może zwiększać przyczepności ponad
poziom wynikający z warunków panujących na
drodze. Układ ABS nie zapobiega kolizjom ani
wypadkom wynikającym z jazdy z nadmierną
prędkością w zakrętach, jazdy po zbyt śliskiej
nawierzchni lub spowodowanych
hydroplaningiem. Możliwości pojazdu
wyposażonego w układ ABS nie wolno
wykorzystywać w bezmyślny lub niebezpieczny
sposób, narażając tym samym bezpieczeństwo
osób w pojeździe oraz poza nim. ELEKTRONICZNY UKŁAD KONTROLI
HAMULCÓW
Ten pojazd jest wyposażony w zaawansowany
elektroniczny układ sterujący hamulcami, powszechnie
określany jako ESC. Układ obejmuje układ ABS, układ
wspomagania hamulców (BAS), układ kontroli trakcji
(TCS), elektroniczny układ stabilizacji przechyłów
(ERM), układ stabilizacji toru jazdy (ESC) i układ
stabilizacji przyczepy (TSC). Te układy współpracują
w celu poprawy zarówno stabilności, jak i kontroli nad
pojazdem w wielu warunkach drogowych.
UKŁAD ZAPOBIEGAJĄCY BLOKOWANIU
KÓŁ PRZY HAMOWANIU (ABS)
Układ ABS zapewnia zwiększoną stabilność pojazdu
i wydajność układu hamulcowego w większości
warunków hamowania. Układ automatycznie
naprzemiennie włącza i zwalnia hamulce w trakcie
silnego hamowania w celu zapobiegania blokowaniu się
kół.
Podczas jazdy z prędkością przekraczającą 11 km/h
można usłyszeć charakterystyczny dźwięk klikania oraz
pewne powiązane z tym hałasy silnika. Dźwięki te
powstają podczas cyklicznej samokontroli układu
mającej na celu weryfikację prawidłowego działania
układu ABS. Taka samokontrola następuje po każdym
uruchomieniu pojazdu, gdy pojazd przekroczy
prędkość 11 km/h.
129
POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS

Układ ABS uaktywnia się w trakcie hamowania
w określonych warunkach drogowych i hamowania.
Warunki sprzyjające aktywacji układu ABS obejmują
lód, śnieg, żwir, wyboje, tory kolejowe, luźne
zanieczyszczenia lub gwałtowne hamowanie.
W trakcie aktywnego działania układu ABS mogą
również występować następujące zjawiska:
• Praca silnika ABS (może kontynuować pracę przezkrótki czas po zatrzymaniu)
• Dźwięk klikania zaworów elektromagnetycznych
• Pulsowanie pedału hamulca
• Nieznaczne wpadanie lub odbijanie pedału hamulca na końcu jego skoku
Są to normalne przejawy działania układu ABS.
OSTRZEŻENIE!
• Układ ABS zawiera zaawansowane
podzespoły elektroniczne, które mogą
być podatne na zakłócenia wynikające
z nieprawidłowo zamontowanego lub zbyt
wysokiej mocy sprzętu radiowego. Takie
zakłócenia potencjalnie mogą być przyczyną
utraty możliwości zadziałania układu ABS.
Montaż tego typu sprzętu powinien być
przeprowadzany przez odpowiednio
wykwalifikowanych specjalistów.
(Dalej)(Dalej)
• Samodzielne pompowanie pedałem hamulca
w pojeździe z układem ABS zmniejsza sprawność
hamulców i może prowadzić do wypadku.
Pompowanie pedałem hamulca wydłuża drogę
hamowania. Gdy konieczne jest zwolnienie lub
zatrzymanie pojazdu, należy po prostu mocno
wcisnąć pedał hamulca.
• Układ ABS nie może powstrzymywać praw
fizyki oddziałujących na pojazd i nie może
zwiększać możliwości hamowania i kierowania
pojazdem ponad poziom wynikający ze stanu
hamulców, ogumienia i przyczepności.
• Układ ABS nie może zapobiegać kolizjom,
w tym wypadkom wynikającym z nadmiernej
prędkości na zakrętach, zbyt małej odległości od
pojazdu poprzedzającego lub hydroplaningu.
• Możliwości pojazdu wyposażonego w układ
ABS nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub
niebezpieczny sposób, narażając tym samym
bezpieczeństwo osób w pojeździe oraz poza nim.
Wszystkie koła i opony pojazdu muszą być tego samego
typu i muszą mieć ten sam rozmiar, a opony muszą być
odpowiednio napompowane, aby sygnały odczytywane
przez komputer były precyzyjne.
130
POZNAWANIE SAMOCHODU
BEZPIE-
CZEŃSTWO
URUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE AWARII
OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE
TECHNICZNE
INDEKS

Lampka układu ABSLampka układu ABS sygnalizuje stan układu
ABS. Lampka zapala się po włączeniu zapłonu
i może pozostawać włączona do czterechsekund.
Jeśli lampka układu ABS pozostaje włączona lub zapala
się podczas jazdy, oznacza to, że układ ABS nie działa
prawidłowo i wymagana jest naprawa. Jednak
konwencjonalny układ hamulcowy będzie nadal działał
normalnie, o ile nie świeci się lampka ostrzegawcza
hamulców.
Jeśli świeci się lampka układu ABS, układ hamulcowy
powinien jak najszybciej zostać naprawiony, aby można
było korzystać ze wspomagania układu ABS. Jeśli
lampka ABS nie zapala się po włączeniu zapłonu, należy
ją jak najszybciej naprawić.
Jeśli świeci się zarówno lampka ostrzegawcza
hamulców, jak i lampka układu ABS, nie działa układ ABS
i elektroniczny układ dystrybucji siły hamowania (EBD).
Wymagana jest niezwłoczna naprawa układu ABS.
UKŁAD WSPOMAGANIA HAMULCÓW (BAS)
Układ BAS został opracowany, aby optymalizować
wydajność hamulców pojazdu podczas manewrów
gwałtownego hamowania. Układ wykrywa sytuacje
obejmujące gwałtowne hamowanie, odczytując
prędkość i stopień włączenia hamulców, a następnie
generuje optymalne ciśnienie w układzie hamulcowym. Może to przyczynić się do skrócenia drogi hamowania.
Układ BAS uzupełnia działanie układu ABS. Bardzo
szybkie włączenie hamulców sprzyja najlepszemu
wspomaganiu przez układ BAS. Aby wspomaganie tego
układu było możliwie najlepsze, należy w trakcie
hamowania wywierać stały nacisk na pedał hamulca (nie
pompować pedałem hamulca). Nie zmniejszać siły
wywieranej na pedał hamulca, chyba że hamowanie nie
jest dłużej wymagane. Po zwolnieniu pedału hamulca
układ BAS jest dezaktywowany.
OSTRZEŻENIE!
Układ BAS nie może powstrzymywać
praw fizyki oddziałujących na pojazd
i nie może zwiększać przyczepności ponad
poziom wynikający z warunków panujących na
drodze. Układ BAS nie może zapobiegać
kolizjom, włączając w to wypadki wynikające
z nadmiernej prędkości na zakrętach, jazdy na
zbyt śliskiej nawierzchni lub hydroplaningu.
Możliwości pojazdu wyposażonego w układ BAS
nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub
niebezpieczny sposób, narażając tym samym
bezpieczeństwo osób w pojeździe oraz poza nim.
UKŁAD KONTROLI TRAKCJI (TCS)
Układ ten monitoruje obroty każdego koła
napędowego. W przypadku wykrycia poślizgu koła,
131POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS

ślizgające się koło(-a) jest (są) hamowane i obniżana jest
moc silnika w celu zapewnienia większej stabilności
i lepszego przyspieszenia. Układ TCS funkcjonuje
podobnie do mechanizmu różnicowego
o kontrolowanym poślizgu – kontroluje poślizg kół na
osiach napędowych. Jeśli jedno z kół na osi napędowej
kręci się szybciej niż drugie, układ przyhamowuje
ślizgające się koło. Pozwala to na przekazanie
większego momentu obrotowego silnika na koło, które
nie ma poślizgu. Funkcja ta pozostaje aktywna, nawet
gdy układy TCS i ESC są w trybie częściowego
wyłączenia. Więcej informacji znajduje się w części
„Elektroniczny układ stabilizacji toru jazdy (ESC)”.
ELEKTRONICZNY UKŁAD STABILIZACJI
PRZECHYŁÓW (ERM)
Układ ten wykrywa potencjalną możliwość oderwania
kół od nawierzchni, monitorując ruchy kierownicy
i prędkość pojazdu. Jeśli układ ERM określi, że zmiany
położenia kierownicy i prędkość pojazdu są
dostatecznie duże, aby mogło nastąpić oderwanie kół
od nawierzchni, w odpowiedni sposób przyhamowuje
pojazd oraz może zmniejszyć moc silnika, aby
ograniczyć możliwość oderwania kół od nawierzchni.
Układ ERM będzie interweniować wyłącznie w trakcie
niezwykle gwałtownych lub dynamicznych manewrów.
Układ ERM może jedynie zmniejszyć szansę na
oderwanie kół od nawierzchni wynikające z bardzo
gwałtownych lub dynamicznych manewrów. Nie może
zapobiegać oderwaniu kół od nawierzchni, które
wynika z innych czynników, takich jak warunki panującena drodze, wyjechanie poza jezdnię lub uderzenie
w obiekt lub inny pojazd.
OSTRZEŻENIE!
Na możliwość oderwania kół od
nawierzchni lub przewrócenia się
pojazdu ma wpływ wiele czynników, takich jak
obciążenie pojazdu, warunki panujące na drodze
i stan nawierzchni. Układ ERM nie może
zapobiegać wszystkim sytuacjom, w których
następuje oderwanie kół od nawierzchni,
zwłaszcza w przypadku wyjechania poza jezdnię
lub uderzenia w obiekt lub inny pojazd.
Możliwości pojazdu wyposażonego w układ ERM
nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub
niebezpieczny sposób, narażając tym samym
bezpieczeństwo osób w pojeździe oraz poza nim.
ELEKTRONICZNY UKŁAD STABILIZACJI
TORU JAZDY (ESC)
Układ ten poprawia kontrolę i stabilność kierunkową
w różnych warunkach jazdy. Układ ESC koryguje
nadsterowność i podsterowność pojazdu poprzez
hamowanie odpowiednich kół. W celu utrzymania
pojazdu na żądanej ścieżce może również być
ograniczana moc silnika.
Układ ESC wykorzystuje czujniki zamontowane
w pojeździe do określania zamierzonego przez
132
POZNAWANIE SAMOCHODU
BEZPIE-
CZEŃSTWO
URUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE AWARII
OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE
TECHNICZNE
INDEKS

kierowcę toru jazdy i porównuje go z rzeczywistym
torem jazdy. Gdy rzeczywisty tor jazdy nie zgadza się
z torem zamierzonym, układ ESC włącza hamulec
odpowiedniego koła, przeciwdziałając nadsterowności
lub podsterowności.
• Nadsterowność to sytuacja, w której pojazd skręcabardziej niż wynika to z położenia kierownicy.
• Podsterowność to sytuacja, w której pojazd skręca mniej niż wynika to z położenia kierownicy.
OSTRZEŻENIE!
• Układ stabilizacji toru jazdy (ESC) nie
może powstrzymywać praw fizyki
oddziałujących na pojazd i nie może zwiększać
przyczepności ponad poziom wynikający
z warunków panujących na drodze.
• Układ ESC nie może zapobiegać kolizjom,
włączając w to wypadki wynikające
z nadmiernej prędkości na zakrętach, jazdy na
zbyt śliskiej nawierzchni lub hydroplaningu.
Układ ESC nie może również zapobiegać
kolizjom wynikającym z utraty panowania nad
pojazdem spowodowanej niedostosowaniem
stylu jazdy do panujących warunków. Jedynie
zachowanie bezpieczeństwa, koncentracja
i doświadczenie kierowcy może zapobiec
wypadkom.
(Dalej)(Dalej)
• Możliwości pojazdu wyposażonego w układ
ESC nie wolno wykorzystywać w bezmyślny lub
niebezpieczny sposób, narażając tym samym
bezpieczeństwo osób znajdujących się
w pojeździe oraz poza nim.
Tryby pracy układu ESC
Układ ESC może pracować w dwóch trybach.
Pełne włączenie
Jest to normalny tryb pracy układu ESC. Ten tryb jest
aktywny po każdym uruchomieniu pojazdu. Należy
z niego korzystać w większości sytuacji na drodze.
Układ ESC powinien być przełączany w tryb
częściowego wyłączenia tylko w szczególnych,
wymienionych okolicznościach. Dodatkowe informacje
zamieszczono w punkcie „Częściowe wyłączenie”.
Częściowe wyłączenie
Przycisk „ESC OFF” (wyłączenie układu ESC) znajduje
się w zespole przycisków nad elementami sterującymi
klimatyzacji. Aby uaktywnić tryb częściowego
wyłączenia, krótko nacisnąć przycisk „ESC OFF” —
zaświeci się lampka sygnalizująca usterkę/działanie
układu ESC. Aby ponownie włączyć układ ESC, krótko
nacisnąć przycisk „ESC OFF” — lampka sygnalizująca
usterkę/działanie układu ESC zgaśnie. Spowoduje to
przywrócenie normalnego trybu działania układu ESC.
(rys. 100)
133
POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS

INFORMACJA:Aby poprawić napęd podczas jazdy
z łańcuchami przeciwśniegowymi lub ruszania
w głębokim śniegu, piasku, na żwirze, można uaktywnić
tryb częściowego wyłączenia układu, naciskając
przycisk „ESC OFF”. Po ustąpieniu warunków, które
wymusiły uaktywnienie trybu częściowego wyłączenia,
ponownie włączyć układ ESC poprzez krótkie
naciśnięcie przycisku „ESC OFF”. Można to zrobić
podczas jazdy.
OSTRZEŻENIE!
W trybie częściowego wyłączenia
funkcja TCS układu ESC (z wyjątkiem
funkcji ograniczonego poślizgu opisywanej
w części TCS) jest wyłączona, co sygnalizuje
zapalona lampka ostrzegawcza wyłączenia
układu ESC.Wszystkie inne funkcje związane ze
stabilizacją pojazdu przez układ ESC działają
normalnie. W trybie częściowego wyłączenia
funkcja ograniczenia mocy silnika przez układ
TCS nie działa, a zaawansowane funkcje
stabilizacji pojazdu przez układ ESC działają
w ograniczonym zakresie.
(rys. 100) Przycisk ESC OFF (wyłączenie układu ESC)
134
POZNAWANIE SAMOCHODU
BEZPIE-
CZEŃSTWO
URUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE AWARII
OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE
TECHNICZNE
INDEKS

LAMPKA SYGNALIZUJĄCA USTERKĘ/
DZIAŁANIE UKŁADU ESC ORAZ LAMPKA
SYGNALIZUJĄCA WYŁĄCZENIE UKŁADUESCLampka sygnalizująca usterkę/działanie układu
ESC na zestawie wskaźników zapala się po
włączeniu zapłonu. Powinna zgasnąć po
uruchomieniu silnika. Jeśli lampka
sygnalizująca usterkę/działanie układu ESC stale świeci
podczas pracy silnika, w układzie ESC została wykryta
usterka. Jeśli lampka nadal świeci po kilkukrotnym
włączeniu zapłonu, a pojazd przejechał już kilka
kilometrów z prędkością powyżej 48 km/h, należy jak
najszybciej zwrócić się do autoryzowanego dealera
w celu zdiagnozowania i rozwiązania problemu.
Lampka sygnalizująca usterkę/działanie układu ESC
(znajdująca się na zestawie wskaźników) zaczyna migać,
jak tylko opony tracą przyczepność i uaktywnia się
układ ESC. Lampka sygnalizująca usterkę/działanie
układu ESC miga również, gdy uaktywnia się układ TCS.
Jeśli lampka sygnalizująca usterkę/działanie układu ESC
miga podczas przyspieszania, zmniejszyć nacisk na
pedał przyspieszenia i wcisnąć go tylko w minimalnym
wymaganym stopniu. Prędkość i styl jazdy należy
dostosowywać do panujących warunków drogowych. INFORMACJA:
• Lampka sygnalizująca usterkę/działanie układu ESC
i lampka sygnalizująca wyłączenie układu ESC zapalają
się na chwilę po każdym włączeniu zapłonu.
• Po każdym włączeniu zapłonu układ ESC jest w trybie
włączenia, nawet jeśli został poprzednio wyłączony.
• Gdy układ ESC się uaktywnia, generuje odgłosy
brzęczenia i klikania. Jest to zjawisko normalne; dźwięki
te wyciszą się, gdy układ ESC przestanie być aktywny
po zakończeniu manewru, który spowodował
uaktywnienie układu.
Lampka sygnalizująca wyłączenie układu ESC
informuje kierowcę, że układ stabilizacji toru
jazdy jest wyłączony.
UKŁAD STABILIZACJI PRZYCZEPY (TSC)
Układ TSC wykorzystuje czujniki zamontowane
w pojeździe do wykrywania sytuacji, w których
przyczepa zbyt mocno kołysze się na boki. Układ TSC
uaktywnia się automatycznie w momencie wykrycia
zbyt mocnego kołysania się przyczepy. Gdy układ TSC
jest aktywny, miga lampka sygnalizująca usterkę/
działanie układu ESC, moc silnika zostaje zredukowana
i można odczuć hamowanie poszczególnych kół mające
na celu próbę ustabilizowania przyczepy.
135POZNAWANIE SAMOCHODUBEZPIE-
CZEŃSTWOURUCHAMIANIE
I JAZDALAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE
AWARII OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE TECHNICZNE INDEKS

INFORMACJA:Układ TSC jest wyłączony, gdy
układ ESC jest w trybie częściowego wyłączenia.
OSTRZEŻENIE!
• Układ TSC nie może zapobiegać
kołysaniu się wszystkich rodzajów
przyczep. Podczas ciągnięcia przyczep zawsze
zachowywać szczególną ostrożność
i przestrzegać zaleceń dotyczących obciążenia
haka holowniczego. Więcej informacji znajduje
się w części „Holowanie przyczepy” rozdziału
„Uruchamianie i jazda”.
• Jeśli układ TSC uaktywnia się podczas
ciągnięcia przyczepy, zatrzymać się
w najbliższym bezpiecznym miejscu i dostosować
obciążenie przyczepy, aby wyeliminować
zjawisko kołysania się przyczepy.
• Nieprzestrzeganie tych ostrzeżeń i zaleceń
może doprowadzić do wypadku i poważnych
obrażeń osób. SYSTEM DIAGNOSTYKI
POKŁADOWEJ — OBD II
Pojazd wyposażono w wyrafinowany system
diagnostyki pokładowej o nazwie OBD II. System
monitoruje jakość emisji, pracę silnika i układów
sterujących automatyczną skrzynią biegów. Prawidłowa
praca tych układów zapewnia optymalne osiągi pojazdu
i doskonałe zużycie paliwa, a także gwarantuje
utrzymanie poziomu emisji w zakresie dopuszczalnym
obowiązującymi przepisami.
Jeśli któryś z układów wymaga serwisowania, system
OBD II spowoduje włączenie „Lampki sygnalizującej
usterkę” (MIL). W układzie zapisane są również kody
diagnostyczne oraz inne informacje, które pomagają
technikom przeprowadzić konieczne naprawy. Mimo że
pojazd w większości przypadków będzie się nadawał do
jazdy i nie będzie wymagał holowania, należy
niezwłocznie udać się do autoryzowanego dealera.
136
POZNAWANIE SAMOCHODU
BEZPIE-
CZEŃSTWO
URUCHAMIANIE I JAZDA
LAMPKI I
KOMUNIKATY
OSTRZEGAWCZEW RAZIE AWARII
OBSŁUGA
SERWISOWA
POJAZDU
DANE
TECHNICZNE
INDEKS